ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ ภาษาบาลีอักษรไทย องฺ.อ. (มโนรถ.๒)

                          ๒๔. ๔. กมฺมวคฺค
                        ๑. สงฺขิตฺตสุตฺตวณฺณนา
     [๒๓๒] จตุตฺถสฺส ปฐเม กณฺหนฺติ กาฬกํ ทสากุสลกมฺมปถกมฺมํ. กณฺหวิปากนฺติ
อปาเย นิพฺพตฺตาปนโต กาฬกวิปากํ. สุกฺกนฺติ ปณฺฑรํ ทสกุสลกมฺมปถกมฺมํ.
สุกฺกวิปากนฺติ สคฺเค นิพฺพตฺตาปนโต ๑- ปณฺฑรวิปากํ. กณฺหํ สุกฺกนฺติ
มิสฺสกกมฺมํ. กณฺหสุกฺกวิปากนฺติ สุขทุกฺขวิปากํ. มิสฺสกกมฺมํ หิ กตฺวา อกุสเลน
ติรจฺฉานโยนิยํ มงฺคลหตฺถิฏฺฐานาทีสุ อุปฺปนฺโน กุสเลน ปวตฺเต สุขํ เวทิยติ.
กุสเลน ราชกุเลปิ นิพฺพตฺโต อกุสเลน ปวตฺเต ทุกฺขํ เวทิยติ. อกณฺหํ อสุกฺกนฺติ
กมฺมกฺขยกรํ จตุมคฺคญาณํ อธิปฺเปตํ. ตญฺหิ ยทิ กณฺหํ ภเวยฺย, กณฺหวิปากํ ทเทยฺย.
ยทิ สุกฺกํ ภเวยฺย, สุกฺกวิปากํ ทเทยฺย. อุภยวิปากสฺส ปน อปฺปทานโต ๒- อกณฺหํ
อสุกฺกนฺติ อยเมตฺถ อตฺโถ.
                        ๒. วิตฺถารสุตฺตวณฺณนา
     [๒๓๓] ทุติเย สพฺยาปชฺฌนฺติ สโทสํ. กายสงฺขารนฺติ กายทฺวาเร เจตนํ.
อภิสงฺขโรตีติ อายูหติ สมฺปิณฺเฑตีติ อตฺโถ. เสสทฺวเยปิ เอเสว นโย. สพฺยาปชฺฌํ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. นิพฺพตฺตนโต           ม. สมุคฺฆาฏนโต, สุ.วิ. ๓/๓๑๒/๒๒๐

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔๑.

โลกนฺติ สทุกฺขํ โลกํ. สพฺยาปชฺฌา ผสฺสาติ สทุกฺขา วิปากผสฺสา. สพฺยาปชฺฌํ เวทนํ เวทิยตีติ สาพาธํ สวิปากเวทนํ เวทิยติ. เอกนฺตทุกฺขนฺติ เอกนฺเตเนว ทุกฺขํ, น สุขสมฺมิสฺสํ. เสยฺยถาปิ สตฺตา เนรยิกาติ เอตฺถ เสยฺยถาปีติ นิทสฺสนตฺเถ นิปาโต. เตน เกวลํ เนรยิกสตฺเต ทสฺเสติ, อญฺเญ ปน ตํสริกฺขกา นาม นตฺถิ. อิมินา อุปาเยน สพฺพตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพ. เสยฺยถาปิ มนุสฺสาติอาทีสุ ปน มนุสฺสานํ ตาว กาเลน สุขเวทนา อุปฺปชฺชติ, กาเลน ทุกฺขเวทนา. เอกจฺเจ จ เทวาติ เอตฺถ ปน กามาวจรเทวา ทฏฺฐพฺพา. เตสญฺหิ มเหสกฺขตรา เทวตา ทิสฺวา นิสินฺนาสนโต วุฏฺฐานํ, ปารุปนอุตฺตราสงฺคสฺส โอตารณํ, อญฺชลิปคฺคณฺหนนฺติอาทีนํ วเสน กาเลน ทุกฺขํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺพสมฺปตฺตึ อนุภวนฺตานํ ๑- กาเลน สุขํ. เอกจฺเจ จ วินิปาติกาติ เอตฺถ เวมานิกเปตา ทฏฺฐพฺพา. เต นิรนฺตรเมว เอกสฺมึ กาเล สุขํ, เอกสฺมึ กาเล ทุกฺขํ เวทิยนฺติ. นาคสุปณฺณหตฺถิอสฺสาทโย ปน มนุสฺสา วิย โวกิณฺณสุขทุกฺขาปิ โหนฺติ. ปหานาย ยา เจตนาติ เอตฺถ วิวฏฺฏคามินี มคฺคเจตนา เวทิตพฺพา. สา หิ กมฺมกฺขยาย สํวตฺตติ. ๓. โสณกายนสุตฺตวณฺณนา [๒๓๔] ตติเย สิขาโมคฺคลฺลาโนติ สีสมชฺเฌ ฐิตาย มหติยา สิขาย สมนฺนาคโต โมคฺคลฺลานโคตฺโต พฺราหฺมโณ. ปุริมานีติ อตีตานนฺตรทิวสโต ปฏฺฐาย ปุริมานิ, ทุติยาทิโต ปฏฺฐาย ปุริมตรานิ เวทิตพฺพานิ. โสณกายโนติ ตสฺเสว อนฺเตวาสิโก. กมฺมสจฺจายํ โภ โลโกติ โภ อยํ โลโก กมฺมสภาโว. กมฺมสมารมฺภฏฺฐายีติ กมฺมสมารมฺเภน ติฏฺฐติ. กมฺมํ อายูหนฺโตว ปติฏฺฐติ, อนายูหนฺโต อุจฺฉิชฺชตีติ ทีเปติ. เสสํ เหฏฺฐา วุตฺตนยเมว. ๔-๙. สิกฺขาปทสุตฺตาทิวณฺณนา [๒๓๕] จตุตฺถาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนว. มคฺคงฺเคสุ ปน ยสฺมา สติยา อุปฏฺฐเปตฺวา ปญฺญาย ปริจฺฉินฺทติ, ตสฺมา อุภยเมว กมฺมํ. เสสา องฺคาเนว โหนฺติ, โน กมฺมนฺติ @เชิงอรรถ: ม. อนุภวนโต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔๒.

วุตฺตํ. โพชฺฌงฺเคสุปิ เอเสว นโย. อภิธมฺเม ปน สพฺพํ เจตํ ๑- อวิเสเสน เจตนาสมฺปยุตฺตกมฺมนฺเตว วณฺณิตํ. ๑๐. สมณสุตฺตวณฺณนา [๒๔๑] ทสเม อิเธวาติ อิมสฺมึเยว สาสเน. อยํ ปน นิยโม เสสปเทสุปิ เวทิตพฺโพ. ทุติยาทโยปิ หิ สมณา อิเธว, น อญฺญตฺถ. สุญฺญาติ ริตฺตา ตุจฺฉา. ปรปฺปวาทาติ จตฺตาโร สสฺสตวาทา, จตฺตาโร เอกจฺจสสฺสติกา, จตฺตาโร อนฺตานนฺติกา, จตฺตาโร อมราวิกฺเขปิกา, เทฺว อธิจฺจสมุปฺปนฺนิกา, โสฬส สญฺญีวาทา, อฏฺฐ อสญฺญีวาทา, อฏฺฐ เนวสญฺญีนาสญฺญีวาทา, สตฺต อุจฺเฉทวาทา, ปญฺจ ทิฏฺฐธมฺมนิพฺพานวาทาติ อิเม สพฺเพปิ พฺรหฺมชาเล อาคตา ทฺวาสฏฺฐิ ทิฏฺฐิโย อิโต พาหิรานํ ปเรสํ วาทา ปรปฺปวาทา นาม. เต สพฺเพปิ อิเมหิ จตูหิ ผลฏฺฐกสมเณหิ สุญฺญา. น หิ เต เอตฺถ สนฺติ. น เกวลญฺจ เอเตเหว สุญฺญา, จตูหิ ปน มคฺคฏฺฐกสมเณหิปิ, จตุนฺนํ มคฺคานํ อตฺถาย อารทฺธวิปสฺสเกหิปีติ ทฺวาทสหิปิ สมเณหิ สุญฺญาเยว. อิทเมวตฺถํ สนฺธาย ภควตา มหาปรินิพฺพาเน วุตฺตํ "เอกูนตึโส วยสา สุภทฺท ยํ ปพฺพชึ กึ กุสลานุเอสี วสฺสานิ ปญฺญาส สมาธิกานิ ยโต อหํ ปพฺพชิโต สุภทฺท ญายสฺส ธมฺมสฺส ปเทสวตฺตี อิโต พหิทฺธา สมโณปิ นตฺถิ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. สพฺพมฺเปตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๔๓.

ทุติโยปิ สมโณ นตฺถิ, ตติโยปิ สมโณ นตฺถิ, จตุตฺโถปิ สมโณ นตฺถิ, สุญฺญา ปรปฺปวาทา สมเณหิ อญฺเญหี"ติ. เอตฺถ หิ ปเทสวตฺตีติ อารทฺธวิปสฺสโก อธิปฺเปโต. ตสฺมา โสตาปตฺติมคฺคสฺส อารทฺธวิปสฺสกํ มคฺคฏฺฐํ ผลฏฺฐนฺติ ตโยปิ เอกโต กตฺวา "สมโณปิ นตฺถี"ติ อาห. สกทาคามิมคฺคสฺส อารทฺธวิปสฺสกํ มคฺคฏฺฐํ ผลฏฺฐนฺติ ตโยปิ เอกโต กตฺวา "ทุติโยปิ สมโณ นตฺถี"ติ อาห. อิตเรสุปิ ทฺวีสุ เอเสว นโย. เอกาทสมํ อุตฺตานเมวาติ. กมฺมวคฺโค จตุตฺโถ. ---------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๔๔๐-๔๔๓. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=10099&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=10099&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=21&i=232              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=21&A=6195              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=21&A=6637              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=21&A=6637              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_21

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]