ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 14 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.1)

page54.

6. Accharasanghatavaggavannana [51] Chatthassa pathame tam assutava puthujjanoti tam bhavangacittam sutavirahito puthujjano. Tattha agamadhigamabhava neyyo assutava iti. Yo hi idam suttam adito patthaya atthavasena upaparikkhanto "idam bhavangacittam nama pakatiparisuddhampi javanakkhane uppannehi lobhadihi upakkilesehi upakkilitthan"ti neva agamavasena na adhigamavasena janati. Yassa ca khandhadhatuayatanapaccayakarasatipatthanadisu uggahaparipucchaya virahitatta 1- yathabhutananapativedhako 2- neva agamo, patipattiya adhigantabbassa anadhigatatta na adhigamo atthi, so agamadhigamabhava neyyo assutava iti. Svayam:- puthunam jananadihi karanehi puthujjano puthujjanantogadhatta puthu vayam jano iti. So hi puthunam nanappakaranam kilesanam 3- jananadihi karanehi puthujjano. Yathaha:- "puthu kilese janentiti puthujjana, puthu avihatasakkayaditthikati puthujjana, puthu sattharanam mukhullokikati 4- puthujjana, puthu sabbagatihi avutthitati puthujjana, puthu nanabhisankharehi 5- abhisankharontiti puthujjana, puthu nanaoghehi vuyhantiti puthujjana, puthu nanasantapehi santappantiti puthujjana, puthu nanaparilahehi paridayhantiti puthujjana, puthu pancasu kamagunesu ratta giddha gadhita mucchita ajjhopanna 6- lagga laggita palibuddhati puthujjana, puthu pancahi nivaranehi avuta nivuta ovuta 7- pihita paticchanna patikujjitati puthujjana"ti. 8- @Footnote: 1 cha.Ma.,i. uggahaparipucchavinicchayavirahitatta 2 cha.Ma.,i......pativedhasadhako @3 cha.Ma.,i. kilesadinam 4 Si. mukhullokakati 5 cha.Ma. nanabhisankhare @6 Ma. ajjhosanna 7 cha.Ma. avuta nivuta ovuta @8 khu.maha. 29/239/179 tissametteyyasuttaniddesa (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Puthunam va gananapathatitanam ariyadhammaparammukhanam nicadhammasamacaranam jananam antogadhattatipi 1- puthujjana, puthu va ayam visumyeva sankhyam gato, visamsattho silasutadigunayuttehi ariyehi janoti puthujjano. Evametehi "assutava puthujjano"ti dvihi padehi vuttam 2- :- duve puthujjana vutta buddhenadiccabandhuna andho puthujjano eko kalyaneko puthujjanoti dve puthujjana vutta, tesu andhaputhujjano vutto hotiti veditabbo. Yathabhutam na janatiti "idanca bhavangacittam evam agantukehi upakkilesehi upakkilittham nama hoti, evam vippamuttam nama"ti yathasabhavato na janati. Tasmati yasma na janati, tasma. Cittabhavana natthiti cittatthiti cittapariggaho natthi, natthibhaveneva "natthi"ti vadamiti dasseti. Pathamam. [52] Dutiye sutavati sutasampanno. Vittharato panettha assutavati padassa patipakkhavasena attho veditabbo. Ariyasavakoti atthi ariyo na savako seyyathapi buddho ceva paccekabuddho ca, atthi savako na ariyo seyyathapi gihi anagataphalo, atthi neva ariyo na savako seyyathapi puthu titthiya. Atthi ariyo ceva savako ca seyyathapi samana sakyaputtiya agataphala vinnatasasana. Idha pana gihi va hotu pabbajito va, yo koci sutavati ettha vuttassa atthassa vasena sutasampanno, ayam ariyasavakoti veditabbo. Yathabhutam pajanatiti "evamidam bhavangacittam agantukehi upakkilesehi vippamuttam hoti, evam upakkilitthan"ti yathasabhavato pajanati. Cittabhavana atthiti cittatthiti cittapariggaho atthi, atthibhaveneva "atthi"ti vadamiti dasseti. Imasmim sutte balavavipassana kathita. Keci tarunavipassanati vadanti. Dutiyam. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. antogadhattapi 2 cha.Ma.,i. ye te

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

[53] Tatiyam atthuppattiyam kathitam. Katarayam pana atthuppattiyam? aggikkhandho- pamasuttantaatthuppattiyam. Bhagava kira ekasmim samaye savatthiyam upanissaya jetavanamaha- vihare pativasati. Buddhananca yattha katthaci pativasantanam pancavidham kiccam avijahitameva hoti. Panca hi buddhakiccani 1- nama purebhattakiccam pacchabhattakiccam purimayamakiccam majjhimayamakiccam pacchimayamakiccanti. Tatridam purebhattakiccam:- bhagava hi patova vutthaya upatthakanuggahattham sariraphasukatthanca mukhadhovanadisariraparikammam katva yava bhikkhacaravela, tava vivittasane vitinametva bhikkhacaravelaya antaravasakam 2- nivasetva kayabandhanam bandhitva civaram parupitva pattamadaya kadaci ekakova, kadaci bhikkhusamghaparivuto gamam va nigamam va pindaya pavisati kadaci pakatiya, kadaci anekehi patihariyehi pavattamanehi. Seyyathidam? pindaya pavisato lokanathassa purato purato gantva mudugata vata pathavim sodhenti, valahaka udakaphussitani muncitva 3- magge renum vupasametva upari vitanam hutva titthanti, apare vata pupphani 4- upasamharitva magge okiranti, unnatabhumippadesa onamanti, onata unnamanti, padanikkhepasamaye samatala bhumi 5- hoti, sukhasamphassani padumapupphani va pade sampaticchanti. Indakhilassa anto thapitamatte dakkhinapade sarira chabbannarasmiyo nikkhamitva suvannapinjarani 6- viya vicitravattiparikkhittani 7- viya ca pasadakutagaradini karontiyo 8- ito cito ca dhavanti, 9- hatthiassavihangamadayo 10- sakasakatthanesu thitayeva madhurenakarena saddam karonti, tatha bheripanavadini 11- turiyani manussananca kayupagani abharanani. Tena sannanena manussa jananti "ajja bhagava idha pindaya pavittho"ti. Te sunivattha suparuta gandhapupphadini adaya ghara nikkhamitva antaravithim patipajjitva @Footnote: 1 Ma. buddhakiccam 2 cha.Ma. ayam patho na dissati 3 cha.Ma. muncanta 4 Ma. valukani @pupphani ca 5 cha.Ma. samava bhumi 6 cha.Ma. suvannarasapinjarani @7 Si. citrapattaparikkhittani, cha.Ma. citrapataparikkhittani 8 cha.Ma. alankarontiyo @9 Si. vidhavanti 10 cha. hatthiassavihangadayo, Ma. hatthiassamahimsadayo @11 cha.Ma. bherivinadini

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Bhagavantam gandhapupphadihi sakkaccam pujetva vanditva "amhakam bhante dasa bhikkhu, amhakam visati, pannasam .pe. Amhakam bhikkhusatam detha"ti yacitva bhagavatopi pattam gahetva asanam pannapetva sakkaccam pindapatena patimanenti. Bhagava katabhattakicco tesam santanani 1- oloketva tatha dhammam deseti, yatha keci saranagamane 2- patitthahanti, keci pancasu silesu, keci sotapattisakadagamianagamiphalanam annatarasmim, keci pabbajitva aggaphale arahatteti. Evam mahajanam anuggahetva utthayasana viharam gacchati. Tattha gantva gandhamandalamale pannattapavarabuddhasane nisidati bhikkhunam bhattakiccapariyosanam agamayamano. Tato bhikkhunam bhattakiccapariyosane upatthako bhagavato nivedeti. Atha bhagava gandhakutim pavisati. Idam tava purebhattakiccam. Atha bhagava evam katapurebhattakicco gandhakutiya pamukhatthane 3- nisiditva pade dhovitva 4- bhikkhusamgham ovadati "bhikkhave appamadena sampadetha, dullabho buddhuppado lokasmim, dullabho manussapatilabho, 5- dullabha saddhasampatti, 6- dullabha pabbajja, dullabham dhammassavanan"ti. 7- Tattha keci bhagavantam kammatthanam pucchanti. Bhagava tesam cariyanurupam kammatthanam deti. Tato sabbepi bhagavantam vanditva attano 8- rattitthanadivatthanani gacchanti. Keci arannam, keci rukkhamulam, keci pabbatadinam annataram, keci catummaharajikabhavanam .pe. Keci vasavattibhavanam. 9- Tato bhagava gandhakutim pavisitva sace akankhati, dakkhinena passena sato sampajano muhuttam sihaseyyam kappeti. Atha samassasitakayo utthahitva dutiyabhage lokam oloketi. Tatiyabhage yam gamam va nigamam va upanissaya viharati, tattha mahajano purebhattam danam datva pacchabhattam sunivattho suparuto gandhapupphadini adaya vihare sannipatati. Tato bhagava sampattaparisaya anurupena patihariyena gantva dhammasabhayam pannattapavarabuddhasane nisajja @Footnote: 1 cha.Ma. upanissayacittasantanani 2 cha.Ma. saranagamanesu 3 cha.Ma. upatthane @4 cha.Ma. pakkhaletva padapithe thatva 5 cha.Ma. manussattapatilabho 6 cha.Ma. khanasampatti @7 cha.Ma. saddhammassavananti 8 cha.Ma.,i. attano attano 9 cha.Ma.,i. vasavattibhavananti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

Dhammam deseti kalayuttam samayayuttam, atha kalam viditva parisam uyyojeti, manussa bhagavantam vanditva pakkamanti. Idam pacchabhattakiccam. So evam nitthitapacchabhattakicco sace gattani osincitukamo hoti, buddhasana utthaya nhanakotthakam pavisitva upatthakena patiyaditaudakena gattani utum gahapeti. 1- Upatthakopi buddhasanam anetva gandhakutiparivene pannapeti. Bhagava surattam duppattam 2- nivasanam nivasetva kayabandhanam bandhitva uttarasangam katva 3- tattha agantva nisidi 4- ekakova muhuttapatisallino, atha bhikkhu tato 5- agamma bhagavato upatthanam gacchanti. 6- Tattha ekacce panham pucchanti, ekacce kammatthanam yacanti, ekacce dhammassavanam yacanti. Bhagava tesam adhippayam sampadento purimayamampi vitinameti. Idam purimayamakiccam. Purimayamakiccapariyosane pana bhikkhusu bhagavantam vanditva pakkantesu sakaladasasahassilokadhatudevatayo okasam labhamana bhagavantam upasankamma 7- panham pucchanti yathabhisankhatam caturakkharampi. 8- Bhagava tasam devatanam panham vissajjento majjhimayamam vitinameti. Idam majjhimayamakiccam. Pacchimayamam pana tayo kotthase katva purebhattato patthaya nisajjapilitassa sarirassa kilasubhavamocanattham ekam kotthasam cankamena vitinameti, dutiyakotthase gandhakutim pavisitva dakkhinena passena sato sampajano sihaseyyam kappeti. Tatiyakotthase paccutthaya nisiditva purimabuddhanam santike danasiladivasena katadhikarapuggaladassanattham buddhacakkhuna lokam voloketi. Idam pacchimayamakiccam. Tampi divasam bhagava imasmimyeva kicce thito lokam volokento idam addasa:- maya kosalaratthe carikam carantena aggikkhandhena upanametva ekasmim sutte desite @Footnote: 1 cha.Ma. ganhapeti 2 Si.,i. rattadupattam 3 cha.Ma. ekamsam katva @4 cha.Ma.,i. nisidati 5 cha.Ma.,i. tato tato 6 cha.Ma. agacchanti @7 cha.Ma.,i. upasankamitva 8 cha.Ma.,i. antamaso caturakkharampi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

Satthi bhikkhu arahattam papunissanti, satthimattanam unham lohitam mukhato uggacchissati, satthimatta gihibhavam gamissanti. Tattha ye arahattam papunissanti, te yankinci dhammadesanam sutva papunissantiti. 1- Itaresam pana bhikkhunam sangahatthaya carikam caritukamo hutva "ananda bhikkhunam arocehi"ti aha. Thero anuparivenam gantva "avuso sattha mahajanassa sangahatthaya carikam caritukamo, gantukama agacchatha"ti aha. Bhikkhu mahalabham labhitva viya tutthamanasa "labhissama vata mahajanassa dhammam desentassa bhagavato suvannavannam sariram oloketum madhuradhammakatham sotun"ti parulhakesa kese oharapetva 2- malaggahitapatta patte pacitva kilitthacivara civarani dhovitva gamanasajja ahesum. Sattha aparicchinnena bhikkhusamghena parivuto kosalarattham carikaya nikkhanto gamanigamapatipatiya ekadivasam ekagavutadvigavutatigavutayojanaparamam 3- carikam gantva 4- ekasmim padese mahantam susirarukkham aggina sampajjalitam disva "imameva vatthum katva sattahi angehi patimandetva dhammakatham 5- kathessami"ti gamanam pacchinditva annataram rukkhamulam upasankamitva nisajjakaram dassesi. Anandatthero satthu adhippayam natva "addha karanam bhavissati, na akaranam 6- tathagata gamanam pacchinditva nisidanti"ti catuggunam sanghatim pannapeti. 7- Sattha nisiditva bhikkhu amantetva "passatha no tumhe bhikkhave amum mahantam aggikkhandhan"ti aggikkhandhopamasuttam 8- desesi. 9- Imasmim ca pana veyyakarane bhannamane satthimattanam bhikkhunam unham lohitam mukhato uggacchi, satthimatta bhikkhu sikkham paccakkhaya hinayavattimsu, satthimattanam bhikkhunam anupadaya asavehi cittani vimuccimsu. Tanhi veyyakaranam sutva satthimattanam bhikkhunam namakayo santatto, namakaye santatte karajakayo santatto, @Footnote: 1 cha.Ma.,i. papunissanateva 2 cha.Ma.,i. oharetva @3 cha.Ma. gavutaaddhayojanatigavutayojanaparamam 4 cha.Ma.,i. caranto 5 cha.Ma.,i. dhammadesanam @6 cha.Ma. akaranena 7 cha.Ma.,i. pannapesi 8 cha.Ma.,i. aggikkhandhopamasuttantam, @an.sattaka. 23/69/129 mahavagga (sya) 9 cha.Ma. deseti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

Karajakaye santatte nidhanagatam unham lohitam mukhato uggacchi. Satthimatta bhikkhu "dukkaram vata buddhasasane yavajivam paripunnam parisuddham brahmacariyam caritun"ti sikkham paccakkhaya hinayavattanti, 1- satthimatta bhikkhu satthudesanabhimukham nanam pesetva saha patisambhidahi arahattam patta. Tattha yesam unham lohitam mukhato uggacchi, te parajikam apajjimsu. Ye gihibhavam patta, te khuddanukhuddakani sikkhapadani maddanta vicarimsu. Ye arahattam patta, te parisuddhasilava ahesum. Satthu dhammadesana imesam tinnampi saphala jata. Arahattam pattanam tava saphala hotu, itaresam katham saphala jatati 2- ? tepi hi sace imam dhammadesanam na suneyyum, pamattava hutva thanam jahitum na sakkuneyyum. Tato nesam tam papam vaddhamanam apayesuyeva samsidapeyya. Imam pana desanam sutva jatasamvega thanam jahitva samanerabhumiyam thita dasa silani puretva yoniso manasikare yuttapayutta keci sotapanna keci sakadagamino keci anagamino ahesum, keci devaloke nibbattimsu, evam parajikapannanampi saphala ahosi. Itare pana sace imam dhammadesanam na suneyyum, gacchante gacchante kale samghadisesampi parajikampi apajjeyyum. 3- Imam pana dhammadesanam sutva "aho sallekhitam buddhasasanam, na sakka amhehi yavajivam imam patipattim puretum, sikkham paccakkhaya upasakadhammam puretva dukkha muccissama"ti gihibhavam upasankamimsu. 4- Te tisu saranesu patitthaya panca silani rakkhitva upasakadhammam puretva keci sotapanna keci sakadagamino keci anagamino jata, keci devaloke nibbattati. Evametesampi saphalava ahosi. Imam pana satthu dhammadesanam sutva devasangha yehipi suta, yehipi na suta, sabbesamyeva arocenta vicarimsu. Bhikkhu sutva sutva "dukkaram bho buddhanam @Footnote: 1 cha.Ma.,i. hinayavatta 2 cha.Ma. saphalava jatati @3 cha.Ma. anupubbena sanghadisesampi parajikampi papunitva apayesuyeva @uppajjitva mahadukkham anubhaveyyum 4 cha.Ma. upagamimsu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

Sasane yavajivam paripunnam parisuddham brahmacariyam caritun"ti ekakkhaneneva dasapi bhikkhu visatipi satthipi satampi sahassampi bhikkhu gihi honti. Sattha yatharuciya carikam caritva na puna jetavanameva gantva bhikkhu amantesi "bhikkhave tathagato carikam caramano ciram akinno vihasi, icchamaham bhikkhave addhamasam patisalliyitum, namhi kenaci upasankamitabbo annatra ekena pindapataniharakena"ti. Addhamasam ekibhavena vitinametva patisallana vutthito anandattherena saddhim viharacarikam caramano olokitolokitatthane pana tanubhutam bhikkhusamgham disva janantoyeva theram pucchi "ananda annasmim kale tathagate carikam caritva jetavanam agate sakalaviharo kasavapajjoto isivatapativato 1- hoti, idani pana tanubhuto bhikkhusamgho dissati, yebhuyyena ca uppanduppandukajata bhikkhu, kim nu kho etan"ti. Etarahi bhagava tumhakam aggikkhandhopamadhammadesanam kathitakalato patthaya bhikkhu samvegappatta hutva "mayam etam dhammam sabbakarena paricaritum 2- na sakkhissama, asammavattantananca janassa saddhadeyyam paribhunjitum ayuttan"ti gihibhavam sankamantiti. Tasmim khane bhagavato dhammasamvego uppajji. Tato theram aha "mayi patisallane vitinamente na koci mama puttanam ekam assasatthanam kathesi. Sagarassa hi otaranatitthani viya bahuni imasmim sasane assasakaranani. Gacchananda gandhakutiparivene buddhasanam pannapetva bhikkhusamgham sannipatehi"ti. Thero tatha akasi. Sattha buddhasanavaragato bhikkhu amantetva "bhikkhave mettaya sabbapubbabhago nama neva appana, na upacaro, sattanam hitapharanamattameva"ti vatva imissa atthuppattiya imam accharasanghatasuttam 3- desesi. Tattha accharasanghatamattanti accharapaharanamattam, dve anguliyo paharitva saddakaranamattanti attho. Mettacittanti sabbasattanam hitapharanacittam. Asevatiti @Footnote: 1 Si.,i. isivataparivato 2 cha.Ma. paripuretum, i. puretum @3 cha.Ma. culaccharasanghatasuttam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Katham asevati? avajjento asevati, jananto asevati, passanto asevati, paccavekkhanto asevati cittam adhitthahanto 1- asevati, saddhaya adhimuccanto asevati, viriyam pagganhanto asevati, satim upatthapento asevati, cittam samadahanto asevati, pannaya pajananto asevati, abhinneyyam abhijananto asevati, parinneyyam parijananto asevati, pahatabbam pajahanto asevati, bhavetabbam bhavento asevati, sacchikatabbam sacchikaronto asevatiti. 2- Idha pana mettapubbabhage 3- hitapharanapavattamatteneva asevatiti veditabbam. 4- Arittajjhanoti atucchajjhano apariccattajjhano va. Viharatiti iriyati vattati 5- paleti yapeti yapeti carati viharati. Tena vuccati viharatiti. Imina padena mettam asevantassa bhikkhuno iriyapathaviharo kathito. Satthusasanakaroti satthuanusasanikaro. Ovadapatikaroti ovadakarako. Ettha ca sakim vacanam ovado, punappunam vacanam anusasani. Sammukha vacanampi ovado, pesetva parammukha vacanam anusasani. Otinne vatthusmim vacanam ovado, otinne anotinne vatthusmim va pana vacanam 6- anusasani. Evam viseso veditabbo. Paramatthato pana ovadoti va anusasaniti va esa 7- eke ekatthe same sabhage tajjate tannevati. Ettha ca "accharasanghatamattampi ce bhikkhave bhikkhu mettacittam asevati"ti idameva satthu sasananceva ovado ca, tassa karanato esa sasanakaro ovadapatikaroti veditabbo. Amoghanti atuccham. Ratthapindanti natiparivattam pahaya rattham nissaya pabbajitena paresam gehato patiladdhatta pindapatova ratthapindo nama vuccati. Paribhunjatiti cattaro paribhoga theyyaparibhogo inaparibhogo dayajjaparibhogo samiparibhogoti. Tattha dussilassa paribhogo theyyaparibhogo nama. Silavato apaccavekkhitaparibhogo inaparibhogo nama. Sattannam sekhanam paribhogo dayajjaparibhogo nama. @Footnote: 1 ka. paccupatthapento 2 khu.pati. 31/535/434 yuganaddhakatha 3 cha.Ma.,i.....bhagena @4 cha.Ma. veditabbo 5 cha.Ma.,i. pavattati 6 cha.Ma.,i. otinne va anotinne va @vatthusmim tantithapanavasena vacanam 7 cha.Ma. ese

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

Khinasavassa paribhogo samiparibhogo nama. Tattha imassa bhikkhuno ayam ratthapindaparibhogo dvihi karanehi amogho hoti. Accharasanghatamattampi mettacittam asevanto bhikkhu ratthapindassa samiko hutva paribhunjatitipissa 1- amogho ratthapindaparibhogo. Accharasanghatamattampi mettacittam asevantassa bhikkhuno dinnadanam mahiddhiyam 2- hoti mahapphalam mahanisamsam mahajutikam mahavippharantipissa amogho ratthapindaparibhogo. Ko pana vado ye nam bahulikarontiti ye pana imam mettacittam bahulam asevanti bhaventi punappunam karonti, te amogham ratthapindam paribhunjantiti ettha vattabbameva. 3- Evarupa hi bhikkhu ratthapindassa samino anana dayada hutva paribhunjantiti. [54-55] Catutthe bhavetiti uppadeti vaddheti. Pancame manasikarotiti manasmim karoti. Sesam imesu dvisupi tatiye vuttanayeneva veditabbam. Yo hi asevati, ayameva bhaveti, ayam manasikaroti. Yena cittena asevati, teneva bhaveti, tena manasikaroti. Sammasambuddho pana yaya dhammadhatuya supatividdhatta desanavilasasampanno 4- nama hoti, tassa supatividdhatta attano desanavilasam dhammissariyatam patisambhidapabhedakusalatam appatihatasabbannutananatanca nissaya ekakkhane uppannam ekacittameva tihi kotthasehi vibhajitva dassetiti. 5- [56] Chatthe ye keciti aniyamitavacanam. Akusalati etesam niyamitavacanam. Ettavata sabbakusala asesato pariyadinna honti. Akusalabhagiya akusalapakkhikati akusalanamevetam namam. Akusalayeva hi ekacce akusala 6- sahajatavasena, ekacce upanissayavasena bhajanti ceva, tesanca pakkha bhavantiti "akusalabhagiya akusalapakkhika"ti vuccanti. Sabbe te manopubbangamati mano pubbam pathamataram gacchati etesanti manopubbangama. Ete hi kincapi manena saddhim ekuppadaekavatthukaekanirodhaekarammana @Footnote: 1 cha.Ma. samiko hutva anano hutva dayado hutva paribhunjatitipissa @2 cha.Ma. mahaddhiyam 3 cha.,i. vattabbameva kim, Ma. vattabbameva natthi @4 cha.Ma. desanavilasappatto, i. desanavilasappatta 5 cha.Ma.,i. dassesiti @6 cha.Ma.,i. akusalam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Honti, yasma pana tesam mano uppadako karako janako samutthapako nibbattako, tasma manopubbangama nama honti. Pathamam uppajjatiti yatha nama "raja nikkhanto"ti vutte "rajayeva nikkhanto, sesa rajasena 1- nikkhanta anikkhanta"ti pucchitabbakaranam natthi, sabba nikkhantatveva 2- pannayanti, evameva mano uppannoti vuttakalato 3- patthaya avasesa sahajatasamsatthasampayutta uppanna na uppannati pucchitabbakaranam natthi, sabbe te uppannatveva pannayanti. Etamatthavasampaticca 4- tehi samsatthasampayutto ekuppadekanirodhopi samano mano tesam dhammanam pathamam uppajjatiti vutto. Anvadevati anudeva, saheva ekatoyevati attho. Byanjanacchayam pana gahetva pathamam cittam uppajjati, paccha cetasikati na gahetabbam. Attho hi patisaranam, na byanjanam. "manopubbangama dhamma, manosettha manomaya"ti gathayapi eseva nayo. [57] Sattame kusalati catubhumikapi kusala dhamma kathita. Sesam chatthe vuttanayeneva veditabbam. [58] Atthame yathayidam bhikkhave pamadoti ettha bhikkhaveti alapanam, yatha ayam pamadoti attho. Pamadoti pamajjanakaro. Vuttanhetam:- "tattha katamo pamado? kayaduccarite va vaciduccarite va manoduccarite va pancasu va kamagunesu cittassa vossaggo vossagganuppadanam kusalanam va dhammanam bhavanaya asakkaccakiriyata asataccakiriyata anatthitakiriyata olinavuttita nikkhittacchandata nikkhittadhurataanasevana abhavana abahulikammam anadhitthanam ananuyogo pamado, 5- yo evarupo pamado pamajjana pamajjitattam, ayam vuccati pamado"ti. 6- @Footnote: 1 Ma. rajaparisa 2 cha.Ma.,i. nikkhantateva 3 Ma. tassa uppadakalato 4 Ma. etamattham @sampaticcha 5 cha.Ma.,i. nikkhittadhurata anadhitthanam ananuyogo anasevana abhavana @abahulikammam 6 abhi.vi. 35/846/427 khuddakavatthuvibhanga

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Uppanna ca kusala dhamma parihayantiti idam jhanavipassananam vasena vuttam. Maggaphalanam pana sakim uppannanam puna parihanam nama natthi. [59] Navame appamado pamadapatipakkhavasena vittharato veditabbo. [60] Dasame kosajjanti kusitabhavo. Sesam vuttanayamevati. Accharasanghatavaggavannana nitthita. Chattho vaggo. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 14 page 54-65. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=14&A=1271&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=1271&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=52              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=210              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=221              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=221              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]