ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 6 : PALI ROMAN Di.A. (sumangala.3)

Janapetukamo hoti saketatissatthero viya. Dhutangappiccho dhutangapariharanabhavam
annesam janitum na deti dvebhatikattheresu jetthakatthero viya. Vatthum 1-
visuddhimagge kathitam. Ayam dhammoti evam santagunanigguhanena ca patiggahane
paccayapatiggahane mattananutaya ca appicchassa puggalassa ayam navalokuttaradhammo
sampajjati, no mahicchassa. Evam sabbattha yojetabbam.
      Santutthassati catusu paccayesu tihi santosehi santutthassa.
Pavivittassati kayacittaupadhivivekehi vivittassa. Tattha kayaviveko nama
ganasanganikam vinodetva atthaarabbhavatthuvasena ekibhavo. Ekibhavamattena pana
kammam na nippajjatiti kasinaparikammam katva attha samapattiyo nibbatteti, ayam
cittaviveko nama. Samapattimatteneva kammam na nippajjatiti jhanam padakam
katva sankhare sammasitva saha patisambhidahi arahattam papunati. Ayam upadhiviveko
nama. Tenaha bhagava "kayaviveko ca vivekatthakayanam nekkhammabhiratanam. Cittaviveko
ca parisuddhacittanam paramavodanappattanam. Upadhiviveko ca nirupadhinam puggalanam
visankharagatanan"ti.
      Sanganikaramassati ganasanganikaya ceva kilesasanganikaya ca ramantassa. 2-
Araddhaviriyassati kayikacetasikaviriyavasena araddhaviriyassa. Upatthitassatissati
catussatipatthanavasena upatthitassatissa. Samahitassati ekaggacittassa. Pannavatoti
kammassakatapannaya pannavato. Nippapancaramassati vigatamanatanhaditthipapancassa.
      Idha bhavetabbapade maggo kathito. Sesam purimasadisameva.
                       Atthadhammavannana nitthita.
                           ----------
@Footnote: 1 cha.Ma. vatthu   2 cha.Ma., i. ratassa
                           Navadhammavannana
      [359] (kha) silavisuddhiti visuddhim papetum samattham catuparisuddhisilam.
Parisuddhipadhaniyanganti parisuddhabhavassa padhanangam. Cittavisuddhiti vipassanaya
padatthanabhuta attha pagunasamapattiyo. Ditthivisuddhiti sapaccayanamarupadassanam.
Kankhavitaranavisuddhiti paccayakarananam. Addhattayepi hi paccayavaseneva dhamma
pavattantiti passanto kankham vitarati. Maggamaggananadassanavisuddhiti obhasadayo
na maggo, vithipatipannam udayabbayananam maggoti evam maggamaggananam.
Patipadananadassanavisuddhiti rathavinite vutthanagamini vipassana kathita, idha
tarunavipassana. Nanadassanavisuddhiti rathavinite 1- maggo kathito, idha vutthanagamini
vipassana. Eta pana sattapi visuddhiyo vittharena visuddhimagge kathita.
Pannati arahattaphalapanna. Vimuttiti arahattaphalavimuttiyeva.
      (cha) dhatunanattam paticca uppajjati phassananattanti cakkhvadidhatunanattam
paticca cakkhusamphassadinanattam uppajjatiti attho. Phassananattam paticcati
cakkhusamphassadinanattam paticca. Vedanananattanti cakkhusamphassajadivedanananattam.
Sannananattam paticcati kamasannadinanattam paticca.
Sankappananattanti kamasankappadinanattam. Sankappananattam paticca uppajjati
chandananattanti sankappananattataya rupe chando sadde chandoti evam
chandananattam uppajjati. Parilahananattanti chandananattataya rupaparilaho
saddaparilahoti evam parilahananattam uppajjati. Pariyesanananattanti
parilahananattataya rupapariyesanadinanattam uppajjati. Labhananattanti
pariyesanananattataya rupapatilabhadinanattam uppajjati.
      (ja) sannasu maranasannati marananupassanananena sanna.
Ahare patikulasannati aharam parigganhantassa uppannasanna. Sabbaloke
@Footnote: 1 Ma.mu. 12/252/215 rathavinitasutta
Anabhiratisannati sabbasmim vatte ukkanthantassa uppannasanna. Sesa hettha
vipassanaya 1- kathitaeva. Idha bahukarapade maggo kathito. Sesam purimasadisameva.
                          Navadhamma nitthita.
                          -------------
                           Dasadhammavannana
      [360] (jha) nijjaravatthuniti nijjarakaranani. Micchaditthi nijjinna
hotiti ayam hettha vipassanayapi nijjinnaeva pahina, kasma puna gahitati.
Asamucchinnatta. Vipassanaya hi kincapi nijjinna, 2- na pana samucchinna,
maggo pana uppajjitva tam samucchindati, na puna vutthatum deti. Tasma puna
gahita. Evam sabbapadesu nayo netabbo.
      Ettha ca sammavimuttipaccaya 3- catusatthi dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
Katame catusatthi? sotapattimaggakkhane adhimokkhatthena saddhindriyam paripureti,
Paggahatthena viriyindriyam paripureti, anussaranatthena satindriyam paripureti,
avikkhepatthena samadhindriyam paripureti, dassanatthena pannindriyam paripureti,
vijananatthena manindriyam paripureti, 4- abhinandanatthena somanassindriyam
paripureti. Pavattasantatiadhipateyyatthena jivitindriyam paripureti .pe.
Arahattaphalakkhane adhimokkhatthena saddhindriyam pavattasantatiadhipateyyatthena
jivitindriyam paripuretiti evam catusu maggesu catusu phalesu atthattha hutva
catusatthi dhamma paripurim gacchanti. Idha abhinneyyapade maggo kathito.
Sesam purimasadisameva.
      Idha thatva panha samodhanetabba. Dasake satapanha kathita.
Ekake ca navake ca satam, dukke ca atthake ca satam, tike ca sattake ca satam,
catukke ca chakke ca satam, pancake pannasati addhachatthani panhasatani
kathitani honti.
@Footnote: 1 cha.Ma., i. vipassanaya na dissati      2 cha.Ma., i. jinna
@3 cha.Ma. sammaditdhipaccaya            4 cha.Ma., i. paripureti na dissati
      "idamavoca ayasma sariputto, attamana te bhikkhu ayasmato
sariputtassa bhasitam abhinandun"ti sadhu sadhuti abhinandanta sirasa sampaticchimsu.
Taya ca pana attamanataya imameva suttam avajjamana pancasatapi te bhikkhu
saha patisambhidahi aggaphale arahatte patitthahimsuti.
                  Iti sumangalavilasiniya dighanikayatthakathaya
                      dasuttarasuttavannana nitthita.
                    Nitthita ca patikavaggassa vannanati.
                       Patikavaggatthakatha nitthita.
                          ------------
                             Nigamanakatha
ettavata ca:-
          ayacito  sumangalaparivenanivasina   thiragunena.
          Dathanagasamghattherena,      theravamsanvayenaham. 1-
          Dighagamavarassa   dasabalagunaganaparidipanassa    atthakatham.
          Yam   arabhim   sumangalavilasinim   nama   namena.
          Sa  hi  mahaatthakathaya,   saramadaya   nitthita.
          Esa  ekasitippamanaya,  paliya  bhanavarehi.
          Ekunasatthimatto,    visuddhimaggopi    bhanavarehi.
          Atthappakasanatthaya,   agamanam   kato    yasma.
          Tasma tena saha'yam, 2- atthakatha bhanavaragananaya.
          Suparimitaparicchinnam,          cattalisasatam    hoti.
          Sabbam cattalisadhikasatapparimanam  bhanavarato evam.
          Samayam pakasayantim, 3- mahavihare nivasinam. 4-
@Footnote: 1 cha.Ma. theravamsanvayena  2 ka. sahayam  3 Si. pakasayanti  4 ka. mahaviharavasinam
          Mulakatthakathasaramadaya ca 1- maya imam karontena.
          Yam punnamupacitam tena, hotu sabbo sukhi lokoti.
      Paramavisuddhasaddhabuddhiviriyapatimanditena silacarajjavamaddavadigunasamudayasamuditena
sakasamayasamayantaragahanajjhogahanasamatthena pannaveyyattiyasamannagatena
tipitakapariyattippabhede satthakathe satthu sasane appatihatananappabhavena
mahaveyyakaranena karanasampattijanitasukhaviniggatamadhurodaravacanalavannayuttena
yuttamuttavadina vadivarena mahakavina pabhinnapatisambhidaparivare
chalabhinnadippabhedagunapatimandite uttarimanussadhamme supatitthitabuddhinam
theravamsappadipanam theranam mahaviharavasinam vamsalankarabhutena vipulavisuddhabuddhina
buddhaghosoti garuhi gahitanamadheyyena therena kata ayam sumangalavilasini nama
dighanikayatthakatha:-
          tava titthatu lokasmim       lokanittharanesinam
          dassenti kulaputtanam       nayam ditthivisuddhiya.
          Yava buddhoti namampi      suddhacittassa tadino
          lokamhi lokajetthassa      pavattati mahesinoti.
                         Sumangalavilasini nama
                 dighanikayatthakatha patikavaggavannana nitthita.
                         ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 6 page 264-268. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=6&A=6685&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=6685&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=364              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=11&A=7016              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=11&A=6159              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=11&A=6159              Contents of The Tipitaka Volume 11 http://84000.org/tipitaka/read/?index_11

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]