ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 1 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.1)

page411.

{103} Viharatthepi. Catuhi thanehi nikkhittam vuttanayameva. Abhiyogepi cettha catuddisasangham uddissa bhikkhunam dinnam viharam va parivenam va avasam va mahantampi khuddakampi abhiyunjato abhiyogo na ruhati acchinditva ganhitumpi na sakkoti. Kasma. Sabbesam dhuranikkhepabhavato. Na hettha sabbe catuddisa bhikkhu dhuranikkhepam karontiti. Dighabhanakadibhedassa pana ganassa va ekapuggalassa va santakam abhiyunjitva ganhanto sakkoti te dhuram nikkhipapetum. Tasma tattha arame vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Viharatthakatha nitthita. {104} Khettatthepi. Khettam tava dassento khettannama yattha pubbannam va aparannam va jayatiti aha. Tattha pubbannanti saliadini satta dhannani. Aparannanti muggamasadini. Ucchukkhettadikampi ettheva sangahitam. Idhapi catuhi thanehi nikkhittam vuttanayameva. Tattha jatake pana salisisadini nirappitva va ekamekam hattheneva chinditva va asitena layitva va bahuni ekato uppatetva va ganhantassa yasmim bije va sise va mutthiyam va muggamasadiphale va vatthu purati tasmim bandhana mocitamatte parajikam. Acchijjamano pana dandako va vako va taco va appamattakopi rakkhati. Vihinalam dighampi hoti yava anto nalato vihisisadandako na nikkhamati tava rakkhati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page412.

Kesaggamattampi nalato dandakassa hetthimatale nikkhante bhandagghavasena karetabbo. Asitena layitva ganhato pana mutthigatesu hettha chinnesupi sace sisani jatitani rakkhanti tava. Vijatetva pana kesaggamattampi ukkhipato sace vatthu purati parajikam. Samikehi pana layitva thapitam sabhusam 1- va abhusam va katva ganhato yena vatthu purati tasmim gahite parajikam. Sace parikappeti idam madditva papphotetva sarameva ganhissamiti rakkhati tava. Maddanapapphotanesu thana caventassapi parajikam natthi . Paccha bhajanagate katamatte parajikam. Abhiyogo panettha vuttanayoeva. Khilasankamanadisu pathavi nama anaggha tasma sace ekeneva khilena kesaggamattampi pathavippadesam samikanam passantanam va apassantanam va attano santakam karoti tasmim khile namam chinditva va acchinditva va sankamitamatte tassa ca ye cassa ekacchanda sabbesam parajikam. Sace pana dvihi khilehi gahetabbam hoti pathame khile thullaccayam dutiye parajikam. Sace tihi gahetabbam hoti pathame dukkatam dutiye thullaccayam tatiye parajikam. Evam bahukesupi avasane dve thapetva purimehi dukkatam avasane dvinnam ekena thullaccayam itarena parajikam veditabbam. Tancakho samikanam dhuranikkhepena. Evam sabbattha. Rajjum vati mama santakam idanti napetukamo rajjum va pasareti yatthim va pateti @Footnote: 1. sakkatam upanidhaya sabusam bhaveyya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page413.

Dukkatam idani dvihi payogehi attano santakam karissamiti tesam pathame thullaccayam dutiye parajikam. Vatim vati parassa khettam parikkhepavasena attano katukamo daruni nikhanati payoge payoge dukkatam ekasmim anagate thullaccayam tasmim agate parajikam. Sace tattakena asakkonto sakhaparivareneva attano katum sakkonti sakhapatanepi eseva nayo. Evam yena kenaci parikkhipitva attano katum sakkoti tattha tattha pathamappayogehi dukkatam avasane dvinnam ekena thullaccayam itarena parajikam veditabbam. Mariyadam vati parassa khettam mama idanti napetukamo attano khettamariyadam kedarapali yatha parassa khettam atikkamati evam sankameti pamsumattikadihi va vaddhetva vitthatam karoti akatam va pana patitthapeti purimappayogesu dukkatam dvinnam pacchimanam ekena thullaccayam itarena parajikanti. Khettatthakatha nitthita. {105} Vatthutthepi. Vatthum tava dassento vatthu nama aramavatthu viharavatthuti aha. Tattha bijam va uparopake va aparopetvava kevalam bhumim sodhetva tinnam pakaranam yena kenaci parikkhipitva va puppharamadinam atthaya thapito bhumibhago aramavatthu nama. Eteneva nayena ekaviharaparivenaavasanam atthaya thapito bhumibhago viharavatthu nama. Yopi pubbe aramo ca viharo ca hutva paccha vinassitva bhumibhagamatto thito aramaviharakiccam na karoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page414.

Sopi aramavatthuviharavatthusangaheneva sangahito. Vinicchayo panettha khette vuttasadisoyevati. Vatthutthakatha nitthita. {106} Gamatthe yam vattabbam tam vuttameva. {107} Arannatthe. Arannam tava dassento arannam nama yam manussanam pariggahitam hoti tam arannanti aha. Tattha yasma arannam nama manussanam pariggahitampi atthi apariggahitampi idha pana yam pariggahitam sarakkham yato na vina mulena katthalatadini gahetum labbhanti tam adhippetam tasma yam manussanam pariggahitam hotiti vatva puna arannanti vuttam. Tena imamattham dasseti na pariggahitabhavo arannassa lakkhanam yam pana attano arannalakkhanena arannam manussananca pariggahitam tam imasmim atthe arannanti. Tattha vinicchayo aramatthadisu vuttasadiso. Tattha jatakesu panettha ekasmimpi mahaggharukkhe chinnamatte parajikam. Latam vati ettha ca vettopi latapi lataeva. Tattha yo vetto va lata va digha hoti maharukkhe ca gacche ca vinivijjhitva va vethetva va gata sa mule chinnapi avaharam na janeti agge chinnapi. Yada pana aggepi mulepi chinna hoti tada avaharam janeti sace na vethetva thita hoti. Vethetva thita pana rukkhato mocitamatta avaharam janeti. Tinam vati ettha tinam va hotu pannam va sabbam tinaggahanena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page415.

Sangahitam. Tam gehacchadanadinamatthaya parehi chinnam va attana chinditva va ganhanto bhandagghena karetabbo. Na kevalanca tinapannameva annampi yankinci vakacchalliadim. Yattha samika salaya tam ganhanto bhandagghena karetabbo. Tacchetva thapito addhagatopi rukkho na gahetabbo. Yo pana agge ca mule ca chinno hoti sakhapissa putika jata challiyopi galita ayam samikehi chadditoti gahetum vattati. Lakkhanacchinnassapi yada lakkhanam challiya pariyonaddham hoti tada gahetum vattati. Gehadinam atthaya rukkhe chinditva yada tani katani ajjhavutthani ca honti darunipi aranne vassena ca atapena ca vinassanti. Idisanipi disva chadditaniti gahetum vattati. Kasma. Yasma arannassamika etesam anissara. Yehi arannassamikanam deyyadhammam datva chinnani teeva issara tehi ca tani chadditani niralaya tattha jatati. Yopi bhikkhu pathamamyeva arannapalanam deyyadhammam datva arannam pavisitva yatharucite rukkhe gahapeti tassa tesam arakkhatthanam agantvapi yatharucitena maggena gantum vattati. Athapi pavisanto adatva nikkhamanto dassamiti rukkhe gahapetva nikkhamanto tesam databbam datva gacchati vattatieva. Athapi abhogam katva gacchati dehiti vutte dassamiti dehiti vutte databbameva. Sace koci attano dhanam datva bhikkhussa gantum dethati vadati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page416.

Laddhakappameva gantum vattati. Sace pana koci issarajatiko dhanam adatvava bhikkhunam bhagam ma ganhathati vareti. Arannapala ca mayam bhikkhunam tapasananca agganhanta kuto lacchama detha bhanteti vadanti databbameva. Yo pana arannapalesu niddayantesu va kilapasutesu va katthaci pakkantesu va agantva kuhim arannapalati pakkositvapi adisva gacchati bhandadeyyam. Yopi arakkhatthanam patva kammatthanadini manasikaronto va annavihito va asatiya atikkamati bhandadeyyameva. Yassapi tam thanam pattassa coro va hatthi va valamigo va mahamegho va utthahati so tamha upaddava muccitukamataya sahasa tam thanam atikkamati rakkhati tava bhandadeyyam pana hoti. Idam pana aranne arakkhatthanam nama sunkaghatatopi garukataram. Sunkaghatakassa hi paricchedam anokkamitva durato pariharanto dukkatameva apajjati. Idam pana theyyacittena pariharantassa akasena gacchatopi parajikameva. Tasma ettha appamattena bhavitabbanti. Arannatthakatha nitthita. {108} Udake pana. Bhajanagatanti udakam dullabhakale udakamanikadisu bhajanesu sangopitva thapitam. Tam yasmim bhajane thapitam hoti tam bhajanam avijjhitva va chiddam va katva tattha pokkharanitalakesu ca attano bhajanam pavesetva va ganhantassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page417.

Sappitelesu vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Mariyadacchedane pana tattha jatabhutagamena saddhimpi mariyadam chindantassa adinnadanappayogatta dukkatam. Tanca pana pahare pahare hoti. Anto thatva bahimukho chindanto bahiantena karetabbo. Bahi thatva antomukho chindanto antoantena karetabbo. Anto ca bahi ca mukho chindanto majjhe thatva tam bhindanto majjhena karetabbo. Mariyadam dubbalam katva gavo pakkosati gamadarakehi va pakkosapeti. Te agantva khurehi mariyadam chindanti. Teneva chinna hoti. Mariyadam dubbalam katva gavo udake paveseti gamadarakehi va pavesapeti. Tehi utthapitaviciyo mariyadam bhinditva gacchanti. Gamadarake va udake kilathati vadati kilante va uttaseti. Tehi utthapitaviciyo mariyadam bhinditva gacchanti. Antoudake jatarukkham chindati annena va chindapeti. Tenapi patantena utthapitaviciyo mariyadam bhinditva gacchanti. Teneva chinna hoti. Mariyadam dubbalam katva talakarakkhanatthaya talakato nibbahanaudakam va niddhamanatumbam va pidahati annato gacchantam udakam yatha ettha pavisati evam palim va bandhati matikam va ujukam karoti tassa uparibhage thitam attano talakam va bhindati. Ussannam udakam mariyadam gahetva gacchati teneva chinna hoti. Sabbattha nikkhantaudakagghanurupena avaharena karetabbo. Niddhamananalim ugghatetva niharantassapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page418.

Eseva nayo. Sace pana tena mariyadaya dubbalaya kataya attanoyeva dhammataya agantva va ananattehi gamadarakehi aropita va gaviyo khurehi mariyadam chindanti attanoyeva dhammataya ananattehi va gamadarakehi udake pavesita viciyo utthapenti gamadaraka va sayameva pavisitva kilanta utthapenti antoudake va rukkho annehi chijjamano patitva utthapeti ta viciyo mariyadam chindanti. Sacepi mariyadam dubbalam katva sukkhatalakassa udakanibbahanatthanam udakaniddhamanatumbam va pidahati annato gamanamagge va palim bandhati sukkhamatikam va ujukam karoti paccha deve vutthe udakam agantva mariyadam bhindati sabbattha bhandadeyyam. Yo pana nidaghe sukkhavapiya mariyadam yavatalam papetva bhindati paccha deve vutthe agatagatam udakam palayati bhandadeyyam. Yattakam tappaccaya sassam uppajjati tato padamattagghanakampi adento samikanam dhuranikkhepena assamano hoti. Yam 1- pana sabbasadharanam talakam hoti talake udakassa sabbepi manussa issara. Hetthato panassa sassani karonti. Sassapalanattham talakato mahamatika nikkhamitva khettamajjhena yati. Sapi sada sandanakale sabbasadharana. Tato pana khuddakamatika niharitva attano attano kedaresu udakam pavesenti. Tam annesam gahetum na denti. Nidaghasamayeva udake mandabhute @Footnote: 1. idam padam niratthakam khayati. sadharanam pana talakam hotiti vattabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page419.

Varena udakam denti. Yo udakavare sampatte na labhati tassa sassani milayanti. Tasma annesam vare anno gahetum na labhati. Tattha yo bhikkhu paresam khuddakamatikato va kedarato va udakam theyyacittena attano va parassa va matikam va kedaram va paveseti atavimukham va vaheti avaharovassa hoti. Yopi cirena me udakavaro bhavissati idanca sassam milayatiti paresam kedare pavisantassa udakassa pavisanamaggam pidahitva attano kedaram paveseti avaharoeva. Sace pana talakato aniggate paresam matikamukham asampatte va udake sukkhamatikamyeva yatha agacchantam udakam annesam kedare appavisitva attanoyeva kedare pavisati evam tattha tattha bandhati anikkhante baddha subaddha nikkhante baddha bhandadeyyam. Talakam gantva sayameva niddhamananalim ugghatetva attano kedaram pavesentassapi natthi avaharo. Kasma. Talakam nissaya khettassa katatta. Kurundiadisu pana avaharoti vuttam. Tam vatthu kalanca desancati imina lakkhanena na sameti. Tasma mahaatthakathayam vuttameva yuttanti. Udakakatha nitthita. {109} Dantaponam aramatthakavinicchayena vinicchinitabbam. Ayam panettha viseso. Yo sanghassa vettanabhato hutva devasikam va pakkhamasavarena va dantakattham aharati so tam aharitva chinditvapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page420.

Yava bhikkhusangham na paticchapeti tava tasseva hoti. Tasma tam theyyacittena ganhanto bhandagghena karetabbo. Tattha jatakam pana garubhandam tampi bhikkhusanghena rakkhitam gopitam ganhanto bhandagghena karetabbo. Eseva nayo ganapuggalagihimanussasantakepi chinnake acchinnake ca tesam aramuyyanabhumisu jate. Samanera varena bhikkhusanghassa dantakattham aharanta acariyaupajjhayanampi aharanti. Tam yava chinditva sangham na paticchapenti tava sabbam tesamyeva hoti. Tasma tampi theyyacittena ganhanto bhandagghena karetabbo. Yada pana te chinditva sanghassa paticchapetva dantakatthamalake nikkhipanti yathasukham bhikkhusangho paribhunjatuti tato patthaya avaharo natthi. Vattam pana janitabbam. Yo hi devasikam sanghamajjhe osarati tena divase divase ekameva dantakattham gahetabbam. Yo pana devasikam na osarati padhanaghare vasitva dhammassavane va uposathagge va dissati tena pamanam sallakkhetva cattari panca dantakatthani attano vasanatthane thapetva khaditabbani. Tesu khinesu sace pana dantakatthamalake bahuni hontiyeva puna aharitva khaditabbani. Yadi pamanam asallakkhetva aharati tesu akkhinesuyeva malake khiyati tato keci thera yehi gahitani te patiaharantuti vadeyyum keci khadantu puna samanera aharissantiti. Tasma vivadapariharattham pamanam sallakkhetabbam. Gahane pana doso natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page421.

Maggam gacchantenapi ekam va dve va thavikaya pakkhipitva gantabbanti. Dantakatthakatha nitthita. {110} Vanappatiti vanassa pati vanappati. Vanajetthakarukkhassetam adhivacanam. Idha pana sabbopi manussehi pariggahitarukkho adhippeto ambalabujapanasadiko. Yattha va pana maricavalliadini aropenti so chijjamano sace ekayapi challiya va vakena va sakalikaya va phegguna va sambaddhova hutva bhumiyam patati rakkhati tava. Yo pana chinnopi vallihi va samantarukkhasakhahi va sandharitatta ujukameva titthati patanto va bhumim na papunati natthi tattha pariharo avaharoeva hoti. Yopi kakacena chinno acchinno viya hutva tattheva titthati tasmimpi eseva nayo. Yo pana rukkham dubbalam katva paccha caletva pateti annena va calapeti annam vassa santike rukkham chinditva ajjhottharati parena va ajjhottharapeti makkate va paripapetva tattha aropeti annena va aropapeti vagguliyo va tattha aropeti parena va aropapeti ta tam rukkham patenti tasseva avaharo. Sace pana tena rukkhe dubbale kate anno ananattoeva tam caletva pateti rukkhena va ajjhottharati attano dhammataya makkata va vagguliyo va arohanti paro va ananatto aropeti sayam va esa vatamukham sodheti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page422.

Balavavato agantva rukkham pateti sabbattha bhandadeyyam. Vatamukhasodhanam panettha asampatte vate sukkhamatikaya ujukaranadihi sameti no annatha. Rukkham avijjhitva satthena va akotteti aggim va deti mandukantakam va visam akotteti yena so marati sabbattha bhandadeyyamevati. Vanappatikatha nitthita. {111} Haranake. Annassa haranakam bhandam. Theyyacitto amasatiti param sisabharadihi bhandam adaya gacchantam disva etam harissamiti vegena gantva amasati ettavatassa dukkatam. Phandapetiti akaddhanavikaddhanam karoti samiko na muncati tenassa thullaccayam. Thana cavetiti akaddhitva samikassa hatthato moceti tenassa parajikam. Sace pana tam bhandasamiko utthahitva pothetva puna nam bhandam mocapetva ganheyya bhikkhu pathamagahaneneva parajiko. Sisato va kannato va givato va hatthato va alankaram chinditva va mocetva va ganhantassa sisadihi mocitamatte parajikam. Hatthe pana valayam va katakam va aniharitva aggabaham ghamsantova aparaparam va sareti akasagatam va karoti rakkhati tava. Rukkhamulacivaravamsesu valayamiva na parajikam janeti. Kasma. Savinnanakatta. Savinnanakakotthasagatam hi yava tato na nihatam tava tattheva hoti. Eseva nayo angulimuddike padupagakatupagapilandhanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page423.

Yo pana parassa nivatthasatakam acchindati paro ca salajjataya sahasa na muncati ekenantena coro kaddhati ekenantena paro rakkhati tava. Parassa hatthato muttamatte parajikam. Athapi akaddhantassa chijjitva ekadeso hatthagato hoti so ca padam agghati parajikameva. Sahabhandaharakanti sahabhandaharakam bhandam nessamiti cintetva ito yahiti bhanda harakam tajjeti. So bhito corena adhippetadisabhimukho hutva ekam padam sankameti corassa thullaccayam dutiye parajikam. Patapetiti athapi coro bhandaharakassa hatthe avudham disva sasanko hutva patapetva tam gahetukamo ekamantam patikkamma santajjetva patapeti parassa hatthato muttamatte parajikam. Patapeti apatti dukkatassatiadi pana parikappavasena vuttam. Yo hi bhandam patapetva yam mama ruccati tam gahessamiti parikappetva patapeti tassa patapane ca amasane ca dukkatam phandapane thullaccayam padagghanakassa thana cavane parajikam. Tam paccha paripatiyamanassa muncatopi natthiyeva samanabhavo. Yopi bhandaharakam atikkamantam disva anubandhanto tittha tittha bhandam patehiti vatva patapeti tassapi tena hatthato muttamatte parajikam. Yo pana tittha titthati vadati patehiti na vadati itaro ca nam oloketva sace esa mam papuneyya ghateyyapi manti salayova hutva tam bhandam gahanatthane pakkhipitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page424.

Puna nivattitva gahessamiti pakkamati patanapaccaya parajikam natthi. Agantva pana theyyacittena ganhato uddhare parajikam. Atha panassa evam hoti maya patapenteneva idam mama santakam katanti tato nam sakasannaya ganhati gahane rakkhati bhandadeyyam pana hoti. Dehiti vutte adentassa samikanam dhuranikkhepe parajikam. So imam chaddetva gato anajjhavutthakam dani idanti pamsukulasannaya ganhatopi eseva nayo. Atha pana samiko tittha titthati vuttamatteneva olokento tam disva na dani idam mayhanti dhuranikkhepam katva niralayo chaddetva palayati tam theyyacittena ganhato uddhare dukkatam aharapente databbam adentassa parajikam. Kasma. Tassa payogena chadditattati mahaatthakathayam vuttam. Annesu pana vicaranaeva natthi. Purimanayeneva sakasannaya va pamsukulasannaya va ganhantepi ayameva vinicchayoti. Haranakatha nitthita. {112} Upanidhimhi. Naham ganhamiti sampajanamusavadepi adinnadanassa pubbappayogatta dukkatam. Kim tumhe bhanatha nevidam mayham anurupam na tumhakantiadini vadantassapi dukkatameva. Raho maya etassa hatthe thapitam na anno koci janati dassati nu kho me noti samiko vimatim uppadeti bhikkhussa thullaccayam. Tassa pharusadibhavam disva samiko na mayham dassatiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page425.

Dhuram nikkhipati. Tattha sacayam bhikkhu kilametva nam dassamiti dane saussaho rakkhati tava. Sacepi so dane nirussaho bhandasamiko pana gahane saussaho rakkhateva. Yadi pana tasmim dane nirussaho bhandasamiko na mayham dassatiti dhuram nikkhipati evam ubhinnam dhuranikkhepena bhikkhuno parajikam. Yadipi mukhena dassamiti vadati cittena pana adatukamo evampi samikassa dhuranikkhepe parajikam. Tam pana upanidhim nama sangopanatthaya attano hatthe parehi thapitam bhandam aguttadesato thana cavetva gutte thane thapanatthaya harato anapatti. Theyyacittenapi thana caventassa avaharo natthi. Kasma. Attano hatthe nikkhittatta bhandadeyyam pana hoti. Theyyacittena paribhunjatopi eseva nayo. Tavakalikaggahanepi tatheva. Dhammam carantotipiadi vuttanayameva. Ayam tava palivannana. Palimuttakavinicchayo panettha pattacatukkadivasena evam vutto. Eko kira bhikkhu parassa mahagghe patte lobham uppadetva tam haritukamo thapitatthanamassa sutthu sallakkhetva attanopi pattam tasseva santike thapesi. Sopi paccusasamaye agantva dhammam vacapetva niddayamanam mahatheram evamaha vandami bhanteti. Ko esoti. Aham bhante agantukabhikkhu kalassevamhi gantukamo asukasminca me thane idisena nama amsavaddhakena idisaya pattatthavikaya patto thapito sadhaham bhante tam labheyyanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page426.

Thero pavisitva tam ganhi. Uddhareyeva corassa parajikam. Sace agantva kosi tvam avelayam agatoti vutte bhito palayati parajikam patvava palayati. Therassa pana suddhacittatta anapatti. Thero tam ganhissamiti annam ganhi tatthapi eseva nayo. Ayam pana annam tadisameva ganhante yujjati manussaviggahe anattasadisavatthu viya. Kurundiyam pana padavarena karetabboti vuttam. Tam atadisameva ganhante yujjati. Tam mannamano attano pattam ganhitva adasi. Corassa samikena dinnatta parajikam natthi. Asuddhacittena gahitatta dukkatam. Tam mannamano corasseva pattam ganhitva adasi. Idhapi corassa attano santakatta parajikam natthi. Asuddhacittena pana gahitatta dukkatameva. Sabbattha therassa anapatti. Aparo pattam coressamiti tatheva niddayamanam theram vandi. Ko ayanti ca vutto aham bhante gilanabhikkhu ekam tava me pattam detha gamadvaram gantva bhesajjam aharissamiti. Thero idha gilano natthi coro ayam bhavissatiti sallakkhetva imam haratuti attano veribhikkhussa pattam niharitva adasi. Dvinnampi uddhareyeva parajikam. Veribhikkhussa pattoti sannaya annassa pattam uddharantepi eseva nayo. Sace pana verissayanti sannaya corasseva pattam uddharitva deti vuttanayeneva therassa parajikam corassa dukkatam. Athassa verissayanti manjhamano attano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page427.

Pattam deti vuttanayeneva ubhinnampi dukkatam. Eko mahathero upatthakam daharabhikkhum pattacivaram ganha asukannama gamam gantva pindaya carissamati aha. Daharo gahetva therassa pacchato gacchanto theyyacittam uppadetva sace sise bharam khandhe karoti parajikam natthi. Kasma. Anattiya gahitatta. Sace pana maggato okkamma atavim pavisati padavarena karetabbo. Atha nivattitva viharabhimukho palayitva viharam pavisitva gacchati upacaratikkame parajikam. Athapi mahatherassa nivasanaparivattanatthanato gamabhimukho palayati gamupacaratikkame parajikam. Yadi pana ubhopi pindaya caritva bhutva va gahetva va nikkhamanti thero ca punapi tam vadeti pattacivaram ganha viharam gamissamati tattha ceso purimanayeneva sise bharam khandhe karoti rakkhati tava. Atavim pavisati padavarena karetabbo. Nivattitva gamabhimukhoyeva palayati gamupacaratikkame parajikam. Purato viharabhimukho palayitva vihare atthatva anisiditva avupasanteneva theyyacittena gacchati upacaratikkame parajikam. Yo pana ananatto ganhati tassa sise bharam khandhe karanadisu parajikam. Sesam purimasadisameva. Yo pana asukannama viharam gantva civaram dhovitva rajitva va ehiti vutto sadhuti gahetva gacchati tassapi antaramagge theyyacittam uppadetva sise bharam khandhe karanadisu parajikam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page428.

Natthi. Magga okkamane padavarena karetabbo. Tam viharam gantva tattheva vasanto theyyacittena paribhunjanto jirapeti. Cora vassa tam haranti. Avaharo natthi bhandadeyyam pana hoti. Tato nikkhamitva agacchantopi eseva nayo. Yo pana ananatto therena nimitte va kate sayameva va kilittham sallakkhetva detha bhante civaram amukannama gamam gantva rajitva aharissamiti gahetva gacchati tassa antaramagge theyyacittam uppadetva sise bharam khandhe karanadisu parajikam. Kasma. Ananattiya gahitatta. Magga okkamatopi patinivattitva tameva viharam agantva viharasimam atikkamatopi vuttanayameva parajikam. Tattha gantva rajitva paccagacchatopi theyyacitte uppanne eseva nayo. Sace pana yattha gato tattha va antaramagge vihare va tameva viharam paccagantva tassa ekapasse va upacarasimam anatikkamitva vasanto theyyacittena paribhunjanto jirapeti cora vassa tam haranti yatha va tatha va nassati bhandadeyyam. Upacarasimam atikkamato pana parajikam. Yo pana therena nimitte kariyamane detha bhante aham rajitva aharissamiti vatva kattha gantva 1- bhante rajamiti pucchati. Thero pana nam yattha icchasi tattha gantva rajati vadati. Ayam visatthaduto nama. @Footnote: 1. idam padam atirekam khayati. tasmim asante bhanteti padam yuttatthane likhitam @hoti. ayuttatthane va. tathahi kattha bhante gantva rajamiti likhitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page429.

Theyyacittena palayantopi na avaharena karetabbo. Theyyacittena pana palayatopi paribhogena va annatha va nasayatopi bhandadeyyameva hoti. Bhikkhu bhikkhussa hatthe kanci parikkharam pahinati asukavihare asukabhikkhussa dehiti. Tassa theyyacitte uppanne sabbatthanesu asukannama viharam gantva civaram dhovitva rajitva va ehiti ettha vuttasadiso vinicchayo. Aparo bhikkhu pahinitukamo nimittam karoti ko nu kho gahetva gamissatiti. Tatra ceko detha bhante aham gahetva gamissamiti gahetva gacchati. Tassa theyyacitte uppanne sabbatthanesu detha bhante civaram asukannama gamam gantva rajitva aharissamiti ettha vuttasadiso vinicchayo. Therena civaratthaya vattham labhitva upatthakakule thapitam hoti. Athassa antevasiko vattham haritukamo tattha gantva tam kira vattham dethati therena pesito viya vadati. Tassa vacanam saddahitva upasakena thapitam upasika va upasikaya thapitam upasako va anno va koci niharitva deti. Uddhareyevassa parajikam. Sace pana therassa upatthakehi imam therassa dassamati attano vattham thapitam hoti. Athassa antevasiko tam haritukamo tattha gantva therassa kira vattham datukamattha nam dethati vadati. Te cassa saddahitva mayam bhante bhojetva dassamati thapayimha handa ganhahiti denti. Samikehi dinnatta parajikam natthi. Asuddhacittena pana gahitatta dukkatam bhandadeyyanca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page430.

Hoti. Bhikkhu bhikkhussa vatva gamam gacchati itthannamo mama vassavasikam dassati tam gahetva thapeyyasiti. Sadhuti so bhikkhu tena dinnam mahagghasatakam attana laddhena appagghasatakena saddhim thapetva tena agatena attano mahagghasatakassa laddhabhavam natva va anatva va dehi me vassavasikanti vutto tava thulasatako laddho mayham pana satako mahaggho dvepi asukasmim nama okase thapita pavisitva ganhahiti vadati. Tena pavisitva thulasatake gahite itarassa itaram ganhato uddhare parajikam. Athapi tassa satake attano namam attano ca satake tassa namam likhitva gaccha namam vacetva ganhahiti vadati. Tatrapi eseva nayo. Yo pana attana ca tena ca laddhasatake ekato thapetva tam evam vadati taya ca maya ca laddhasataka dvepi antogabbhe thapita gaccha yam icchasi tam vicinitva ganhahiti. So ca lajjaya avasikena laddham thulasatakameva ganheyya. Tatravasikassa vicinitva gahitavasesam itaram ganhato anapatti. Agantuko bhikkhu avasikanam civarakammam karontanam samipe pattacivaram thapetva ete sangopissantiti mannamano nahayitum va annatra va gacchati. Sace nam avasika sangopenti iccetam kusalam no ce natthe giva na hoti. Sacepi so idam bhante thapethati vatva gacchati itare ca kiccappasutatta na jananti eseva nayo. Athapi te idam bhante thapethati vutta mayam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page431.

Byavatati patikkhipanti itaro ca avassam thapessantiti anadiyitva gacchati eseva nayo. Sace pana tena yacita va ayacita va mayam thapessama tvam gacchati vadanti tam sangopitabbam. No ce sangopenti natthe giva. Kasma. Sampaticchitatta. Yo bhikkhu bhandagariko hutva paccusasamayeva bhikkhunam pattacivarani hetthapasadam oropetva dvaram apidahitva tesampi anarocetva dure bhikkhacaram gacchati tani ce cora haranti tasseva giva. Yo pana bhikkhuhi oropetha bhante pattacivarani kalo salakaggahanassati vutto samagatatthati pucchitva ama samagatamhati vutte pattacivarani niharitva nikkhipitva bhandagaradvaram bandhitva tumhe pattacivarani gahetva hetthapasadadvaram patijaggitva gaccheyyathati vatva gacchati tatra ceko alasajatiko bhikkhu bhikkhusu gatesu paccha akkhini punchanto utthahitva udakatthanam va mukhadhovanatthanam va gacchati. Tamkhanam disva cora tassa pattacivaram haranti suhatam. Bhandagarikassa giva na hoti. Sacepi koci bhandagarikassa anarocetvava bhandagare attano parikkharam thapeti. Tasmimpi natthe bhandagarikassa giva na hoti. Sace pana bhandagariko tam disva atthane thapitanti gahetva thapeti natthe tassa giva. Sace thapitabhikkhuna 1- maya bhante idiso nama parikkharo thapito @Footnote: 1. thapanakabhikkhuna.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page432.

Upadhareyyathati vutto sadhuti sampaticchati dunnikkhittam va mannamano annasmim thane thapeti tasseva giva. Naham janamiti patikkhipantassa pana natthi giva. Yopi tassa passantasseva thapeti bhandagarikanca na sampaticchapeti nattham sunatthameva. Sace tam bhandagariko annatra thapeti natthe giva. Sace bhandagaram suguttam sabbo sanghassa ca cetiyassa ca parikkharo tattheva thapiyati bhandagariko ca balo abyatto dvaram vivaritva dhammakatham va sotum annam va kinaci katum katthaci gacchati tamkhanam disva yattakam cora haranti sabbantassa giva. Bhandagarato nikkhamitva bahi cankamantassa va dvaram vivaritva sariram utum gahapentassa va tattheva samanadhammanuyogena nisinnassa va tattheva nisiditva kenaci kammena byavatassa va uccarapassavapilitassapi sato tattheva upacare vijjamane bahi gacchato va annena va kenaci akarena pamattassa sato dvaram vivaritva va vivatameva pavisitva va sandhim chinditva va yattakam tassa pamadapaccaya cora haranti sabbam tasseva giva. Unhasamaye pana vatapanam vivaritva nipajjitum vattatiti vadanti. Uccarapassavapilitassa pana tasmim upacare asati annattha gacchantassa gilanapakkhe thitatta avisayo tasma giva na hoti. Yo pana anto unuhapilito dvaram suguttam katva bahi nikkhamati. Cora ca nam gahetva dvaram vivarati vadanti. Yavatatiyam na vivaritabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page433.

Yadi pana te cora sace na vivarasi tanca maressama dvaranca bhinditva parikkharam harissamati pharasuadini ukkhipanti. Mayi ca mate sanghassa ca senasane vinatthe guno natthiti vivaritum vattati. Idhapi avisayatta giva natthiti vadanti. Sace koci agantuko kuncikam va deti dvaram va vivarati yattakam cora haranti sabbam tassa giva. Sanghena bhandagaraguttatthaya suciyantakam ca kuncikamuddika ca yojetva dinna hoti. Bhandagariko ghatikamattam datva nipajjati. Cora vivaritva parikkharam haranti. Tasseva giva. Suciyantakanca kuncikamuddikanca yojetva nipannam panetam sace cora agantva vivarati vadanti tattha purimanayeneva patipajjitabbam. Evam guttim katva nipanne pana sace bhittim va chadanam va bhinditva ummangena va pavisitva haranti na tassa giva. Sace bhandagare annepi thera vasanti vivate dvare attano parikkharam gahetva gacchanti bhandagariko tesu gatesu dvaram na jaggati sace tattha kinci avahariyati bhandagarikassa issarataya bhandagarikasseva giva. Therehi pana sahayehi bhavitabbam. Ayam tattha samici. Yadi pana bhandagariko tumhe bahi thatvava tumhakam parikkharam ganhatha ma pavisathati vadati tesanca eko lolamahathero samanerehi ceva upatthakehi ca saddhim bhandagaram pavisitva nisidati ceva nipajjati ca yattakam bhandam nassati sabbantassa giva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page434.

Bhanadagarikena pana avasesattherehi ca sahayehi bhavitabbam. Atha bhandagarikova lolasamanere ca upatthake ca gahetva bhandagare nisidati ceva nipajjati ca yam tattha nassati sabbantasseva giva. Tasma bhandagarikeneva tattha vasitabbam. Avasesehi mandape ca rukkhamule ca vasitabbam na ca bhandagareti. Ye pana attano attano sabhagabhikkhunam vasanagabbhesu parikkharam thapenti parikkhare natthe yehi thapito tesamyeva giva. Itarehi pana sahayehi bhavitabbam. Yadi pana sangho bhandagarikassa vihareyeva yagubhattam dapeti so ca bhikkhacaratthaya gamam gacchati natthantasseva giva. Bhikkhacaram pavisantehi atirekacivaram rakkhanatthaya thapitaviharavarikassapi yagubhattam va nivapam va labhamanasseva bhikkhacaram gacchato yam tattha nassati sabbam giva. Na kevalanca etameva bhandagarikassa viya yam tassa ca pamadapaccaya nassati sabbam giva. Sace viharo maha hoti annam padesam rakkhitum gacchantassa annasmim padese nikkhittam haranti avisayatta giva na hoti. Idise pana viharavemajjhe sabbesam osaranatthane parikkhare thapetva nisiditabbam. Viharavarika va dve tayo thapetabba. Sace tesampi appamattanam itocitoca rakkhatamyeva kinci nassati giva na hoti. Viharavarike bandhitva haritabhandampi coranam patipatham gatesu annena maggena haritabhandampi na tesam giva. Sace viharavarikanam vihare databbam yagubhattam va nivapo va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page435.

Na hoti tehi pattabbalabhato atireka dve tisso yagusalaka tesam pahonakabhattasalaka ca thapetum vattati. Nibaddham katva pana na thapetabba. Manussa hi vipatisarino honti viharavarikayeva amhakam bhattam bhunjantiti. Tasma parivattetva parivattetva thapetabba. Sace tesam sabhaga salakabhattani aharitva denti iccetam kusalam no ce denti varam gahapetva niharapetabbani. Sace viharavariko dve tisso yagusalaka cattari panca salakabhattani ca labhamanova bhikkhacaram gacchati bhandagarikassa viya sabbam nattham giva hoti. Sace sanghassa viharapalanam databbam bhattam va nivapo va natthi bhikkhu viharavaram gahetva attano attano nissitake jagganti 1- sampattam varam aggahetum na labhanti yatha anne bhikkhu karonti tatheva katabbam. Bhikkhuhi pana asahayassa va attadutiyassa va yassa sabhago bhikkhu bhattam anetva data natthi evarupassa varo na papetabbo. Yampi pakavattatthaya vihare thapenti tam gahetva upajivantena thatabbam. Yo tam na upajivati varam na gahapetabbo. Phalaphalatthayapi vihare bhikkhum thapenti jaggitva gopetva phalavarena bhajetva khadanti. Yo tani khadati tena thatabbam. Anupajivanto na gahapetabbo. Senasanamancapithapaccattharanarakkhanatthayapi thapenti. Avase vasantena thatabbam. Abbhokasiko pana @Footnote: 1. jaggapenti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page436.

Rukkhamuliko va na gahapetabbo. Eko navako hoti bahussuto pana bahunam dhammam vaceti paripuccham deti palim vanneti dhammakatham katheti sanghassa bharam nittharati ayam labham paribhunjantopi avase vasantopi varam na gahetabbo purisaviseso nama natabboti vadanti. Uposathagarapatimagharajaggakassa pana dvegunam yagubhattam devasikam tandulanali samvacchare ticivaram dasavisagghanakam kappiyabhandanca databbam. Sace pana tam labhamanasseva pamadena tattha kinci nassati sabbam giva. Bandhitva balakkarena acchinnam pana na giva tassa. Tattha cetiyassa va sanghassa va santakena cetiyassa santakam rakkhapetum vattati. Cetiyassa santakena sanghassa santakam rakkhapetum na vattati. Yam pana cetiyassa santakena saddhim sanghassa santakam thapitam hoti tam cetiyassa santake rakkhapite rakkhitameva hotiti evam vattati. Pakkhavarena uposathagaradini rakkhatopi pamadavasena nattham givayevati. Upanidhikatha nitthita. {113} Sunkam tato hanantiti 1- sunkaghatam. Sunkatthanassetam adhivacanam. Tam hi yasma tato sunkaraham bhandam sunkam adatva niharanta ranno sunkam hananti vinasenti tasma sunkaghatanti vuttam. Tatra pavisitvati tatra pabbatakhandadisu ranna paricchedam katva thapite sunkatthane pavisitva. Rajaggham bhandanti rajaraham @Footnote: 1. sunkam ghattenti ahacca ganhanti etthatiti amhakam mati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page437.

Bhandam. Yato ranno pancamasakam va atirekapancamasakam va agghanakam sunkam databbam hoti tam bhandanti attho. Rajakantipi patho. Ayamevattho. Theyyacitto ito ranno sunkam na dassamiti theyyacittam uppadetva tam bhandam amasati dukkatam. Thapitatthanato gahetva thavikaya va pakkhipati paticchannatthane va uruna saddhim bandhati thullaccayam. Sunkatthanena paricchinnatta thana cavanam na hoti. Sunkatthanaparicchedam dutiyam padam atikkameti parajikam. Bahi sunkaghatam patetiti rajapurisanam annavihitabhavam passitva anto thitova bahi patanatthaya khipati tance avassam patanakam hatthato muttamatte parajikam. Tanca rukkhe va khanumhi va patihatam balavavatavegukkhittam va hutva puna antoyeva patati rakkhati. Puna ganhitva khipati pubbe vuttanayeneva parajikam. Bhumiyam patitva vattantam puna anto pavisati parajikameva. Kurundisankhepatthakathasu pana sace bahi patitam thatva vattantam pavisati parajikam sace atitthamanamyeva vattitva pavisati rakkhatiti vuttam. Anto thatva hatthena va padena va yatthiya va vatteti annena va vattapeti sace atthatva vattamanam gatam parajikam. Anto thatva bahi gacchantam rakkhati. Vattitva gamissatiti va anno nam vattessatiti va anto thapitam paccha sayam va vattamanam annena va vattitam bahi gacchati rakkhatiyeva. Suddhacittena thapite pana tatha gacchante vattabbameva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page438.

Natthi. Dve putake ekabaddhe katva sunkatthanasimantare thapeti. Kincapi bahiputake sunkam padam agghati tena saddhim ekabaddhataya anto putako rakkhati. Sace pana parivattetva abbhantarimam bahi thapeti parajikam. Kajepi ekabaddham katva thapite eseva nayo. Sace pana abandhitva kajakotiyam thapitamattameva hoti parajikam. Gacchante yane va assapitthiadisu va thapeti bahi nihariyissatiti nihatepi avaharo natthi bhandadeyyampi na hoti. Kasma. Atra pavitthassa sunkam ganhantuti vuttatta idanca sunkatthanassa bahi thitam 1- na ca tena nitam tasma neva bhandadeyyam na parajikam. Thitayanadisu thapitepi tesu vina tassa payogam gatesu theyyacittepi sati nevatthi avaharo. Yadi pana thapetva yanadini pajento atikkameti hatthisuttadisu va kataparicayatta purato thatva ehi reti pakkosati simatikkame parajikam. Elakalomasikkhapade imasmim thane annam harapetiti anapatti idha parajikam. Tatra annassa yane va bhande va ajanantassa pakkhipitva tiyojanam atikkameti nissaggiyani hontiti pacittiyam idha anapatti. Sunkatthane sunkam datvava gantum vattati. Eko abhogam katva gacchati sace sunkam dehiti vakkhanti dassami no ce vakkhanti gamissamiti. Tam disva eko sunkiko eso bhikkhu gacchati ganhatha nam sunkanti 2- vadati. @Footnote: 1. thapitam . 2. ganhatha nanti va ganhatha sunkanti va vattabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page439.

Aparo kuto pabbajitassa sunkam gacchatuti vadati laddhakappam hoti gantabbam. Bhikkhunam sunkam adatva gantum na vattatiti ganhatha upasakati vutte pana bhikkhussa sunkam ganhantehi pattacivaram gahetabbam bhavissati kintena gacchatuti vuttepi laddhakappameva. Sace sunkika niddayanti va jutam va kilanti katthaci va gata ayanca kuhim sunkikati pakkositvapi na passati laddhakappameva. Sacepi sunkatthanam patva annavihito kinci cintento va sajjhayanto va manasikaram anuyunjanto va corahatthisihabyagghadihi sahasa vutthaya samanubaddho va mahamegham utthitam disva purato salam pavisitukamo va hutva tam thanam atikkamati laddhakappameva. Sunkam pariharatiti ettha upacaram okkamitva kincapi pariharati avaharoyevati kurundatthakathayam vuttam. Mahaatthakathayam pana pariharantam rajapurisa vihethentiti kevalam adinavam dassetva upacaram okkamitva pariharato dukkatam anokkamitva pariharato anapattiti vuttam. Idam paliya sameti. Ettha dvihi leddupatehi upacaro paricchinditabboti. Sunkaghatakatha nitthita. {114} Ito parasmim ekamsena avaharapahonakam panam dassento manussapanoti aha. Tampi bhujissam harantassa avaharo natthi. Yopi bhujisso matara va pitara va athapito hoti attana va attano upari katva pannasam va satthim va aggahesi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page440.

Tampi harantassa avaharo natthi. Dhanam pana gatatthane vaddhati. Antojatakadhanakkitakakaramaranitakappabhedam pana dasamyeva harantassa avaharo hoti. Tameva hi sandhaya idam vuttam pano nama manussapano vuccatiti. Ettha ca gehadasiya kucchimhi jato antojatako dhanena kito dhanakkitako paradesato aharitva anetva dasabyam upagamito karamaranitoti veditabbo. Evarupam panam harissamiti amasati dukkatam. Hatthe va pade va gahetva ukkhipanto phandapeti thullaccayam. Ukkhipitva palayitukamo kesaggamattampi thitatthanato atikkameti parajikam. Kesesu va hatthesu va gahetva kaddhati padavarena karetabbo. Padasa nessamiti tajjento va paharanto va ito gacchahiti vadati. Tena vuttam disabhagam gacchantassa dutiyapadavare parajikam. Yepi tena saddhim ekacchanda honti sabbesam ekakkhane parajikam. Bhikkhu dasam disva sukhadukkham pucchitva va apucchitva va gaccha palayitva sukham jivati vadati. So ce palayati dutiyapadavare parajikam. Tam attano samipam agatam anno palahiti vadati. Sace bhikkhusatam patipatiya attano attano samipagatam vadati sabbesam parajikam. Yo pana vegasa palayantamyeva palaya yava tam samika na ganhantiti bhanati anapatti parajikassa. Sace pana sanikam gacchantam bhanati so ca tassa vacanena sigham gacchati parajikam. Palayitva annam gamam va desam va gatam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page441.

Disva tatopi palapentassa parajikameva. Adinnadanannama pariyayena muccati. Yo hi evam vadeti tvam idha kim karosi kinte palayitum na vattatiti va kim katthaci gantva sukham jivitum na vattatiti va dasadasiyo palayitva amukannama padesam gantva sukham jivantiti va so ca tassa vacanam sutva palayati avaharo natthi. Yopi mayam asukannama desam gacchama tatra gata sukham jivanti amhehi ca saddhim gacchantanam antaramaggepi patheyyadihi kilamatho natthiti vatva attana saddhim agacchantam gahetva gacchati maggagamanavasena na theyyacittena nevatthi avaharo. Antaramagge ca coresu utthitesu are cora utthita vegena palahi ehi yahiti vadantassapi corantarayamocanatthaya vuttatta avaharam na vadantiti. Panakatha nitthita. Apadesu ahi nama sassamiko ahitundikadihi 1- gahitasappo yam kilapenta addhampi padampi kahapanampi labhanti muncantapi hirannam va suvannam va gahetvava muncanti. Te kassaci bhikkhuno nisinnokasam gantva sappakarandakam thapetva niddayanti va katthaci va gacchanti. Tatra ce so bhikkhu theyyacittena tam karandam amasati dukkatam phandapeti thullaccayam thana caveti parajikam. Sace pana karandam ugghatetva sappam givayam ganhati dukkatam uddharati thullaccayam ujum katva uddharantassa karandatalato sappassa nangutthe @Footnote: 1. ahitundiko ahigunthakoti dve patha yebhuyyena valanjiyati. ahikundikotipi @dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page442.

Kesaggamattam mutte parajikam. Ghamsitva kaddhantassa nangutthe mukhavattito muttamatte parajikam. Karandamukham isakam vivaritva paharam va datva ehi reti namena pakkositva va nikkhameti parajikam. Tatheva vivaritva mandukasaddam va musikasaddam va lajavikiranam va katva namena pakkosati va accharam va paharati evam nikkhantepi parajikam. Mukham avivaritva evam kate chato sappo sisena karandaputam ahacca okasam katva palayati parajikameva. Sace pana mukhe vivarite sayameva sappo nikkhamitva palayati bhandadeyyam. Athapi mukham vivaritva va avivaritva va kevalam mandukamusikasaddam lajavikiranameva va karoti na namam gahetva pakkosati na accharam va paharati sappo chatatta mandukadini khadissamiti nikkhamitva palayati bhandadeyyameva. Maccho kevalam idha apadaggahanena agato. Yam panettha vattabbam tam udakatthe vuttamevati. Apadakatha nitthita. {115} Dvipadesu ye avaharitum sakka te dassento manussa pakkhajatati aha. Devata pana avaharitum na sakka. Pakkha jata etesanti pakkhajata. Te lomapakkha cammapakkha atthipakkhati tividha. Tattha morakukkutadayo lomapakkha vagguliadayo cammapakkha bhamaradayo 1- atthipakkhati veditabba. Te sabbe manussa ca @Footnote: 1. kincapi pakkhajata na pana dvipada honti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page443.

Pakkhajata ca kevalam idha dvipadaggahanena agata. Yam panettha vattabbam tam akasatthe ca pane ca vuttamevati. Dvipadakatha nitthita. {116} Catuppadesu pasukati paliyam agatavasesa sabba catuppadajati veditabba. Hatthiadayo pakatayeva. Tattha theyyacittena hatthim amasantassa dukkatam phandapentassa thullaccayam. Yo pana mahabalo balamadena tarunam bhikacchapam nabhimule sisena uccaretva ganhanto cattaro pade sondanca bhumito kesaggamattampi moceti parajikam. Hatthi pana koci hatthisalayam bandhitva thapito hoti koci abaddhova titthati koci antovatthumhi titthati koci rajangane. Tattha hatthisalayam givayam bandhitva thapitassa givabandhananca cattaro pada cati pancatthanani honti. Givaya ca ekasminca pade ayasankhalikaya baddhassa chatthanani. Givayanca dvisu ca padesu baddhassa sattatthanani. Tesam vasena phandapanatthanacavanani 1- veditabbani. Abaddhassa sakalahatthisala thanam. Tato atikkamane parajikam. Antovatthumhi thitassa sakalam antovatthueva thanam. Tassa vatthudvaratikkamane parajikam. Rajangane thitassa sakalanagaram thanam. Tassa nagaradvaratikkamane parajikam. Bahinagare thitassa thitatthanameva thanam. Tam haranto padavarena karetabbo. Nipannassa ekameva thanam. Theyyacittena utthapentassa @Footnote: 1. idam samasalakkhanato virujjhati. thanati hi vibhattipadam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page444.

Utthitamatte parajikam. Assepi ayameva vinicchayo. Sace pana so catusu padesu baddhova hoti atthatthanani veditabbani. Esa nayo otthepi. Gonopi koci gehe bandhitva thapito hoti koci abaddhova titthati koci pana vaje bandhitva thapito hoti koci abaddhova titthati. Tattha gehe bandhitva thapitassa cattaro pada bandhanancati pancatthanani. Abaddhassa sakalam geham. Vajepi baddhassa pancatthanani. Abaddhassa sakalo vajo. Tam vajadvaram atikkameti parajikam. Vajam bhinditva haranto khandhadvaram atikkameti parajikam. Dvaram va vivaritva vajam bhinditva va bahi thito namena pakkositva nikkhameti parajikam. Sakhabhangam dassetva pakkosantassapi eseva nayo. Dvaram avivaritva vajam abhinditva sakhabhangam caletva pakkosati. Gono chatataya langhetva nikkhamati parajikameva. Sace pana dvare vivarite vaje va bhinne sayameva nikkhamati bhandadeyyam. Dvaram vivaritva va avivaritva va vajam bhinditva va abhinditva va kevalam sakhabhangam caleti na pakkosati. Gono chatataya padasa va langhetva va nikkhamati bhandadeyyameva. Eko majjhegame 1- baddho thito eko nipanno. Thitagonassa pancatthanani honti. Nipannassa dve. Tesam vasena phandapanatthanacavanani veditabbani. Yo pana nipannam anutthapetva @Footnote: 1. gamamajjhe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page445.

Tattheva ghateti bhandadeyyam. Suparikkhitte pana dvarayutte game thitagonassa sakalagamo thanam. Aparikkhitte thitassa va carantassa va padehi akkantakkantatthanameva thanam. Gadrabhapasukadisupi ayameva vinicchayoti. Catuppadakatha nitthita. {117} Bahupadesu. Sace ekaya satapadiya vatthu purati tam padasa nentassa navanavuti thullaccayani ekam parajikam. Sesam vuttanayamevati. Bahupadakatha nitthita. {118} Ocaratiti ocarako. Tattha tattha anto anupavisatiti vuttam hoti. Ocaritvati sallakkhetva upadharetvati attho. Acikkhatiti parakulesu va viharadisu va dutthapitam asamvihitarakkham bhandam annassa corakammam katum patibalassa aroceti. Apatti ubhinnam parajikassati avassam hariye bhande ocarakassa anattikkhane itarassa thana cavaneti evam apatti ubhinnam parajikassa. Yo pana bhikkhu puriso gehe natthi bhandam amukannama padese thapitam asamvihitarakkham dvaram asamvutam gatamaggeneva sakka haritum natthi nama koci purisakarupajivi yo tam gantva hareyyatiadina nayena pariyayam karoti. Tanca sutva anno aham dani harissamiti gantva harati. Tassa thana cavane parajikam. Itarassa pana anapatti. Pariyayena hi adinnadanato muccatiti. Ocarakakatha nitthita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page446.

Onim rakkhatiti onirakkho. Yo parena attano vasanatthane abhatam bhandam idam tava bhante muhuttam oloketha yava aham idannama kiccam katva agacchamiti vutto rakkhati tassetam adhivacanam. Tenevaha onirakkho nama ahatam bhandam gopentoti. Tattha onirakkho yebhuyyena bandhitva lancetva thapitabhandam amocetvava hettha pasibbakam va putakam va chinditva kincimattam gahetva sibbanadim puna pakatikam karoti. Evam ganhissamiti amasanadini karontassa anurupa apattiyo veditabbati. Onirakkhakatha nitthita. Samvidhaya avaharo samvidhavaharo. Annamannam sannattiya katavaharoti vuttam hoti. Samvidahitvati ekacchandataya ekajjhasayataya sammantayitvati attho. Tatrayam vinicchayo. Sambahula bhikkhu asukannama geham gantva chadanam va bhittim va bhinditva sandhim va chinditva bhandam harissamati samvidahitva gacchanti. Tesu eko bhandam avaharati. Tassuddhare sabbesam parajikam. Parivarepi cetam vuttam caturo jana samvidhaya garubhandam avaharum tayo parajika eko na parajiko panha mesa kusalehi cintitati tassayam attho cattaro jana acariyantevasika chammasakam garubhandam avaharitukama jata. Tattha acariyo tvam ekam masakam hara

--------------------------------------------------------------------------------------------- page447.

Tvam ekam tvam ekam aham tayo harissamiti aha. Antevasikesu pana pathamo tumhe bhante tayo haratha tvam ekam hara tvam ekam hara aham ekam harissamiti aha. Itarepi dve evameva ahamsu. Tattha antevasikesu ekamekassa eko masako sahatthiko hoti. Tena tesam dukkatapattiyo. Panca anattika. Tehi tinnampi parajikam. Acariyassa pana tayo sahatthika. Tehissa thullaccayam. Tayo anattika. Tehipi thullaccayameva. Imasmim hi adinnadanasikkhapade sahatthikam va anattiyassa anattiyam va sahatthikassa angam na hoti. Sahatthiyampana sahatthiyeneva karetabbam. Anattiyam anattiyeneva. Teneva vuttam caturo jana samvidhaya .pe. Panha mesa kusalehi cintitati. Apica samvidhavahare asammohattham ekabhandam ekatthanam ekabhandam nanathanam nanabhandam ekatthanam nanabhandam nanathananti idampi catukkam atthato sallakkhetabbam. Tattha ekabhandam ekatthananti ekakulassa apanaphalake pancamasakam bhandam dutthapitam disva sambahula ekam anapenti gacchetam aharati. Tassuddhare sabbesam parajikam. Ekabhandam nanathananti ekakulassa pancasu apanaphalakesu ekekam masakam dutthapitam disva sambahula ekam anapenti gacchete aharati. Pancamassa masakassa uddhare sabbesam parajikam. Nanabhandam ekatthananti bahunam santakam pancamasakam va atirekapancamasakam va agghanakam bhandam ekasmim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page448.

Thane dutthapitam disva sambahula ekam anapenti gacchetam aharati. Tassuddhare sabbesam parajikam. Nanabhandam nanathananti pancannam kulanam pancasu apanaphalakesu ekekam masakam dutthapitam disva sambahula ekam anapenti gacchete aharati. Pancamassa masakassa uddhare sabbesam parajikanti. Samvidhavaharakatha nitthita. {119} Sanketakammanti sanjananakammam. Kalaparicchedavasena sannanakarananti attho. Ettha ca purebhattam avaharati vutte ajja va purebhattam avaharatu sve va anagate va samvacchare natthi visanketo ubhinnampi ocarake vuttanayeneva parajikam. Sace pana ajja purebhattam avaharati vutte sve harati ajjati niyamitam tam sanketam atikkamma paccha avahatam hoti. Sace sve purebhattam avaharati vutte ajja purebhattam harati sveti niyamitam tam sanketam appatva pure avahatam hoti. Evam avaharantassa avaharakasseva parajikam mulatthassa anapatti. Sve purebhattanti vutte tadaheva va sve pacchabhattam va harantopi tam sanketam pure ca paccha ca haratiti veditabbo. Eseva nayo pacchabhattarattindivesupi. Purimayamamajjhimayamapacchimayamakalajunhamasautusamvaccharadivasenapi cettha sanketavisanketata veditabba. Purebhattam harati vutte purebhattameva harissamiti vayamantassa paccha bhattam hoti ettha kathanti. Mahasumatthero tava aha purebhattappayogova eso

--------------------------------------------------------------------------------------------- page449.

Tasma mulattho na muccatiti. Mahapadumatthero panaha kalaparicchedam atikkantatta visanketam tasma mulattho muccatiti. Sanketakammakatha nitthita. {120} Nimittakammanti sannuppadanattham kassaci nimittassa karanam. Tam akkhim va nikkhanissamitiadina nayena tidha vuttam. Annampi panettha hatthalanghanapanippaharaangulipothanagivupanamana- khipitaukkasanadimanekappakaram sangahetabbam. Sesamettha sanketakamme vuttanayamevati. Nimittakammakatha nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 1 page 411-449. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=1&A=8633&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=1&A=8633&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=90              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=6336              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=1672              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=1672              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]