บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ - พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๘

[๒๕๐] สาวตฺถิยํ วิหรติ ... ตตฺร โข ภควา ... ปุพฺเพว ^๑- เม ภิกฺขเว สมฺโพธา อนภิสมฺพุทฺธสฺส โพธิสตฺตสฺเสว สโต เอตทโหสิ กิจฺฉํ วตายํ โลโก อาปนฺโน ชายติ จ ชิยฺยติ จ มิยฺยติ จ จวติ จ อุปปชฺชติ จ อถ จ ปนิมสฺส ทุกฺขสฺส นิสฺสรณํ นปฺปชานาติ ชรามรณสฺส กุทาสฺสุ นาม อิมสฺส ทุกฺขสฺส นิสฺสรณํ ปญฺายิสฺสติ ชรามรณสฺสาติ ฯ [๒๕๑] ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข สติ ชรามรณํ โหติ กึปจฺจยา ชรามรณนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย ชาติยา โข สติ ชรามรณํ โหติ ชาติปจฺจยา ชรามรณนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข สติ ชาติ โหติ ฯเปฯ ภโว โหติ ... อุปาทานํ โหติ ... ตณฺหา โหติ ... เวทนา โหติ ... ผสฺโส โหติ ... สฬายตนํ โหติ ... นามรูปํ โหติ กึปจฺจยา นามรูปนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย วิญฺาเณ โข สติ นามรูปํ โหติ วิญฺาณปจฺจยา นามรูปนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข สติ วิญฺาณํ โหติ กึปจฺจยา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ปุพฺเพ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๗.

วิญฺาณนฺติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย นามรูเป โข สติ วิญฺาณํ โหติ นามรูปปจฺจยา วิญฺาณนฺติ ฯ {๒๕๑.๑} ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ ปจฺจุทาวตฺตติ โข อิทํ วิญฺาณํ นามรูปมฺหา น ปรํ คจฺฉติ เอตฺตาวตา ชาเยถ วา ชิยฺเยถ วา มิยฺเยถ ^๑- วา จเวถ วา อุปปชฺเชถ วา ยทิทํ นามรูปปจฺจยา วิญฺาณํ วิญฺาณปจฺจยา นามรูปํ นามรูปปจฺจยา สฬายตนํ สฬายตนปจฺจยา ผสฺโส ฯเปฯ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ สมุทโย สมุทโยติ โข เม ภิกฺขเว ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ าณํ อุทปาทิ ปญฺา อุทปาทิ วิชฺชา อุทปาทิ อาโลโก อุทปาทิ ฯ [๒๕๒] ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข อสติ ชรามรณํ น โหติ กิสฺส นิโรธา ชรามรณนิโรโธติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย ชาติยา โข อสติ ชรามรณํ น โหติ ชาตินิโรธา ชรามรณนิโรโธติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข อสติ ชาติ น โหติ ฯเปฯ ภโว น โหติ ... อุปาทานํ น โหติ ... ตณฺหา น โหติ ... เวทนา น โหติ ... ผสฺโส น โหติ ... สฬายตนํ น โหติ ... นามรูปํ น โหติ กิสฺส นิโรธา นามรูปนิโรโธติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย วิญฺาเณ โข อสติ นามรูปํ น โหติ วิญฺาณนิโรธา @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. มาเยถ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๘.

นามรูปนิโรโธติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ กิมฺหิ นุ โข อสติ วิญฺาณํ น โหติ กิสฺส นิโรธา วิญฺาณนิโรโธติ ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว โยนิโสมนสิการา อหุ ปญฺาย อภิสมโย นามรูเป โข อสติ วิญฺาณํ น โหติ นามรูปนิโรธา วิญฺาณนิโรโธติ ฯ {๒๕๒.๑} ตสฺส มยฺหํ ภิกฺขเว เอตทโหสิ อธิคโต โข มฺยายํ มคฺโค โพธาย ยทิทํ นามรูปนิโรธา วิญฺาณนิโรโธ วิญฺาณนิโรธา นามรูปนิโรโธ นามรูปนิโรธา สฬายตนนิโรโธ สฬายตนนิโรธา ผสฺสนิโรโธ ฯเปฯ อวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส นิโรโธ โหติ ฯ นิโรโธ นิโรโธติ โข เม ภิกฺขเว ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ าณํ อุทปาทิ ปญฺา อุทปาทิ วิชฺชา อุทปาทิ อาโลโก อุทปาทิ ฯ [๒๕๓] เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว ปุริโส อรญฺเ ปวเน จรมาโน ปสฺเสยฺย ปุราณมคฺคํ ปุราณญฺชสํ ปุพฺพเกหิ มนุสฺเสหิ อนุยาตํ ฯ โส ตมนุคจฺเฉยฺย ตมนุคจฺฉนฺโต ปสฺเสยฺย ปุราณํ นครํ ปุราณํ ราชธานึ ปุพฺพเกหิ มนุสฺเสหิ อชฺฌาวุตฺถํ ^๑- อารามสมฺปนฺนํ วนสมฺปนฺนํ โปกฺขรณีสมฺปนฺนํ อุทฺทาปวนฺตํ ^๒- รมณียํ ฯ อถ โข โส ภิกฺขเว ปุริโส รญฺโ วา ราชมหามตฺตสฺส วา อาโรเจยฺย ยคฺเฆ ภนฺเต ชาเนยฺยาสิ อหํ อทฺทสํ อรญฺเ ปวเน จรมาโน ปุราณมคฺคํ ปุราณญฺชสํ ปุพฺพเกหิ มนุสฺเสหิ อนุยาตํ โส ^๓- ตมนุคจฺฉึ ตมนุคจฺฉนฺโต อทฺทสํ ปุราณํ นครํ ปุราณํ ราชธานึ ปุพฺพเกหิ มนุสฺเสหิ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อชฺฌาวุฏฺ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ^๒ ม. อุทฺธาปวนฺตํ ฯ @^๓ ม. ยุ. อยํ สทฺโท นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๒๙.

อชฺฌาวุตฺถํ อารามสมฺปนฺนํ วนสมฺปนฺนํ โปกฺขรณีสมฺปนฺนํ อุทฺทาปวนฺตํ รมณียํ ตํ ภนฺเต นครํ มาเปหีติ ฯ อถโข โส ภิกฺขเว ราชา วา ราชมหามตฺโต วา ตํ นครํ มาเปยฺย ตทสฺส นครํ อปเรน สมเยน อิทฺธํ เจว ผีตํ จ พหุชญฺ ^๑- อากิณฺณมนุสฺสํ วุฑฺฒิเวปุลฺลปฺปตฺตํ ฯ เอวเมว ขฺวาหํ ภิกฺขเว อทฺทสํ ปุราณมคฺคํ ปุราณญฺชสํ ปุพฺพเกหิ สมฺมาสมฺพุทฺเธหิ อนุยาตํ ฯ {๒๕๓.๑} กตโม จ โส ภิกฺขเว ปุราณมคฺโค ปุราณญฺชโส ปุพฺพเกหิ สมฺมาสมฺพุทฺเธหิ อนุยาโต ฯ อยเมว อริโย อฏฺงฺคิโก มคฺโค เสยฺยถีทํ สมฺมาทิฏฺิ ฯเปฯ สมฺมาสมาธิ ฯ อยํ โข โส ภิกฺขเว ปุราณมคฺโค ปุราณญฺชโส ปุพฺพเกหิ สมฺมาสมฺพุทฺเธหิ อนุยาโต โส ตมนุคจฺฉึ ตมนุคจฺฉนฺโต ชรามรณํ อพฺภญฺาสึ ชรามรณสมุทยํ อพฺภญฺาสึ ชรามรณนิโรธํ อพฺภญฺาสึ ชรามรณนิโรธคามินึ ปฏิปทํ อพฺภญฺาสึ ตมนุคจฺฉึ ตมนุคจฺฉนฺโต ชาตึ อพฺภญฺาสึ ฯเปฯ ภวํ อพฺภญฺาสึ ... อุปาทานํ อพฺภญฺาสึ ... ตณฺหํ อพฺภญฺาสึ ... เวทนํ อพฺภญฺาสึ ... ผสฺสํ อพฺภญฺาสึ ... สฬายตนํ อพฺภญฺาสึ ... นามรูปํ อพฺภญฺาสึ ... วิญฺาณํ อพฺภญฺาสึ ตมนุคจฺฉึ ตมนุคจฺฉนฺโต สงฺขาเร อพฺภญฺาสึ สงฺขารสมุทยํ อพฺภญฺาสึ สงฺขารนิโรธํ อพฺภญฺาสึ สงฺขารนิโรธคามินึ ปฏิปทํ อพฺภญฺาสึ ตทภิญฺาย อาจิกฺขึ ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนํ อุปาสกานํ อุปาสิกานํ ฯ ตยิทํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. พาหุชญฺ ฯ ยุ. พหุชนํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๐.

ภิกฺขเว พฺรหฺมจริยํ อิทฺธํ เจว ผีตํ จ วิตฺถาริกํ พหุชญฺ ปุถุภูตํ ยาว เทวมนุสฺเสหิ สุปกาสิตนฺติ ฯ ปญฺจมํ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๑๒๖-๑๓๐. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=16&item=250&items=4&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=16&item=250&items=4&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=16&item=250&items=4&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=16&item=250&items=4&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=250 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=2916 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=2916 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_16