ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                       ๑๐. นิรุตฺติปถสุตฺตวณฺณนา
    [๖๒] ทสเม นิรุตฺติโยว นิรุตฺติปถา, อถวา นิรุตฺติโย จ ตา นิรุตฺติวเสน
วิญฺาตพฺพานํ อตฺถานํ ปถตฺตา ปถา จาติ นิรุตฺติปถา. เสสปททฺวเยปิ เอเสว
นโย. ตีณิปิ เจตานิ อญฺมญฺเววจนาเนวาติ เวทิตพฺพานิ. อสงฺกิณฺณาติ
อวิชหิตา, "โก อิเมหิ อตฺโถ"ติ วตฺวา อฉฑฺฑิตา. อสงฺกิณฺณปุพฺพาติ อตีเตปิ
น ชหิตปุพฺพา. น สงฺกียนฺตีติ เอตรหิปิ "กิเมเตหี"ติ น ฉฑฺฑิยนฺติ. น
สงฺกียิสฺสนฺตีติ อนาคเตปิ น ฉฑฺฑิยิสฺสนฺติ. อปฺปฏิกุฏฺาติ อปฺปฏิพาหิตา.
อตีตนฺติ อตฺตโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐๗.

สภาวํ ภงฺคเมว วา อติกฺกนฺตํ. นิรุทฺธนฺติ เทสนฺตรํ อสงฺกมิตฺวา ตตฺเถว นิรุทฺธํ วูปสนฺตํ. วิปริณตนฺติ วิปริณามํ คตํ นฏฺ. อชาตนฺติ อนุปฺปนฺนํ. อปาตุภูตนฺติ อปากฏีภูตํ. อุกฺกลาติ อุกฺกลชนปทวาสิโน. วสฺสภญฺาติ วสฺโส จ รญฺโ จ. อญฺเปิ เทฺวปิ หิ เต มูลทิฏฺิคติกา. อเหตุกวาทาหิอาทีสุ "นตฺถิ เหตุ นตฺถิ ปจฺจโย"ติ คหิตตฺตา อเหตุกวาทา. "กรโต ๑- น กริยติ ปาปนฺ"ติ คหิตตฺตา อกิริยวาทา. "นตฺถิ ทินฺนนฺ"ติ อาทิคหณโต นตฺถิกวาทา. ตตฺถ อิเม เทฺว ชนา, ติสฺโส ทิฏฺิโย, กึ เอเกกสฺส ทิยฑฺฒา โหตีติ? น ตถา, ยถา ปน เอโก ภิกฺขุ ปฏิปาฏิยา จตฺตาริปิ ฌานานิ นิพฺพตฺเตติ, เอวเมตฺถ เอเกโก ติสฺโสปิ ทิฏฺิโย นิพฺพตฺเตสีติ เวทิตพฺโพ. "นตฺถิ เหตุ นตฺถิ ปจฺจโย"ติ ปุนปฺปุนํ อาวชฺเชนฺตสฺส อาหรนฺตสฺส อภินนฺทนฺตสฺส อสฺสาเทนฺตสฺส มคฺคทสฺสนํ วิย โหติ, โส มิจฺฉตฺตนิยามํ โอกฺกมติ, โส เอกนฺตกาฬโกติ วุจฺจติ. ยถา ปน อเหตุกทิฏฺิยํ, เอวํ "กรโต ๑- น กริยติ ปาปํ, นตฺถิ ทินฺนนฺ"ติ อิเมสุปิ าเนสุ มิจฺฉตฺตนิยามํ โอกฺกมติ. น ครหิตพฺพํ น ปฏิกฺโกสิตพฺพํ อมญฺึสูติ เอตฺถ "ยเทตํ อตีตํ นาม, นยิทํ อตีตํ, อิทมสฺส อนาคตํ วา ปจฺจุปฺปนฺนํ วา"ติ วทนฺโต ครหติ นาม. ตตฺถ โทสํ ทสฺเสตฺวา "กึ อิมินา ครหฏฺเนา"ติ วทนฺโต ปฏิกฺโกสติ นาม. อิเม ปน นิรุตฺติปเถ เตปิ อจฺจนฺตกาฬกา ทิฏฺิคติกา น ครหิตพฺเพ น ปฏิกฺโกสิตพฺเพ มญฺึสุ. อตีตํ ปน อตีตเมว, อนาคตํ อนาคตเมว, ปจฺจุปฺปนฺนํ ปจฺจุปฺปนฺนเมว กถยึสุ. นินฺทาฆฏฺฏนพฺยาโรสอุปารมฺภภยาติ วิญฺูนํ สนฺติกา นินฺทาภเยน จ ฆฏฺฏนภเยน จ โทสาโรปนภเยน จ อุปารมฺภภเยน จ. อิติ อิมสฺมึ สุตฺเต จตุภูมิกขนฺธานํ ปณฺณตฺติ กถิตาติ. ทสมํ. อุปยวคฺโค ปโม ------------ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. กโรโต

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๓๐๖-๓๐๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6744&modeTY=1&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=6744&modeTY=1&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=134              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=1586              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=17&A=1769              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=17&A=1769              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_17

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]