พระไตรปิฏกเล่มที่ ๒๗ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย ชาดก ภาค ๑
หน้าที่ ๑๙๙-๒๐๐.

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [๕. ปัญจกนิบาต]
                                                                 ๑. มณิกุณฑลวรรค ๑. มณิกุณฑลชาดก (๓๕๑)
๕. ปัญจกนิบาต
๑. มณิกุณฑลวรรค
หมวดว่าด้วยต่างหูแก้วมณี
๑. มณิกุณฑลชาดก (๓๕๑)
ว่าด้วยต่างหูแก้วมณี
	(พระราชาโจรเข้าไปหาพระราชาโพธิสัตว์แห่งกรุงพาราณสีแล้วตรัสว่า)
	[๑] พระองค์หมดสิ้น รถ ม้า และต่างหูแก้วมณี
	      อนึ่ง พระองค์หมดสิ้นพระโอรสและนางสนม
	      เมื่อโภคะทุกสิ่งทุกอย่างไม่มีเหลืออยู่เลย
	      เพราะเหตุใด พระองค์ไม่ทรงเดือดร้อนในคราวที่ควรเศร้าโศก
	(พระราชาโพธิสัตว์ตรัสตอบว่า)
	[๒] โภคะทั้งหลายละทิ้งสัตวโลกไปก่อนก็มี
	      สัตวโลกละทิ้งโภคะเหล่านั้นไปก่อนก็มี
	      ข้าแต่พระองค์ผู้ทรงใคร่อยู่ในกาม
	      โภคะทั้งหลายที่สัตว์ใช้สอยอยู่เป็นของไม่แน่นอน
	      เพราะเหตุนั้น ข้าพระองค์จึงไม่เศร้าโศกในคราวที่ควรเศร้าโศก
	[๓] ดวงจันทร์ขึ้นเต็มดวงแล้วก็แหว่งเว้าไป
	      ดวงอาทิตย์ทำโลกส่วนใหญ่ให้อบอุ่นแล้วลับขอบฟ้าไป
	      ข้าแต่พระองค์ผู้ทรงเป็นศัตรู โลกธรรมทั้งหลายข้าพระองค์ทราบดีแล้ว
	      เพราะเหตุนั้น ข้าพระองค์จึงไม่เศร้าโศกในคราวที่ควรเศร้าโศก
	(พระราชาโพธิสัตว์ทรงแสดงธรรมแก่พระราชาโจรแล้วทรงติเตียนว่า)
	[๔] คฤหัสถ์ผู้บริโภคกามเกียจคร้านไม่ดี
	      บรรพชิตไม่สำรวมไม่ดี
	      พระราชาไม่ทรงใคร่ครวญก่อนแล้วทำไม่ดี
	      การที่บัณฑิตโกรธไม่ดี
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๗ หน้า : ๑๙๙}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [๕. ปัญจกนิบาต]
                                                                 ๑. มณิกุณฑลวรรค ๒. สุชาตชาดก (๓๕๒)
	[๕] ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นเจ้าแห่งทิศ
	      กษัตริย์ทรงใคร่ครวญก่อนแล้วจึงควรทำ
	      ไม่ทรงใคร่ครวญก่อนแล้วไม่ควรตัดสิน
	      ยศและเกียรติย่อมเจริญแด่พระราชาผู้ทรงใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำ
มณิกุณฑลชาดกที่ ๑ จบ
๒. สุชาตชาดก (๓๕๒)
ว่าด้วยสุชาตกุมารโพธิสัตว์
	(บิดาของสุชาตกุมารโพธิสัตว์กล่าวว่า)
	[๖] ทำไมหนอ ลูกดูเหมือนรีบเร่งเกี่ยวหญ้าสดเขียวขจี
	      แล้วกล่าวบ่นเพ้อกับโคแก่ที่ตายไปแล้วว่า
	      เจ้าจงกิน เจ้าจงกิน
	[๗] โคที่ตายไปแล้วลุกขึ้นมาไม่ได้เพราะข้าวเพราะน้ำ
	      ลูกบ่นเพ้อไปเปล่าๆ เหมือนคนไร้ความคิด
	(สุชาตกุมารโพธิสัตว์กล่าวตอบว่า)
	[๘] หัวของโคก็ยังมีอยู่เหมือนเดิม
	      สองเท้าหน้า สองเท้าหลัง หาง
	      และหูของโคก็ยังมีอยู่เหมือนเดิม
	      ผมสำคัญว่า โคตัวนี้จะพึงลุกขึ้นได้
	[๙] ส่วนศีรษะ มือทั้ง ๒ และเท้าทั้ง ๒ ของคุณปู่ไม่ปรากฏเลย
	      คุณพ่อนั่นแหละร้องไห้อยู่ที่สถูปดิน เป็นคนไร้ความคิดมิใช่หรือ
	(บิดาชมเชยบุตรว่า)
	[๑๐] ลูกช่วยระงับพ่อผู้เร่าร้อนให้สงบ
	        ดับความกระวนกระวายทั้งหมดได้
	        เหมือนคนใช้น้ำราดดับไฟที่ติดเปรียง
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๗ หน้า : ๒๐๐}

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับ มจร. เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๑๙๙-๒๐๐.
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_page.php?book=27&page=199&pages=2&edition=mcu
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=27&A=5467
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_line.php?B=27&A=5467#p199
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ 27 :-
https://84000.org/tipitaka/read/?index_27
https://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu27
https://84000.org/tipitaka/english/?index_27