ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 14 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.1)

page42.

[17] Sattame metta cetovimuttiti sabbasattesu hitapharanaka metta. Yasma pana tamsampayuttacittam nivaranadihi paccanikadhammehi vimuccati, tasma sa "cetovimutti"ti vuccati. Visesato va sabbabyapadapariyutthanena vimuttato cesa 1- cetovimuttiti veditabba. Tattha "metta"ti ettavata pubbabhagapi 2- vattati, "cetovimutti"ti vuttatta pana idha tikacatukkajjhanavasena appanava adhippeta. Yoniso manasikarototi tam mettam cetovimuttim vuttalakkhanena upayamanasikarena manasikarontassa. Apica cha dhamma byapadassa pahanaya samvattanti:- mettanimittassa uggaho mettabhavananuyogo kammassakata paccavekkhana patisankhanabahulata kalyanamittata sappayakathati. Odissakaanodissakadisapharananam hi annataravasena mettam ugganhantassapi byapado pahiyati, odissaanodissadisapharanavasena 3- mettam bhaventassapi. "tvam etassa kuddho kim karissasi, kimassa siladini nasetum sakkhissasi, nanu tvam attano kammena agantva attano kammeneva gamissasi, parassa kujjhanam nama vitacchitangaratattaayasalakaguthadini 4- gahetva param paharitukamatasadisam hoti. Esopi tava kuddho kim karissati, kim te siladini nasetum sakkhissati, esa attano kammena agantva attano kammeneva gamissati, appaticchitam mahodakam viya 5- pativatam khittarajomutthi viya ca etassevesa kodho matthake patissati"ti evam attano ca parassa ca kammassakatam paccavekkhatopi, ubhayassa kammassakatam paccavekkhitva patisankhane thitassapi, assaguttattherasadise mettabhavanarate kalyanamitte sevantassapi byapado pahiyati, thananisajjadisu mettanissitasappayakathayapi pahiyati. Tena vuttam "../../bdpicture/cha dhamma byapadassa pahanaya samvattanti"ti. Sesamidha ito paresu ca vuttanayeneva veditabbam, visesamattameva pana vakkhamati. Sattamam. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. vimuttatta sa 2 cha.Ma.,i. pubbabhagopi 3 cha.Ma. odhiso anodhiso @disapharanavasena 4 Ma....ayasalakasatthankusadini 5 cha.Ma. appaticchitapahenakam viya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

[18] Atthame arabbhadhatutiadisu 1- arabbhadhatu nama pathamaviriyam. 2- Nikkamadhatu nama kosajjato nikkhantatta tato balavataram. Parakkamadhatu nama param param thanam akkamanato tato balavataram. Atthakathayam pana "arambho cetaso kamanam panudanaya, nikkamo cetaso patighataya, 3- parakkamo cetaso bandhanacchedaya"ti vatva "tihi cetehi adhimattaviriyameva kathitan"ti vuttam. Araddhaviriyassati paripunnaviriyassa ceva paggahitaviriyassa ca. Tattha catudosapagatam viriyam araddhanti veditabbam. Na ca atilinam 4- na ca atipaggahitam, na ca ajjhattam sankhittam, na ca bahiddha vikkhittam. Tadetam duvidham hoti kayikam cetasikanca. Tattha "idha bhikkhu divasam cankamena nisajjaya avaraniyehi dhammehi cittam parisodheti"ti 5- evam rattindivasam 6- panca kotthase kayena ghatato vayamato kayikaviriyam veditabbam. "na tavaham ito lena nikkhamissami, yava me na anupadaya asavehi cittam vimuccati"ti evam okasaparicchedena va, "na tavaham imam pallankam bhindissami"ti evam nisajjadiparicchedena va manasam bandhitva ghatentassa vayamantassa cetasikaviriyanti veditabbam. Tadubhayampi idha vattati. Duvidhenapi hi imina viriyena araddhaviriyassa anuppannanceva thinamiddham nuppajjati, uppannanca thinamiddham pahiyati milakkhatissattherassa viya, gamantapabbharavasimahasivattherassa viya, pitimallakattherassa viya, kutumbiyaputtatissattherassa viya ca. Etesu hi purima tayo anne ca evarupa kayikaviriyena araddhaviriya, kutumbiyaputtatissatthero anne ca evarupa cetasikaviriyena araddhaviriya, uccavalukavasimahanagatthero pana dvihipi viriyehi araddhaviriyova. Thero kira ekam sattaham cankamati, ekam titthati, ekam nisidati, ekam nipajjati. Mahatherassa ekairiyapathopi asappayo nama natthi, catutthe sattahe vipassanam vaddhetva arahatte patitthasi. @Footnote: 1 cha.Ma. arambhadhatu 2 cha.Ma.,i. pathamarambhaviriyam 3 cha.Ma.,i. palighugghatanaya @4 Ma. alinam, cha.,i. atilinam hoti 5 abhi.vi. 35/519/300 jhanavibhanga @6 cha.Ma.,i. rattidivassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Apica cha dhamma thinamiddhassa pahanaya samvattanti:- atibhojane nimittaggaho iriyapathasamavattanata 1- alokasannamanasikaro abbhokasavaso kalyanamittata sappayakathati. Aharahatthakabhuttavammitakatatthavattakaalamsatakakakamasakabrahmanadayo viya bhojanam bhunjitva rattitthanadivatthane nisinnassa hi samanadhammam karoto thinamiddham mahahatthi viya ottharantam agacchati, catupancaalopaokasam pana thapetva paniyam pivitva yapanasilassa bhikkhuno tam na hotiti evam atibhojane nimittam ganhantassapi thinamiddham pahiyati. Yasmim iriyapathe thinamiddham okkamati, tato annam parivattentassapi, rattim candalokam dipalokam ukkalokam diva suriyalokam manasikarontassapi, abbhokase vasantassapi mahakassapattherasadise pahinathinamiddhe kalyanamitte sevantassapi thinamiddham pahiyati, thananisajjadisu dhutanganissitasappayakathayapi pahiyati. Tena vuttam "../../bdpicture/cha dhamma thinamiddhassa pahanaya samvattanti"ti. Atthamam. [19] Navame vupasantacittassati jhanena va vipassanaya va vupasamitacittassa. Apica cha dhamma uddhaccakukkuccassa pahanaya samvattanti:- bahussutata paripucchakata vinaye pakatannuta vuddhasevita kalyanamittata sappayakathati. Bahusaccenapi hi ekam va dve va tayo va cattaro va panca va nikaye palivasena ca atthavasena ca ugganhantassapi uddhaccakukkuccam pahiyati, thananisajjadisu 2- kappiyakappiyaparipucchabahulassapi, vinayapakatiya 3- cinnavasibhavataya pakatannunopi, vuddhe mahallakatthere upasankamantassapi, upalittherasadise vinayadhare kalyanamitte sevantassapi uddhaccakukkuccam pahiyati, thananisajjadisu kappiyakappiyanissitasappayakathayapi pahiyati. Tena vuttam "../../bdpicture/cha dhamma uddhaccakukkuccassa pahanaya samvattanti"ti. Navamam. @Footnote: 1 cha.Ma. iriyapathasamparivattanata 2 cha.Ma.,i. ayam patho na dissati @3 cha.Ma.,i. vinayapannattiyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

[20] Dasame yoniso bhikkhave manasikarototi vuttanayeneva upayato manasikarontassa. Apica cha dhamma vicikicchaya pahanaya samvattanti:- bahussutata paripucchakata vinaye pakatannuta adhimokkhabahulata kalyanamittata sappayakathati. Bahusaccenapi hi ekam .pe. Panca va nikaye palivasena ca atthavasena ca ugganhantassapi vicikiccha pahiyati, tini ratanani arabbha paripucchabahulassapi, vinaye cinnavasibhavassapi, tisu thanesu okappaniyasaddhasankhataadhimokkhabahulassapi, saddhadhimutte vakkalittherasadise kalyanamitte sevantassapi vicikiccha pahiyati, thananisajjadisu tinnam ratananam gunanissitasappayakathayapi pahiyati, thananisajjadisu tinnam ratananam gunanissitasappayakathayapi pahiyati, tena vuttam "../../bdpicture/cha dhamma vicikicchaya pahanaya samvattanti"ti. Dasamam. Imasmim nivaranappahanavagge vattavivattam kathitanti. Nivaranappahanavaggavannana nitthita. Dutiyo vaggo. --------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 14 page 42-45. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=14&A=1004&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=1004&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=12              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=42              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=43              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=43              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]