ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 13 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.3)

page24.

Saccavajjena"ti 1- ettha uposathakammam damoti vuttam. Imasmim pana sutte khanti damoti veditabba. Upasamoti tasseva vevacanam. Athakho ayasma punnoti ko panesa punno, kasma ca panettha gantukamo ahositi? sunaparantavasiko eva esa, savatthiyam pana asappayaviharam sallakkhetva tattha gantukamo ahosi. Tatrayam anupubbikatha:- sunaparantaratthe kira ekasmim vanijagame ete dve bhataro. Tesu kadaci jettho panca sakatasatani gahetva janapadam gantva bhandam aharati, kadaci kanittho. Imasmim pana samaye kanittham ghare thapetva jetthabhatiko panca sakatasatani gahetva janapadacarikam caranto anupubbena savatthim patva jetavanassa natidure sakatasattham nivesetva bhuttapataraso parijanaparivuto phasukatthane nisidi. Tena ca samayena savatthivasino bhuttapatarasa uposathangani adhitthaya suddhuttarasanga gandhapupphadihattha yena buddho, yena dhammo, yena samgho, tanninna tappona tappabbhara hutva dakkhinadvarena nikkhamitva jetavanam gacchanti. So te disva "kaham ime gacchanti"ti ekam manussam pucchi. Kim tvam ayyo na janasi, loke buddhadhammasamgharatanani nama uppannani, icceso mahajano satthu santikam dhammakatham sotum gacchatiti. Tassa "buddho"ti vacanam chavicammadini chinditva atthiminjam ahacca atthasi, so attano parijanaparivuto taya parisaya saddhim viharam gantva satthu madhurassarena dhammam desentassa parisapariyante thito dhammam sutva pabbajjaya cittam uppadesi. Atha tathagatena kalam viditva parisaya uyyojitaya sattharam upasankamitva vanditva svatanaya @Footnote: 1 di.Si. 9/166/53, Ma.Ma. 13/226/200

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

Nimantetva dutiyadivase mandapam karetva asanani pannapetva buddhappamukhassa samghassa mahadanam datva bhuttapataraso uposathangani adhitthaya bhandagarikam pakkosapetva "ettakam dhanam vissajjitam, ettakam dhanam vissajjitam, ettakam dhanam vissajjitabban"ti sabbam acikkhitva "imam sapateyyam mayham kanitthassa dehi"ti sabbam niyyatetva satthu santike pabbajitva kammatthanaparayano ahosi. Athassa kammatthanam manasikarontassa kammatthanam na upatthati. Tato cintesi "ayam janapado mayham asappayo, yannunaham satthu santike kammatthanam gahetva sakatathanameva 1- gaccheyyan"ti. Atha pubbanhasamaye pindaya caritva sayanhe patisallana vutthahitva bhagavantam upasankamitva kammatthanam kathapetva satta sihanade naditva pakkami. Tena vuttam "athakho ayasma punno .pe. Viharati"ti. Kattha panayam vihasiti? catusu thanesu vihasi. Sunaparantarattham tava Pavisitva ca abbuhatthapabbate 2- nama pavisitva vanijagamam pindaya pavisi. Atha nam kanitthabhata sanjanitva bhikkham datva "bhante annattha agantva idheva vasatha"ti patinnam karetva tattheva vasapesi. Tato samuddagiriviharam nama agamasi. Tattha ayakantapasanehi paricchinditva katacankamo atthi, koci tam samattho nama natthi. Tattha samuddaviciyo agantva ayakantapasanesu paharitva mahasaddam karonti. Thero "kammatthanam manasikarontanam phasuviharo hotu"ti samuddam nissaddam katva adhitthasi. Tato matulagirim nama agamasi. Tatthapi sakunasamgho ussanno rattinca diva ca saddo ekabaddho va ahosi. Thero "idam thanam na phasukan"ti tato @Footnote: 1 cha. sakaratthameva 2 Si. abbhahatthapabbatam nama patva. ajjuhatthapabbate nama pavisitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Makulakaramaviharam 1- nama gato. So vanijagamassa natiduro naccasanno gamanagamanasampanno vivitto appasaddo, thero "imam thanam phasukan"ti tattha rattitthanadivatthanacankamatthanadini karetva vassam upagacchi. Evam catusu thanesu vihasi. Athekadivasam tasmimyeva antovasse panca vanijasatani "parasamuddam gacchama"ti navaya bhandam pakkhipimsu. Navarohanadivase therassa kanitthabhata theram bhojetva therassa santike sikkhapadani gahetva vanditva "bhante samuddo nama asaddheyyo anekantarayo, amhe avajjeyyatha"ti vatva navam abhiruyhi. Nava uttamajavena gacchamana annataram dipakam papuni. Manussa "patarasam karissami"ti dipato otinna. 2- Tasmim pana dipake annam kinci natthi, candanavanameva ahosi. Atheko vasiya rukkham akotetva lohitacandanabhavam natva aha "bho mayam labhatthaya parasamuddam gacchama, ito ca uttari labho nama natthi, caturangulamatta ghatika satasahassam agghati, haretabbayuttakam bhandam haretva candanassa puressama"ti. Te tatha karimsu. Candanavane adhivattha amanussa kujjhitva "imehi amhakam candanavanam nasitam, ghatessama ne"ti cintetva "idheva ghatitesu sabbam ekakunapam bahi bhavissati, samuddamajjhe nesam navam osidessama"ti ahamsu. Atha tesam navam abhiruyha muhuttam gatakaleyeva uppatikam 3- upatthapetva sayampi te amanussa bhayanakani rupani dassayimsu. Bhita manussa attano attano devatanam namassanti. Therassa kanittho culapunnakutambiko "mayham bhata avassayo hotu"ti therassa namassamano 4- atthasi. @Footnote: 1 Si. mankulakaramaviharam 2 cha.Ma. dipake uttinna @3 tika. uppadikam 4 Si. therassa namam saramano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Theropi kira tasmimyeva khane avajjetva tesam byasanuppattim natva vehasam uppatitva abhimukho atthasi. Amanussa theram disvava "ayyo punnatthero eti"ti apakkamimsu, uppatikam sannisidi. Thero "ma bhayittha"ti te assasetva "kaham te gantukama"ti 1- pucchi. Bhante amhakam sakatthanameva gacchamati. Thero navam gane 2- akkamitva "etesam icchitatthanam gacchatu"ti adhitthasi. Vanijaka sakatthanam gantva tam pavattim puttadarassa arocetva "etha theram saranam gacchama"ti pancasatani attano pancahi matugamasatehi saddhim tisu saranesu patitthaya upasakattam patipadesum. Tato navaya bhandam otaretva therassekam kotthasam katva "ayam bhante tumhakam kotthaso"ti ahamsu. Thero mayham visum kotthasakiccam natthi. Sattha pana tumhehi ditthapubboti. Na ditthapubbo bhanteti. Tenahi imina satthu mandalamalam karotha, evam sattharam passissathati. Te sadhu bhanteti. Teneva kotthasena attano ca kotthasehi mandalamalam katum arabhimsu. Satthapi kira tam araddhakalato patthaya paribhogam akasi. Arakkhamanussa rattim okasam disva "mahesakkha devata atthi"ti sannam karimsu. Upasaka mandalamalanca bhikkhusamghassa ca senasanani nitthapetva danasambharam sajjetva "katam bhante amhehi attano kiccam, sattharam pakkosatha"ti therassa arocesum. Thero sayanhasamaye iddhiya savatthim gantva "bhante vanijagamavasino tumhe datthukama, tesam anukampam karotha"ti bhagavantam yaci. Bhagava adhivasesi. Thero sakatthanameva paccagato. Bhagavapi anandattheram amantesi "ananda sve sunaparante vanijagame pindaya carissama, tvam ekunapancasatanam bhikkhunam salakam dehi"ti. Thero "sadhu @Footnote: 1 cha.Ma. gantukamatthati 2 Si. khane

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

Bhante"ti bhikkhusamghassa tamattham arocetva "akasacari bhikkhu 1- salakam ganhantu"ti aha. Tamdivasam kundadhanatthero 2- pathamam salakam aggahesi. Vanijagamavasinopi "sve kira sattha agamissati"ti gamamajjhe mandapam katva danaggam sajjayimsu. Bhagava patova sarirapatijagganam katva gandhakutim pavisitva phalasamapattim appetva nisidi. Sakkassa pandukambalasilasanam unham ahosi. So "kim idan"ti avajjetva satthu sunaparantagamanam disva vissakammam 3- amantesi "tata ajja bhagava timsamattani yojanasatani pindacaram gamissati, panca kutagarasatani mapetva jetavanadvarakotthamatthake gamanasajjani katva thapehi"ti. So tatha akasi. Bhagavato kutagaram catumukham ahosi, dvinnam aggasavakanam dvimukhani, sesani ekamukhani, sattha gandhakutito nikkhamma 4- patipatiya thapitakutagaresu dhurakutagaram pavisi. 5- Dve aggasavake adim katva ekunapancabhikkhusatanipi kutagaragatani ahesum, ekam tuccham kutagaram ahosi, pancapi kutagarasatani akase uppatimsu. Sattha saccabandhapabbatam nama patva kutagaram akase thapesi. Tasmim pabbate saccabandho nama micchaditthitapaso mahajanam micchaditthim ugganhapento labhaggayasaggappatto hutva vasati, abbhantare cassa antocatiyam padipo viya arahattaphalassa upanissayo jalati. Tam disva "dhammadhajassa kathessami"ti gantva dhammam desesi. Tapaso desanapariyosane arahattam papuni. Maggenevassa abhinna agata, so ehibhikkhu hutva iddhimayapattacivaradharo kutagaram pavisi. Bhagava kutagaragatehi pancahi bhikkhusatehi saddhim vanijagamam gantva kutagarani adissamanakani katva vanijagamam pavisi. Vanija buddhappamukhassa @Footnote: 1 Ma. janapadacarikabhikkhu 2 Ma. kondadhanatthero 3 Ma. visukammam @4 cha.Ma. nikkhamitva 5 Si. pavisitva nisidi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

Samghassa mahadanam datva sattharam kutagaram 1- nayimsu. Sattha mandalamalam pavisi. Mahajano yava sattha bhattadaratham patippassambheti, tava patarasam katva uposathangani samadaya bahum gandhanca pupphanca adaya dhammassavanatthaya aramam paccagamasi. Sattha dhammam desesi. Mahajanassa bandhanamokkho jato, mahantam buddhakolahalam ahosi. Sattha mahajanassa sangahatthaya sattaham ttatheva vasati, arunam pana mahagandhakutiyamyeva upatthapesi. Sattahampi dhammadesanapariyosane caturasitiya panasahassanam dhammabhisamayo ahosi. Tattha sattaham vasitva vanijagame pindaya caritva "tvam idheva vasahi"ti punnattheram nivattetva antarena nammadanadi nama atthi, tassa tiram agamasi. Nammada 2- nama nagaraja satthu paccuggamanam katva nagabhavanam pavesetva tinnam ratananam sakkaram akasi. Sattha tassa dhammam kathetva nagabhavana nikkhami. So "mayham bhante paricaritabbam detha"ti yaci. Bhagava nammadanaditire padacetiyam dasseti. Tam vicisu agatasu pithiyyati 3- , gatasu vivariyati. Mahasakkarasampattam ahosi. Sattha tato nikkhamitva saccabandhapabbatam gantva saccabandham aha "taya mahajano apayamagge otarito, tvam idheva vasitva etesam laddhim vissajjapetva nibbanamagge patitthapehi"ti. Sopi paricaritabbam yaci. Sattha ghanapitthipasane allamattikapindamhi lanjanam viya padacetiyam dassesi. Tato jetavanameva gato. Etamattham sandhaya teneva antaravassenatiadi vuttam. Parinibbayiti anupadisesaya parinibbanadhatuya parinibbayi. Mahajano therassa satta divasani sarirapujam katva bahuni gandhakatthani samodhanetva @Footnote: 1 cha.Ma. makulakaramam 2 Si. nammado @2 cha.Ma. agatasu pidhiyati 4 cha.Ma. sariram jhapetva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Parijjhapetva dhatuyo adaya cetiyam akasi. Sambahula bhikkhuti therassa alahanatthane thita bhikkhu. Sesam sabbattha uttanameva. Chattham uttanameva.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 13 page 24-30. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=13&A=498&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=498&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=112              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=1444              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=1480              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=1480              Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]