อรรถกถาเล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๗๗.

[๒๔๕] อนาคตํ วาทปถนฺติ อชฺช เปตฺวา ^๑- เสฺว วา ปุนทิวเส วา อฑฺฒมาเส วา มาเส วา สํวจฺฉเร วา ตสฺส ตสฺส ปญฺหสฺส อุปริ อาคมวาทปถํ. น ทกฺขตีติ ยถา สจฺจโก นิคณฺโ อตฺตโน นิคฺคณฺหนตฺถํ อาคตการณํ วิเสเสตฺวา วทนฺโต น อทฺทส, เอวํ น ทกฺขตีติ เนตํ านํ วิชฺชติ. สหธมฺเมนาติ สการเณน. อนฺตรนฺตรา กถํ โอปาเตยฺยุนฺติ มม กถาวารํ ปจฺฉินฺทิตฺวา อนฺตรนฺตเร อตฺตโน กถํ ปเวเสยฺยุนฺติ อตฺโถ. น โข ปนาหํ อุทายีติ อุทายิ อหํ อมฺพฏฺโสณฑณฺฑกูฏทนฺตสจฺจนิคณฺาทีหิ สทฺธึ มหาวาเท วตฺตมาเนปิ "อโห วต เม เอกสาวโกปิ อุปมํ วา การณํ วา อาหริตฺวา วเทยฺยา"ติ ^๒- เอวํ สาวเกสุ อนุสาสนึ น ปจฺจาสึสามิ. มมํเยวาติ เอวรูเปสุ ปน ^๓- าเนสุ สาวกา มมเยว น อนุสิฏฺึ ^๔- โอวาทํ ปจฺจาสึสนฺติ. [๒๔๖] เตสาหํ จิตฺตํ อาราเธมีติ เตสํ อหํ ตสฺส ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน จิตฺตํ คณฺหามิ สมฺปาเทมิ ปริปูเรมิ, อญฺ ปุฏฺโ อญฺ น พฺยากโรมิ, อมฺพํ ปุฏฺโ ลพุชํ วิย ลพุชํ วา ปุฏฺโ อมฺพํ วิย. เอตฺถ จ "อธิสีเล สมฺภาเวนฺตี"ติ วุตฺตฏฺาเน พุทฺธสีลํ นาม กถิตํ, "อภิกฺกนฺเต าณทสฺสเน สมฺภาเวนฺตี"ติ วุตฺตฏฺาเน สพฺพญฺุตาณํ, "อธิปญฺาย สมฺภาเวนฺตี"ติ วุตฺตฏฺาเน านุปฺปตฺติกปญฺา, "เยน ทุกฺเขนา"ติ วุตฺตฏฺาเน สจฺจพฺยากรณปญฺา. ตตฺถ สพฺพญฺุตาณํ จ สจฺจพฺยากรณปญฺญฺจ เปตฺวา อวเสสา ปญฺา อธิปญฺ ภชติ. ^๕- [๒๔๗] อิทานิ เตสํ เตสํ วิเสสาธิคมานํ ปฏิปทํ อาจิกฺขนฺโต ปุน จปรํ อุทายีติอาทิมาห. ตตฺถ อภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตาติ อภิญฺาโวสานสงฺขาตญฺเจว อภิญฺาปารมิสงฺขาตญฺจ อรหตฺตํ ปตฺตา. สมฺมปฺปธาเนติ อุปายปฺปธาเน. ฉนฺทํ ชเนตีติ กตฺตุกมฺยตากุสลจฺฉนฺทํ ชเนติ. วายมตีติ วายามํ กโรติ. วีริยํ อารภตีติ วิริยํ ปวตฺเตติ. จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ จิตฺตํ อุกฺขิปติ. ปทหตีติ อุปายปฺปธานํ กโรติ. ภาวนาย ปาริปูริยาติ วฑฺฒิยา @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,ก. ตฺวา ^๒ ฉ.ม. ทเทยฺยาติ ^๓ ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ @^๔ ฉ.ม. อนุสาสนึ ^๕ สี. ภชนฺติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๗๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=177&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=4452&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=4452&pagebreak=1#p177