อรรถกถาเล่มที่ ๙ หน้าที่ ๖๘.

[๖๘] โอปานภูตนฺติ ปฏิยตฺตอุทปาโน วิย ฐิตํ. กุลนฺติ ตว นิเวสนํ. ทาตพฺพํ มญฺเญยฺยาสีติ ปุพฺเพ ทสปิ วีสติปิ สฏฺฐีปิ ชเน อาคเต ทิสฺวา นตฺถีติ อวตฺวา เทติ. อิทานิ มํ สรณํ คตการณมตฺเตเนว มา อิเมสํ เทยฺยธมฺมํ อุจฺฉินฺทิตฺถ, ^๑- สมฺปตฺตานํ หิ ทาตพฺพเมวาติ โอวทติ. สุตเมตํ ภนฺเตติ กุโต สุตํ? นิคณฺฐนํ สนฺติกา, เต กิร กุลฆเรสุ เอวํ ปกาเสนฺติ "มยํ `ยสฺส กสฺสจิ สมฺปตฺตสฺส ทาตพฺพนฺ'ติ วทาม, สมโณ ปน โคตโม `มยฺหเมว ทานํ ทาตพฺพํ ฯเปฯ น อญฺเญสํ สาวกานํ ทินฺนํ มหปฺผลนฺ'ติ วทตี"ติ. ตํ สนฺธาย อยํ คหปติ "สุตเมตนฺ"ติ อาห. [๖๙] อนุปุพฺพีกถนฺติ ^๒- ทานานนฺตรํ สีลํ, สีลานนฺตรํ สคฺคํ, สคฺคานนฺตรํ กามานํ อาทีนวนฺติ ^๓- เอวํ อนุปฏิปาฏิกถํ. ตตฺถ ทานกถนฺติ อิทํ ทานํ นาม สุขานํ นิทานํ, สมฺปตฺตีนํ มูลํ, โภคานํ ปติฏฺฐา, วิสมคตสฺส ตาณํ เลณํ คติ ปรายนํ, อิธโลกปรโลเกสุ ทานสทิโส อวสฺสโย ปติฏฺฐา อารมฺมณํ ตาณํ เลณํ คติ ปรายนํ นตฺถิ. อิทญฺหิ อวสฺสยฏฺเฐน รตนมยสีหาสนสทิสํ, ปติฏฺฐานฏฺเฐน มหาปฐวีสทิสํ, อารมฺมณฏฺเฐน ^๔- อาลมฺพนรชฺชุสทิสํ. อิทญฺหิ ทุกฺขนิตฺถรณฏฺเฐน นาวา, สมสฺสาสนฏฺเฐน สงฺคามสูโร, ภยปริตฺตาณฏฺเฐน สุสงฺขตนครํ, มจฺเฉรมลาทีหิ อนุปลิตฺตฏฺเฐน ปทุมํ, เตสํ นิทหนฏฺเฐน อคฺคิ, ทูราสทฏฺเฐน อาสีวิโส. อสนฺตาสนฏฺเฐน สีโห, พลวนฺตฏฺเฐน หตฺถี, อภิมงฺคลสมฺมตฏฺเฐน เสตวสโภ, เขมนฺตภูมิสมฺปาปนฏฺเฐน วลาหโก อสฺสราชา. ทานํ นาเมตํ มยา ^๕- คตมคฺโค, มเยฺหเวโส ^๖- วํโส, มยา ทสปารมิโย ปูเรนฺเตน เวลามมหายญฺโญ มหาโควินฺทมหายญฺโญ มหาสุทสฺสนมหายญฺโญ เวสฺสนฺตรมหายญฺโญติ อเนกมหายญฺญา ปวตฺติตา, สมฺปวตฺติตา, ^๗- สสภูเตน ชลิเต อคฺคิกฺขนฺเธ อตฺตานํ นิยฺยาเตนฺเตน สมฺปตฺตยาจกานํ จิตฺตํ คหิตํ. ทานํ หิ โลเก สกฺกสมฺปตฺตึ เทติ, มารสมฺปตฺตึ เทติ, พฺรหฺมสมฺปตฺตึ เทติ, จกฺกวตฺติสมฺปตฺตึ เทติ, สาวกปาริญาญํ, ปจฺเจกโพธิญาณํ, อภิสมฺโพธิญาณํ เทตีติ เอวมาทิทานคุณปฏิสํยุตฺตํ กถํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อุปจฺฉินฺทิตฺถ ^๒ ฉ.ม. อนุปุพฺพึ กถนฺติ ^๓ ฉ.ม. มคฺคนฺติ @^๔ ฉ.ม. อาลมฺพนฏฺเฐน ^๕ ฉ.ม. มยฺหํ ^๖ ก. มยฺหเมว ^๗ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๖๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=68&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=1705&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=1705&modeTY=2&pagebreak=1#p68