ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๙ ภาษาบาลี อักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๓)

หน้าที่ ๖๙-๗๐.

หน้าที่ ๖๙.

ยสฺมา ปน ทานํ ททนฺโต สีลํ สมาทาตุํ สกฺโกติ, ตสฺมา ตทนนฺตรํ สีลกถํ กเถสิ. สีลกถนฺติ สีลํ นาเมตํ อวสฺสโย ปติฏฺฐา อารมฺมณํ ตาณํ เลณํ คติ ปรายนํ, สีลํ นาเมตํ มม วํโส, อหํ สงฺขปาลนาคราชกาเล, ภูริทตฺตนาคราชกาเล, จมฺเปยฺยนาคราชกาเล, สีลวนาคราชกาเล, มาตุโปสกหตฺถิราชกาเล, ฉทฺทนฺตหตฺถิราชกาเลติ อนนฺเตสุ อตฺตภาเวสุ สีลํ ปริปูเรสึ. อิธโลกปรโลกสมฺปตฺตีนํ หิ สีลสทิโส อวสฺสโย, สีลสทิสา ปติฏฺฐา, อารมฺมณํ ตาณํ เลณํ คติ ปรายนํ นตฺถิ, สีลาลงฺการสทิโส อลงฺกาโร นตฺถิ, สีลปุปฺผสทิสํ ปุปฺผํ นตฺถิ, สีลคนฺธสทิโส คนฺโธ นตฺถิ. สีลาลงฺกาเรน หิ อลงฺกตํ สีลกุสุมปิลนฺธนํ สีลคนฺธานุลิตฺตํ สเทวโกปิ โลโก โอโลเกนฺโต ติตฺตึ น คจฺฉตีติ เอวมาทิสีลคุณปฏิสํยุตฺตํ กถํ. อิทํ ปน สีลํ นิสฺสาย อยํ สคฺโค ลพฺภตีติ ทสฺเสตุํ สีลานนฺตรํ สคฺคกถํ กเถสิ. สคฺคกถนฺติ อยํ สคฺโค นาม อิฏฺโฐ กนฺโต มนาโป, นิจฺจเมตฺถ กีฬา, นิจฺจํ สมฺปตฺติโย ลพฺภนฺติ, จาตุมฺมหาราชิกา เทวา นวุติวสฺสสตสหสฺสานิ ทิพฺพสุขํ ทิพฺพสมฺปตฺตึ อนุภวนฺติ, ตาวตึสา ติสฺโส จ วสฺสโกฏิโย สฏฺฐี จ วสฺสสตสหสฺสานีติ เอวมาทิสคฺคคุณปฏิสํยุตฺตํ กถํ. สคฺคสมฺปตฺตึ กถยนฺตานํ หิ พุทฺธานํ มุขํ นปฺปโหติ. วุตฺตํปิ เจตํ "อเนกปริยาเยน โข อหํ ภิกฺขเว สคฺคกถํ กเถยฺยนฺ"ติอาทิ. ๑- เอวํ สคฺคกถาย ปโลเภตฺวา ปุน หตฺถึ อลงฺกริตฺวา ตสฺส โสณฺฑํ ฉินฺทนฺโต วิย "อยํปิ สคฺโค อนิจฺโจ อธุโว, น เอตฺถ ฉนฺทราโค กาตพฺโพ"ติ ทสฺสนตฺถํ "อปฺปสฺสาทา กามา วุตฺตา มยา พหุทุกฺขา พหูปายาสา, อาทีนโว เอตฺถ ภิยฺโย"ติอาทินา ๒- นเยน กามานํ อาทีนวํ โอการํ สงฺกิเลสํ กเถสิ. ตตฺถ อาทีนโวติ โทโส. โอกาโรติ อวกาโร ลามกภาโว. สงฺกิเลโสติ เตหิ สตฺตานํ สํสาเร สงฺกิลิสฺสนํ ๓- ยถาห "กิลิสฺสนฺติ วต โภ สตฺตา"ติ. ๔- @เชิงอรรถ: ม. อุปริ. ๑๔/๒๕๑, ๒๕๕/๒๑๙, ๒๓๓ อตฺถโต สมานํ @ วินย. มหาวิ. ๒/๔๑๗/๓๐๗ สปฺปาณกวคฺค, ม. มูล ๑๒/๒๓๖/๑๙๙ อลคทฺทูปมสุตฺต @ ก. กิลิสนํ ม.ม. ๑๓/๓๕๑/๓๓๕ องฺคุลิมาลสุตฺต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๐.

เอวํ กามาทีนเวน ตชฺชิตฺวา เนกฺขมฺเม อานิสํสํ ปกาเสสิ. กลฺลจิตฺตนฺติ อโรคจิตฺตํ. สามุกฺกํสิกาติ สามํ อุกฺกํสิกา อตฺตนาเยว คเหตฺวา อุทฺธริตฺวา คหิตา, สยมฺภุญาเณน ทิฏฺฐา, อสาธารณา อญฺเญสนฺติ อตฺโถ. กา ปเนสาติ, อริยสจฺจเทสนา. เตเนวาห "ทุกฺขํ สมุทยํ นิโรธํ มคฺคนฺ"ติ. วิรชํ วีตมลนฺติ ราครชาทีนํ อภาวา วิรชํ, ราคมลาทีนํ วิคตตฺตา วีตมลํ. ธมฺมจกฺขุนฺติ อุปริ พฺรหฺมายุสุตฺเต ติณฺณํ มคฺคานํ, จูฬราหุโลวาเท อาสวกฺขยสฺเสตํ นามํ. อิธ ปน โสตาปตฺติมคฺโค อธิปฺเปโต. ตสฺส อุปฺปตฺติอาการทสฺสนตฺถํ "ยงฺกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมนฺ"ติ อาห. ตญฺหิ นิโรธํ อารมฺมณํ กตฺวา กิจฺจวเสน เอวํ สพฺพํ สงฺขตํ ปฏิวิชฺฌนฺตํ อุปฺปชฺชติ. ทิฏฺโฐ อริยสจฺจธมฺโม เอเตนาติ ทิฏฺฐธมฺโม. เอเสว นโย เสสปเทสุปิ. ติณฺณา วิจิกิจฺฉา อเนนาติ ติณฺณวิจิกิจฺโฉ. วิคตา กถํกถา อสฺสาติ วิคตกถํกโถ. เวสารชฺชปฺปตฺโตติ เวสารชฺชํ ปตฺโต, กตฺถ? สตฺถุ สาสเน. นาสฺส ปโร ปจฺจโย, น ปรสฺส สทฺธาย เอตฺถ วตฺตตีติ อปรปฺปจฺจโย. [๗๐] จิตฺเตน สมฺปฏิจฺฉมาโน อภินนฺทิตฺวา, วาจาย ปสํสมาโน อนุโมทิตฺวา. อาวรามีติ ถเกมิ ปิทหามิ. อนาวฏนฺติ น อาวริตํ วิวฏํ อุคฺฆาฏิตํ. [๗๑] อสฺโสสิ โข ทีฆตปสฺสีติ โส กิร ตสฺส คตกาลโต ปฏฺฐาย "ปณฺฑิโต คหปติ, สมโณ จ โคตโม ทสฺสนสมฺปนฺโน นิยฺยานิกกโถ, ทสฺสเนปิสฺส ๑- ปสีทิสฺสติ, ธมฺมกถายปิ ปสีทิสฺสติ, ปสีทิตฺวา สรณํ คมิสฺสติ, ตโต นุ โข สรณํ คมิสฺสติ ๒- น ตาว ตโต"ติ โอหิตโสโตว หุตฺวา วิจรติ. ตสฺมา ปฐมํเยว อสฺโสสิ. [๗๒] เตนหิ สมฺมาติ พลวโสเกน อภิภูโต "เอตฺเถว ติฏฺฐา"ติ วจนํ สุตฺวาปิ อตฺถํ อสลฺลกฺเขนฺโต โทวาริเกน สทฺธึ สลฺลปติเยว. มชฺฌิมาย ทฺวารสาลายนฺติ ยสฺส ฆรสฺส สตฺต ทฺวารโกฏฺฐกา, ตสฺส สพฺพอพฺภนฺตรโต ๓- วา สพฺพพาหิรโต วา ปฏฺฐาย จตุตฺถทฺวารโกฏฺฐโก ยสฺส @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ทสฺสเนปิ ตสฺส ฉ.ม. คหปติ ก. สพฺพอพฺภนฺตริมโต


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๖๙-๗๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=69&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=1731&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=1731&modeTY=2&pagebreak=1#p69


จบการแสดงผล หน้าที่ ๖๙-๗๐.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]