บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๕

หน้าที่ ๗๗.

ติกนิปาต ๑. ปมปณฺณาสก ๑. พาลวคฺค ๑. ภยสุตฺตวณฺณนา [๑] ติกนิปาตสฺส ปเม ภยานีติอาทีสุ ภยนฺติ จิตฺตุตฺราโส. อุปทฺทโวติ อเนกคฺคตากาโร. อุปสคฺโคติ อุปสคฺคากาโร ตตฺถ ตตฺถ ลคฺคนากาโร. เตสํ เอวํ นานตฺตํ เวทิตพฺพํ:- ปพฺพตวิสมนิสฺสิตา โจรา ชนปทวาสีนํ เปเสนฺติ "มยํ อสุกทิวเส นาม ตุมฺหากํ คามํ วิลุมฺปิสฺสามา"ติ. ^๑- เต ตํ ปวุตฺตึ สุตกาลโต ปฏฺาย ภยํ สนฺตาสํ อาปชฺชนฺติ. อยํ จิตฺตุตฺราโส นาม. "กถํ โน ^๒- โจรา กุปิตา อนตฺถํปิ อาวเหยฺยุนฺ"ติ ^๓- หตฺถสารํ คเหตฺวา ทฺวิปทจตุปฺปเทหิ สทฺธึ อรญฺ ปวิสิตฺวา ตตฺถ ตตฺถ ภูมิยํ นิปชฺชนฺติ ฑํสมกสาทีหิ ขชฺชมานา, คุมฺพนฺตรานิ ปวิสนฺตา ^๔- ขาณุกณฺฏเก มทฺทนฺติ. เตสํ เอวํ วิจรนฺตานํ วิกฺขิตฺตภาโว อเนกคฺคตากาโร นาม. ตโต โจเรสุ ยถาวุตฺตทิวเส อนาคจฺฉนฺเตสุ "ตุจฺฉกสาสนํ ภวิสฺสติ, กึ คามํ ปวิสิสฺสามา"ติ ^๕- สปริกฺขารา คามํ ปวิสนฺติ. อถ เตสํ ปวิฏฺภาวํ ตฺวา คามํ ปริวาเรตฺวา ทฺวาเร อคฺคึ ทตฺวา มนุสฺเส ฆาเตตฺวา โจรา สพฺพํ วิภวํ วิลุมฺปิตฺวา คจฺฉนฺติ. เตสุ ฆาติตาวเสสา อคฺคึ นิพฺพาเปตฺวา โกฏฺกจฺฉายาภิตฺติจฺฉายาทีสุ ตตฺถ ตตฺถ ลคฺคิตฺวา นิสีทนฺติ นฏฺ อนุโสจมานา. อยํ อุปสฏฺากาโร ลคฺคนากาโร นาม. นฬาคาราติ นเฬหิ ฉนฺนปริจฺฉนฺนา อคารา. เสสสมฺภารา ปเนตฺถ รุกฺขมยา โหนฺติ. ติณาคาเรปิ เอเสว นโย. กูฏาคารานีติ กูฏสงฺคหิตานิ อคารานิ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.,อิ. ปหริสฺสามาติ ^๒ ฉ.ม. ยถา โน เต, สี.,อิ. ยถา เต ^๓ ม. กเรยฺยุนฺติ @^๔ ม. ปวิสนฺติ ^๕ ก. คามํ ปวิสามาติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๘.

อุลฺลิตฺตาวลิตฺตานีติ อนฺโต จ พหิ จ ลิตฺตานิ. นิวาตานีติ นิวาตปฺปเวสานิ. ^๑- ผุสิตคฺคฬานีติ เฉเกหิ วฑฺฒกีหิ กตตฺตา ปิฏฺสงฺฆาฏสฺมึ สุฏฺุ ผุสิตกวาฏานิ. ปิหิตกวาตปานานีติ ยุตฺตกวาตปานานิ. อิมินา ปททฺวเยน กวาฏวาตปานานํ นิจฺจํ ปิหิตตํ อกเถตฺวา สมฺปตฺติเยว กถิตา. อิจฺฉิติจฺฉิตกฺขเณ ปน ตานิ ปิทหิยนฺติ ^๒- จ วิวริยนฺติ จ. พาลโต อุปฺปชฺชนฺตีติ พาลเมว นิสฺสาย อุปฺปชฺชนฺติ. พาโล หิ อปณฺฑิตปุริโส รชฺชํ วา อุปรชฺชํ วา อญฺ วา ปน มหนฺตํ านํ ปฏฺเนฺโต กติปเย อตฺตนา สทิเส วิธวปุตฺเต มหามูเฬฺห ^๓- คเหตฺวา "เอถ อหํ ตุเมฺห อิสฺสเร กริสฺสามี"ติ ปพฺพตคหนาทีนิ นิสฺสาย อนฺตมนฺเต คาเม ปหรนฺโต คามํ นาเสตฺวา ^๔- อนุปุพฺเพน นิคเมปิ ชนปเทปิ ปหรติ. มนุสฺสา เคหานิ ฉฑฺเฑตฺวา เขมฏฺานํ ปฏฺยมานา ปกฺกมนฺติ. เต นิสฺสาย วสนฺตา ภิกฺขูปิ ภิกฺขุนิโยปิ อตฺตโน อตฺตโน วสนฏฺานานิ ปหาย ปกฺกมนฺติ. คตคตฏฺาเน เตสํ ^๕- ภิกฺขาปิ เสนาสนํปิ ทุลฺลภํ โหติ. เอวํ จตุนฺนํปิ ปริสานํ ภยํ อาคตเมว โหติ. ปพฺพชิเตสุปิ เทฺว พาลา ภิกฺขู อญฺมญฺ วิวาทํ ปฏฺเปตฺวา โจทนํ อารภนฺติ. โกสมฺพีวาสิกานํ ^๖- วิย มหากลโห อุปฺปชฺชติ. จตุนฺนํ ปริสานํ ภยํ อาคตเมว โหตีติ เอวํ ปน ยานิ ^๗- อุปฺปชฺชนฺติ, สพฺพานิ ตานิ พาลโต อุปฺปชฺชนฺตีติ ยถานุสนฺธินา เทสนํ นิฏฺเปสิ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๗๗-๗๘. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=1696&modeTY=1&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=1696&modeTY=1&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=440 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=2630 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=2583 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=2583 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_20