อรรถกถาเล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๙๕.

โรทิตมตฺตํ โหติ. ตํปิ กิเลสสหคตจิตฺเตเนว. สงฺกปฺโปติ มิจฺฉาสงฺกปฺโป สมฺมาสงฺกปฺโปติปิ นานตฺตํ น โหติ. วิกูชิตมตฺตาติ วิกูชิตมตฺตํ. โรทนหสิตมตฺตํ โหติ. ทหรกุมารกานํ หิ จิตฺตํ อตีตารมฺมณํ ปวตฺตติ, นิรยโต อาคตา นิรยทุกฺขํ สริตฺวา โรทนฺติ, เทวโลกโต อาคตา ^๑- เทวโลกสิรึ สริตฺวา ^๑- หสนฺติ, ตํปิ กิเลสสหคตจิตฺเตเนว โหติ. อาชีโวติ มิจฺฉาชีโว สมฺมาชีโวติปิ นานตฺตํ น โหติ. อญฺญตฺร มาตุถญฺญาติ ถญฺญโจรทารกา นาม โหนฺติ, มาตริ ขีรํ ปายนฺติยา อปิวิตฺวา อญฺญาวิหิตกาเล ปิฏฺฐิปสฺเสน อาคนฺตฺวา ถญฺญํ ปิวนฺติ. เอตฺตกํ มุญฺจิตฺวา อญฺโญ มิจฺฉาชีโว นตฺถิ. อยํปิ กิเลสสหคตจิตฺเตเนว โหตีติ ทีเปติ. [๒๖๓] เอวํ ปริพฺพาชกวาทํ ปฏิกฺขิปิตฺวา อิทานิ สยํ เสกฺขภูมิยํ มาติกํ ฐเปนฺโต จตูหิ โข อหนฺติอาทิมาห. ตตฺถ สมธิคยฺห ติฏฺฐตีติ วิเสเสตฺวา ติฏฺฐติ. น กาเยน ปาปกํ กมฺมนฺติอาทีสุ น เกวลํ อกรณมตฺตเมว, ภควา ปน เอตฺถ สํวรปฺปหานปฏิสงฺขา ^๓- ปญฺญเปติ. ตํ สนฺธาเยวมาห. เน เจว สมฺปนฺนกุสลนฺติอาทิ ปน ขีณาสวํ สนฺธาย วุตฺตํ. อิทานิ อเสกฺขภูมิยํ มาติกํ ฐเปนฺโต ทสหิ โข อหนฺติอาทิมาห. ตตฺถ ตีณิ ปทานิ นิสฺสาย เทฺว ปฐมจตุกฺกา ฐปิตา, เอกํ ปทํ นิสฺสาย เทฺว ปจฺฉิมจตุกฺกา. อยํ เสกฺขภูมิยํ มาติกา. [๒๖๔] อิทานิ ตํ วิภชนฺโต กตเม จ ถปติ อกุสลสีลาติอาทิมาห. ตตฺถ สราคนฺติ อฏฺฐวิธํ โลภสหคตจิตฺตํ. สโทสนฺติ ปฏิฆสมฺปยุตฺตจิตฺตทฺวยํ. สโมหนฺติ วิจิกิจฺฉุทฺธจฺจสหคตจิตฺตทฺวยํปิ วฏฺฏติ สพฺพากุสลจิตฺตานิปิ. โมโห สพฺพากุสเลสุ ^๔- อุปฺปชฺชตีติ หิ วุตฺตํ. อิโตสมุฏฺฐานาติ อิโต สราคาทิจิตฺตโต สมุฏฺฐานํ อุปฺปตฺติ เอเตสนฺติ อิโตสมุฏฺฐานา. กุหินฺติ กตรํ ฐานํ ปาปุณิตฺวา อปริเสสา นิรุชฺฌนฺติ. เอตฺเถเตติ โสตาปตฺติผเล ภุมฺมํ. ปาติโมกฺขสํวรสีลํ หิ โสตาปตฺติผเล ปริปุณฺณํ โหติ, ตํ ฐานํ ปตฺวา อกุสลสีลํ อเสสํ นิรุชฺฌติ. อกุสลสีลนฺติ จ ทุสฺสีลสฺเสตํ อธิวจนนฺติ เวทิตพฺพํ. @เชิงอรรถ: ^๑-๑ ฉ.ม. อิเม ปาฐา น ทิสฺสนฺติ ^๒ ฉ.ม. ทสฺเสติ @^๓ ม. สํวรปหานปฏิสงฺขํ ^๔ ฉ.ม. สพฺพากุสเล

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๙๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=195&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=4915&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=4915&modeTY=2&pagebreak=1#p195