ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๕ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑๒ [ฉบับมหาจุฬาฯ] ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๖
๒๐. สัญโญชนทุกะเป็นต้น ๑. ปฏิจจวาร
[๒๒] สภาวธรรมที่ไม่เป็นสังโยชน์อาศัยสภาวธรรมที่เป็นสังโยชน์เกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่เป็นคันถะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นคันถะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่เป็นโอฆะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นโอฆะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่เป็นโยคะอาศัยสภาวธรรมที่เป็นโยคะเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่เป็นนิวรณ์อาศัยสภาวธรรมที่เป็นนิวรณ์เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๕๐. ปรามาสทุกะ ๑. ปฏิจจวาร
[๒๓] สภาวธรรมที่ไม่เป็นปรามาสอาศัยสภาวธรรมที่เป็นปรามาสเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๖๗}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๕๖. จิตตทุกะ ๑. ปฏิจจวาร

เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (เหมือนกับอาสวโคจฉกะ)
๕๕. สารัมมณทุกะ ๑. ปฏิจจวาร
[๒๔] สภาวธรรมที่ไม่ใช่รับรู้อารมณ์ได้อาศัยสภาวธรรมที่รับรู้อารมณ์ได้เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่มิใช่รับรู้อารมณ์ไม่ได้อาศัยสภาวธรรมที่รับรู้อารมณ์ไม่ได้เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่ใช่รับรู้อารมณ์ได้อาศัยสภาวธรรมที่รับรู้อารมณ์ได้และที่รับรู้ อารมณ์ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (ทุกปัจจัยพึงขยายให้พิสดาร)
๕๖. จิตตทุกะ ๑. ปฏิจจวาร
[๒๕] สภาวธรรมที่ไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่มิใช่ไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นจิตและที่ไม่เป็นจิตเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย (๑) (ย่อ ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๕ วาระ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๖๘}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๕๗. เจตสิกทุกะ ๑. ปฏิจจวาร

๕๗. เจตสิกทุกะ ๑. ปฏิจจวาร
[๒๖] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเจตสิกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเจตสิกเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ [๒๗] สภาวธรรมที่ไม่สัมปยุตด้วยจิตอาศัยสภาวธรรมที่สัมปยุตด้วยจิตเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ใช่ระคนกับจิตอาศัยสภาวธรรมที่ระคนกับจิตเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ [๒๘] สภาวธรรมที่ไม่ใช่มีจิตเป็นสมุฏฐานอาศัยสภาวธรรมที่มีจิตเป็นสมุฏฐาน เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๖๙}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๕๗. เจตสิกทุกะ ๑. ปฏิจจวาร

[๒๙] สภาวธรรมที่ไม่ใช่เกิดพร้อมกับจิตอาศัยสภาวธรรมที่เกิดพร้อมกับจิต เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ใช่เป็นไปตามจิตอาศัยสภาวธรรมที่เป็นไปตามจิตเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ใช่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานอาศัยสภาวธรรมที่ระคนกับ จิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ใช่ระคนกับจิต มีจิตเป็นสมุฏฐาน และเกิดพร้อมกับจิตอาศัย สภาวธรรมที่ระคนกับจิต มีจิตเป็นสมุฏฐาน และเกิดพร้อมกับจิตเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ใช่ระคนกับจิต มีจิตเป็นสมุฏฐาน และเป็นไปตามจิตอาศัย สภาวธรรมที่ระคนกับจิต มีจิตเป็นสมุฏฐาน และเป็นไปตามจิตเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ [๓๐] สภาวธรรมที่ไม่เป็นภายในอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายในเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นภายนอกอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายนอกเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นภายในอาศัยสภาวธรรมที่เป็นภายในและที่เป็นภายนอก เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๗๐}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๕๗. เจตสิกทุกะ ๑. ปฏิจจวาร

[๓๑] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่มิใช่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปและที่ไม่เป็น อุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ [๓๒] สภาวธรรมที่ไม่ใช่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิยึดถืออาศัย สภาวธรรมที่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิยึดถือเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่มิใช่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถืออาศัยสภาวธรรม ที่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่ไม่ใช่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิยึดถืออาศัยสภาวธรรม ที่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและทิฏฐิยึดถือและที่กรรมอันประกอบด้วยตัณหาและ ทิฏฐิไม่ยึดถือเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ (ทุกปัจจัยพึงขยายให้พิสดาร)
มหันตรทุกะ จบ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๗๑}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๘๓. ทัสสเนนปหาตัพพทุกะ

๖๙. อุปาทานโคจฉกะ
[๓๓] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทานอาศัยสภาวธรรมที่เป็นอุปาทานเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๗๕. กิเลสโคจฉกะ
[๓๔] สภาวธรรมที่ไม่เป็นกิเลสอาศัยสภาวธรรมที่เป็นกิเลสเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๘๓. ทัสสเนนปหาตัพพทุกะ
[๓๕] สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ต้อง ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่มิใช่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ต้อง ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและที่มิใช่ไม่ต้องประหาณด้วย โสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะ เหตุปัจจัย (๓) สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้อง ประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณ ด้วยโสดาปัตติมรรคและที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๗๒}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๘๕. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ

เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ
๘๔. ภาวนายปหาตัพพทุกะ
[๓๖] สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรมที่ ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่มิใช่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรมที่ ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ และที่มิใช่ไม่ต้องประหาณ ด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย (๓) สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้อง ประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรมที่ต้อง ประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ และที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย (๑) (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๕ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ
๘๕. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ
[๓๗] สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรม ที่มีเหตุที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๒๗๓}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลมปัจจนียะ [ทุกปัฏฐาน]

๘๗-๘๘. สวิตักกทุกะเป็นต้น

สภาวธรรมที่มีเหตุมิใช่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคอาศัยสภาวธรรมที่ มีเหตุต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ
๘๖. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ
[๓๘] สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรม ที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่มีเหตุมิใช่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อาศัยสภาวธรรม ที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๔๕ หน้าที่ ๒๖๗-๒๗๔. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=45&siri=55              ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2].                   อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=45&A=4369&Z=4452                   ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=45&i=686              พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=45&item=686&items=17              The Pali Tipitaka in Roman :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=45&item=686&items=17                   สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu45



บันทึก ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ บันทึกล่าสุด ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :