ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ขุทฺทก.อ. (ปรมตฺถโช.)

หน้าที่ ๑๗๑.

กึ วุตฺตํ โหติ? ยนฺตํ สตฺตานํ อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุทฺธมฺปิ ปุราณํ อตีตกาลิกํ กมฺมํ ตณฺหาสิเนหสฺส อปฺปหีนตฺตา ปฏิสนฺธิอาหรณสมตฺถตาย ๑- อขีณํเยว โหติ, ตํ ปุราณํ กมฺมํ เนสํ ๒- อรหตฺตมคฺเคน ตณฺหาสิเนหสฺส โสสิตตฺตา อคฺคินา ทฑฺฒพีชมิว อายตึ วิปากทานาสมตฺถตาย ขีณํ. ยญฺจ เนสํ พุทฺธปูชาทิวเสน อิทานิ ปวตฺตมานํ กมฺมํ นวนฺติ วุจฺจติ, ตญฺจ ตญฺหาปหาเนเนว ฉินฺนมูลปาทปปุปฺผมิว อายตึ ผลทานาสมตฺถตาย เยสํ นตฺถิ สมฺภวํ, เย จ ตณฺหปฺปหาเนเนว อายติเก ภวสฺมึ วิรตฺตจิตฺตา, เต ขีณาสวา ภิกฺขู "กมฺมํ เขตฺตํ วิญฺญาณํ พีชนฺ"ติ ๓- เอตฺถ วุตฺตปฏิสนฺธิวิญฺญาณสฺส กมฺมกฺขเยเนว ขีณตฺตา ขีณพีชา. โยปิ ปุพฺเพ ปุนพฺภวสงฺขาตาย วิรุฬฺหยา ฉนฺโท อโหสิ, ตสฺสาปิ สมุทยปฺปหาเนเนว ปหีนตฺตา ปุพฺเพ วิย จุติกาเล อสมฺภเวน อวิรุฬฺหิฉนฺทา ธิติสมฺปนฺนตฺตา ธีรา ปุริมวิญฺญาณนิโรเธน ๔- ยถายมฺปทีโป นิพฺพุโต, เอวํ นิพฺพนฺติ, ปุน "รูปิโน วา อรูปิโน วา"ติ เอวมาทิปญฺญตฺติปถํ อจฺเจนฺตีติ. ตสฺมึ กิร สมเย นครเทวตานํ ปูชนตฺถาย ชลิเตสุ ๕- ปทีเปสุ เอโก ปทีโป วิชฺฌายิ, ตํ ทสฺเสนฺโต อาห "ยถายมฺปทีโป"ติ. เอวํ ภควา เย ตํ ปุริมาหิ ทฺวีหิ คาถาหิ วุตฺตํ ปริยตฺติธมฺมํ อสฺโสสุํ, สุตฺตานุสาเรเนว ๖- ปฏิปชฺชิตฺวา นวปฺปการมฺปิ โลกุตฺตรธมฺมํ อธิคมึสุ, เตสํ อนุปาทิเสสนิพฺพานปฺปตฺติคุณํ วตฺตา อิทานิ ตเมว คุณํ นิสฺสาย สํฆาธิฏฺฐานํ สจฺจวจนํ ปยุญฺชนฺโต เทสนํ สมาเปสิ "อิทมฺปิ สํเฆ"ติ. ตสฺสตฺโถ ปุพฺเพ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ. เกวลนฺตุ ๗- อิทํปิ ยถาวุตฺตปฺปกาเรน ขีณาสวภิกฺขูนํ นิพฺพานสงฺขาตํ สํเฆ รตนํ ปณีตนฺติ เอวํ โยเชตพฺพํ. อิมิสฺสาปิ คาถาย อาณา โกฏิสตสหสฺสจกฺกวาเฬสุ อมนุสฺเสหิ ปฏิคฺคหิตาติ. เทสนาปริโยสาเน ราชกุลสฺส โสตฺถิ อโหสิ, สพฺพูปทฺทวา วูปสมึสุ, จตุราสีติยา ปานสหสฺสานํ ธมฺมาภิสมโย อโหสิ. @เชิงอรรถ: ม. ปฏิสนฺธิอาโรหนสมตฺถตาย ฉ.ม. เยสํ @ องฺ. ติก. ๒๐/๗๗/๒๑๗ ปฐมภวสุตฺต ฉ.ม., อิ. จริมวิญฺญาณนิโรเธน @ ฉ.ม. ชาลิเตสุ ฉ.ม. สุตานุสาเรน จ ฉ.ม., อิ. เกวลํ ปน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๒.

ยานีธาติ คาถาตฺตยวณฺณนา [๑๖] อถ สกฺโก เทวานมินฺโท "ภควตา รตนตฺตยคุณํ นิสฺสาย สจฺจวจนํ ปยุญฺชมาเนน นาครสฺส โสตฺถิ กตา, มยาปิ นาครสฺส โสตฺถิตฺถํ ๑- รตนตฺตยคุณํ นิสฺสาย ยงฺกิญฺจิ ๒- วตฺตพฺพนฺ"ติ จินฺเตตฺวา อวสาเน คาถาตฺตยํ อภาสิ "ยานีธ ภูตานี"ติ. ตตฺถ ยสฺมา พุทฺโธ ยถา โลกหิตตฺถาย อุสฺสุกฺกํ อาปนฺเนหิ อาคนฺตพฺพํ, ตถา อาคตโต, ยถา จ เตหิ ๓- คนฺตพฺพํ, ตถา คตโต, ยถา จ เตหิ อาชานิตพฺพํ. ตถา อาชานนโต, ยถา จ ชานิตพฺพํ, ตถา ชานนโต, ยญฺจ ตเถว โหติ, ตสฺส คมนโต ๔- "ตถาคโต"ติ วุจฺจติ. ยสฺมา จ โส เทวมนุสฺเสหิ ปุปฺผคนฺธาทินาปิ ๕- พหิ นิพฺพตฺเตน อุปกรเณน, ๖- ธมฺมานุธมฺมปฏิปตฺตาทินา จ อตฺตนิ นิพฺพตฺเตน อติวิย ปูชิโต, ตสฺมา สกฺโก เทวานมินฺโท สพฺพํ เทวปริสํ อตฺตนา สทฺธึ สมฺปิณฺฑิตฺวา อาห "ตถาคตํ เทวมนุสฺสปูชิตํ, พุทฺธํ นมสฺสาม สุวตฺถิ โหตู"ติ. [๑๗] ยสฺมา ปน ธมฺเม มคฺคธมฺโม ยถา ยุคนทฺธสมถวิปสฺสนาพเลน ๗- คนฺตพฺพํ กิเลสปกฺขสมุจฺฉินฺทเนน, ๘- ตถา คโต. ๙- นิพฺพานธมฺโมปิ ยถา คโต ๑๐- ปญฺญาย ปฏิวิทฺโธ สพฺพทุกฺขวิฆาตาย สมฺปชฺชติ, พุทฺธาทีหิ ตถา คโต, ๑๑- ตสฺมา "ตถาคโต"ติ ๑๒- วุจฺจติ. ยสฺมา จ สํโฆปิ ยถา อตฺตหิตาย ปฏิปนฺเนหิ คนฺตพฺพํ เตน เตน มคฺเคน, ตถา คตโต ๑๓- "ตถาคโต "เตฺวว วุจฺจติ. ตสฺมา อวเสสคาถาทฺวเยปิ ตถาคตํ ธมฺมํ นมสฺสาม สุวตฺถิ โหตุ, ตถาคตํ สํฆํ นมสฺสาม สุวตฺถิ โหตูติ วุตฺตํ. เสสํ วุตฺตนยเมวาติ. เอวํ สกฺโก เทวานมินฺโท อิมํ คาถาตฺตยํ ภาสิตฺวา ภควนฺตํ ปทกฺขิณํ กตฺวา เทวปุรเมว ตโต สทฺธึ เทวปริสาย. ภควา ปน ตเทว รตนสุตฺตํ ทุติยทิวเสปิ เทเสสิ, ปุน จตุราสีติยา ปาณสหสฺสานํ ธมฺมาภิสมโย อโหสิ, เอวํ ยาว สตฺตมทิวเส เทเสสิ, ทิวเส ทิวเส ตเถว ธมฺมาภิสมโย อโหสิ. ภควา @เชิงอรรถ: สี., อิ., ม. โสตฺถตฺถํ ฉ.ม. กิญฺจิ อิ. ยถา เอเตหิ @ ฉ.ม. คทนโต จ, อิ. คทนโต ฉ.ม. ปุปฺผคนฺธาทินา ฉ.ม. อุปการเกน @ ฉ.ม. ยุคนนฺธ... ฉ.ม. สมุจฺฉินฺทนฺเตน ฉ.ม. ตถา คโตติ ตถาคโต @๑๐ สี.,ม. ยาถาวโต ๑๑ ฉ.ม. อวคโต ๑๒ ฉ.ม. "ตถาคโต"เตฺวว, อิ. ตถา คโต ตถาคโตติ @๑๓ ฉ.ม. คโตติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๓.

อฑฺฒมาสเมว เวสาลิยํ วิหริตฺวา ราชูนํ "คจฺฉามา"ติ ปฏิเวเทสิ, ตโต ราชาโน ทิคุเณน สกฺกาเรน ปุน ตีหิ ทิวเสหิ ภควนฺตํ คงฺคาตีรํ นยึสุ. คงฺคาย นิพฺพตฺตา นาคราชาโน จินฺเตสุํ "มนุสฺสา ตถาคตสฺส สกฺการํ กโรนฺติ, มยํ กึ น กริสฺสามา"ติ สุวณฺณรชตมณิมยา นาวาโย มาเปตฺวา สุวณฺณรชตมณิมเย เอว ปลฺลงฺเก ปญฺญาเปตฺวา ปญฺจวณฺณปทุมสญฺฉนฺนํ อุทกํ กริตฺวา "อมฺหากํ อนุคฺคหํ กโรถา"ติ ภควนฺตํ ยาจึสุ. ภควา อธิวาเสสิ. ๑- อธิวาเสตฺวา รตนนาวมารูฬฺโห, ปญฺจ ๒- ภิกฺขุสตานิ สกํ สกํ นาวํ อารุยฺหนฺติ. ๒- นาคราชาโน ภควนฺตํ สทฺธึ ภิกฺขุสํเฆน นาคภวนํ ปเวเสสุํ. ตตฺร สุทํ ภควา สพฺพรตฺตึ นาคปริสาย ธมฺมํ เทเสสิ, ทุติยทิวเส ทิพฺเพหิ ขาทนียโภชนีเยหิ มหาทานํ อกํสุ, ภควา อนุโมทิตฺวา นาคภวนา นิกฺขมิ. ภุมฺมฏฺฐเทวา "มนุสฺสา จ นาคา จ ตถาคตสฺส สกฺการํ กโรนฺติ, มยํ กึ น กริสฺสามา"ติ จินฺเตตฺวา วนปฺปคุมฺพรุกฺขปพฺพตาทีสุ ฉตฺตาติฉตฺตานิ อุกฺขิปึสุ. เอเตเนว อุปาเยน ยาว อกนิฏฺฐพฺรหฺมภวนํ, ตาว มหาสกฺการวิเสโส นิพฺพตฺติ. พิมฺพิสาโรปิ ลิจฺฉวีหิ อาคตกาเล กตสกฺการโต ทฺวิคุณมกาสิ, ปุพฺเพ วุตฺตนเยเนว ปญฺจหิ ทิวเสหิ ภควนฺตํ ราชคหํ อาเนสิ. ราชคหมนุปฺปตฺเต ภควติ ปจฺฉาภตฺตํ มณฺฑลมาเฬ สนฺนิปติตานํ ภิกฺขูนํ อยมนฺตรา กถา อุทปาทิ "อโห พุทฺธสฺส ภควโต อานุภาโว, ยํ อุทฺทิสฺส คงฺคาย โอรโต จ ปารโต จ อฏฺฐโยชโน ภูมิภาโค นินฺนญฺจ ถลญฺจ สมํ กตฺวา วาลิกาย โอกิริตฺวา ปุปฺเผหิ สญฺฉนฺโน, โยชนปฺปมาณํ คงฺคาย อุทกํ นานาวณฺเณหิ ปทุเมหิ สญฺฉนฺนํ, ยาว อกนิฏฺฐภวนํ, ตาว ฉตฺตาติฉตฺตานิ อุสฺสิตานี"ติ. ภควา ตํ ปวตฺตึ ญตฺวา คนฺธกุฏิโต นิกฺขมิตฺวา ตํขณานุรูเปน ปาฏิหาริเยน มณฺฑลมาฬํ คนฺตฺวา ปญฺญตฺเต ปวรพุทฺธาสเน นิสีทิ. นิสชฺช โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ "กายนุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนา"ติ. ภิกฺขู สพฺพํ อาโรเจสุํ. ภควา เอตทโวจ "น ภิกฺขเว อยํ ปูชาวิเสโส มยฺหํ พูทฺธานุภาเวน นิพฺพตฺโต, นาปิ ๓- นาคเทวพฺรหฺมานุภาเวน, อปิจ โข ปุพฺเพ @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. อธิวาเสสิ-สทฺโท น ทิสฺสติ @๒-๒ ฉ.ม. ปญฺจ จ ภิกฺขุสตานิ ปญฺจสตํ นาวาโย อภิรุฬฺหา. ฉ.ม., อิ. น

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๔.

อปฺปมตฺตกปริจฺจาคานุภาเวน นิพฺพตฺโต"ติ. ภิกฺขู อาหํสุ "น มยํ ภนฺเต ตํ อปฺปมตฺตกํ ปริจฺจาคํ ชานาม, สาธุ โน ภควา ตถา กเถตุ, ยถา มยํ ตํ ชาเนยฺยามา"ติ. ภควา อาห:- ภูตปุพฺพํ ภิกฺขเว ตกฺกสิลายํ สงฺโข นาม พฺราหฺมโณ อโหสิ, ตสฺส ปุตฺโต สุสิโม ๑- นาม มาณโว. โส โสฬสวสฺสุทฺเทสิโก วเยน, เอกทิวสํ ปิตรํ อุปสงฺกมิตฺวา อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ, อถ ตํ ปิตา อาห "กึ ตาต สุสิมา"ติ. โส อาห "อิจฺฉามหํ ตาต พาราณสึ คนฺตฺวา สิปฺปํ อุคฺคเหตุนฺ"ติ. "เตนหิ ตาต สุสิม อสุโก นาม พฺราหฺมโณ มม สหายโก, ตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา อุคฺคณฺหาหี"ติ กหาปณสหสฺสํ อทาสิ. โส ตํ คเหตฺวา มาตาปิตโร อภิวาเทตฺวา อนุปุพฺเพน พาราณสึ คนฺตฺวา อุปจารยุตฺเตน วิธินา อาจริยํ อุปสงฺกมิตฺวา อภิวาเทตฺวา อตฺตานํ นิเวเทสิ. อาจริโย "มม สหายกสฺส ปุตฺโต"ติ มาณวํ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา สพฺพํ ปาหุเนยฺยมกาสิ. ๒- โส อทฺธานกิลมถํ ปฏิวิโนเทตฺวา ๓- ตํ กหาปณสหสฺสํ อาจริยสฺส ปาทมูเล ฐเปตฺวา สิปฺปํ อุคฺคเหตุํ โอกาสํ ยาจิ, อาจริโย โอกาสํ กตฺวา อุคฺคณฺหาเปสิ. โส ลหุญฺจ คณฺหนฺโต พหุญฺจ คนฺหนฺโต คหิตคหิตญฺจ สุวณฺณภาชเน ปกฺขิตฺตเตลมิว อวินสฺสมานํ ธาเรนฺโต ทฺวาทสวสฺสิกํ สิปฺปํ กติปยมาเสเนว ปริโยสาเปสิ. โส สชฺฌายํ กโรนฺโต อาทิมชฺฌํเยว ปสฺสติ, โน ปริโยสานํ. อถ อาจริยํ อุปสงฺกมิตฺวา อาห "อิมสฺส สิปฺปสฺส อาทิมชฺฌเมว ปสฺสามิ, ปริโยสานํ น ปสฺสามี"ติ. อาจริโย อาห "อหํปิ ตาต เอวเมวา"ติ. อถ โก อาจริย อิมสฺส สิปฺปสฺส ปริโยสานํ ชานาตีติ. อิสิปตเน ตาต อิสโย อตฺถิ, เต ชาเนยฺยุนฺติ. เต อุปสงฺกมิตฺวา ปุจฺฉามิ อาจริยาติ. ปุจฺฉ ตาต ยถาสุขนฺติ. โส อิสิปตนํ คนฺตฺวา ปจฺเจกพุทฺเธ อุปสงฺกมิตฺวา ปุจฺฉิ "อปิ ภนฺเต ปริโยสานํ ชานาถา"ติ. อาม อาวุโส ชานามาติ. ตํ มมฺปิ สิกฺขาเปถาติ. เตน หาวุโส ปพฺพชฺชาหิ, น สกฺกา อปพฺพชิเตน สิกฺขิตุนฺติ. ๔- สาธุ ภนฺเต ปพฺพาเชถ มํ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. สุสีโม เอวมุปริปิ ฉ.ม. ปาหุเนยฺยวตฺตมกาสิ ฉ.ม. วิโนเทตฺวา @ ฉ.ม. สิกฺขาเปตุนฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๕.

ตถา อิจฺฉถ, ๑- ตํ กตฺวา ปริโยสานํ ชานาเปถาติ. เต ตํ ปพฺพาเชตฺวา กมฺมฏฺฐาเน นิโยเชตุํ อสมตฺถา "เอวนฺเต นิวาเสตพฺพํ, เอวนฺเต ๒- ปารุปิตพฺพนฺ"ติ- อาทินา นเยน อภิสมาจาริกํ สิกฺขาเปสุํ. โส ตตฺถ สิกฺขนฺโต อุปนิสฺสยสมฺปนฺนตฺตา นจิเรเนว ปจฺเจกโพธึ อภิสมฺพุชฺฌิ. สกลพาราณสิยํ "สุสิโม ปจฺเจกพุทฺโธ ชาโต"ติ ๓- ปากโฏ อโหสิ ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺโต สมฺปนฺนปริวาโร. โส อปฺปายุกสํวตฺตนิกสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา นจิเรเนว ปรินิพฺพายิ, ตสฺส ปจฺเจกพุทฺธา จ มหาชนกาโย จ สรีรกิจฺจํ กตฺวา ธาตุโย คเหตฺวา นครทฺวาเร ถูปํ ปติฏฺฐาเปสุํ. อถ โข สงฺโข พฺราหฺมโณ "ปุตฺโต เม จิรํ คโต, ตสฺส ๔- ปวตฺตึ น ชานามี"ติ ปุตฺตํ ทฏฺฐุกาโม ตกฺกสิลาย นิกฺขมิตฺวา อนุปุพฺเพน พาราณสึ ปตฺวา ๕- มหาชนกายํ สนฺนิปติตํ ทิสฺวา "อทฺธา พหูสุ ชนกาเยสุ ๖- เอโกปิ เม ปุตฺตสฺส ปวตฺตึ ชานิสฺสตีติ จินฺเตนฺโต ตตฺถ ๗- อุปสงฺกมิตฺวา ปุจฺฉิ "สุสิโม นาม มาณโว อิธ อาคโต อตฺถิ, อปิ นุ ตสฺส ปวตฺตึ ชานาถา"ติ. เต "อาม พฺราหฺมณ ชานาม, อิมสฺมึ นคเร พฺราหฺมณสฺส สนฺติเก ติณฺณํ เวทานํ ปารคู หุตฺวา ปจฺเจกพุทฺธานํ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา ปจฺเจกพุทฺโธ หุตฺวา อนุปาทิเสสาย นิพฺพานธาตุยา ปรินิพฺพายิ, อยมสฺส ถูโป ปติฏฺฐาปิโต"ติ อาหํสุ. โส ภูมึ หตฺเถน ปหริตฺวา โรทิตฺวา จ ปริเทวิตฺวา จ ตํ เจติยงฺคณํ คนฺตฺวา ติณานิ อุทฺธริตฺวา อุตฺตรสาฏเกน วาลิกํ ๘- อาเนตฺวา ปจฺเจกพุทฺธเจติยงฺคเณ อากิริตฺวา ๙- กมณฺฑลุโตทเกน สมนฺตโต ภูมึ ปริปฺโผเสตฺวา ๑๐- วนปุปฺเผหิ ปูชํ กตฺวา อุตฺตรสาฏเกน ปฏากํ อาโรเปตฺวา ถูปสฺส อุปริ อตฺตโน ฉตฺตํ พนฺธิตฺวา ปกฺกามีติ. เอวํ อตีตํ เทเสตฺวา ตํ ชาตกํ ปจฺจุปฺปนฺเนน อนุสํสนฺเธนฺโต ๑๑- ภิกฺขูนํ ธมฺมํ ๑๒- กเถสิ "สิยา โข ปน โว ภิกฺขเว เอวมสฺส `อญฺโญ นูน เตน สมเยน สงฺโข พฺราหฺมโณ อโหสี'ติ, น โข ปเนตํ เอวํ ทฏฺฐพฺพํ, @เชิงอรรถ: ฉ.ม. วา มํ, ยํ วา อิจฺฉถ ฉ.ม. เอวํ ฉ.ม. "สุสีมปจฺเจกพุทฺโธ"ติ @ ฉ.ม. จสฺส ฉ.ม. คนฺตฺวา ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ @ ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ ฉ.ม. วาลุกํ ฉ.ม. โอกิริตฺวา @๑๐ ฉ.ม., อิ. ปริปฺโผสิตฺวา ๑๑ ฉ.ม., อิ. อนุสนฺเธนฺโต ๑๒ ฉ.ม., อิ. ธมฺมกถํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๗๖.

อหนฺเตน สมเยน สงฺโข พฺราหฺมโณ อโหสึ. มยา สุสิมสฺส ปจฺเจกพุทฺธสฺส เจติยงฺคเณ ติณานิ อุทฺธริตานิ, ๑- ตสฺส เม กมฺมสฺส นิสฺสนฺเทน อฏฺฐโยชนมคฺคํ วิหตขาณุกณฺฏกํ ๒- กตฺวา สมํ สุทฺธมกํสุ. มยา ตตฺถ วาลิกา ๓- โอกิณฺณา, ตสฺส เม นิสฺสนฺเทน อฏฺฐโยชเน มคฺเค วาลิกํ ๔- โอกิรึสุ. มยา ตตฺถ วนกุสุเมหิ ปูชา กตา, ตสฺส เม นิสฺสนฺเทน นวโยชเน มคฺเค ถเล จ อุทเก จ นานาปุปฺเผหิ ปุปฺผสนฺถรํ อกํสุ. มยา ตตฺถ กมณฺฑลุทเกน ภูมิ ปริปฺโผสิตา, ตสฺส เม นิสฺสนฺเทน เวสาลิยํ โปกฺขรวสฺสํ วสฺสิ. มยา ตสฺมึ เจติเย ปฏากา อาโรปิตา, ฉตฺตญฺจ พนฺธํ, ๕- ตสฺส เม นิสฺสนฺเทน ยาว อกนิฏฺฐภวนา ปฏากา จ อาโรปิตา, ฉตฺตาติฉตฺตานิ จ อุสฺสิตานิ. อิติ โข ภิกฺขเว อยํ มยฺหํ ปูชาวิเสโส เนว พุทฺธานุภาเวน นิพฺพตฺโต, น นาคเทวพฺรหฺมานุภาเวน, อปิจ โข อปฺปมตฺตกปริจฺจาคานุภาเวน นิพฺพตฺโต"ติ ธมฺมกถาย ปริโยสาเน อิมํ คาถํ อภาสิ:- "มตฺตาสุขปริจฺจาคา ปสฺเส เจ วิปุลํ สุขํ. จเช มตฺตาสุขํ ธีโร สมฺปสฺสํ วิปุลํ สุขนฺ"ติ. ๖- ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกปาฐฏฺฐกถาย รตนสุตฺตวณฺณนา. นิฏฺฐิตา. ---------- @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. อุทฺธฏานิ ฉ.ม., อิ. วิคตขาณุกณฺฏกํ ฉ.ม. วาลุกา @ ฉ.ม. วาลุกํ ฉ.ม. พทฺธํ ขุ. ธมฺม. ๒๕/๒๙๐/๖๗ อตฺตโน ปุพฺพกมฺมวตฺถุ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้า ๑๗๑-๑๗๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=4531&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=17&A=4531&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=7              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=73              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=78              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=78              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]