อรรถกถาเล่มที่ ๘ หน้าที่ ๗๙.

สามิวจนํ. อสฺสูนิ มุเข เอเตสนฺติ อสฺสุมุขา, เตสํ อสฺสุมุขานํ, อสฺสุกิลินฺนมุขานนฺติ อตฺโถ. รุทนฺตานนฺติ กนฺทิตฺวา รุทมานานํ. กึ กุสลคเวสีติ กึ กุสลนฺติ คเวสมาโน. อนุตฺตรํ สนฺติวรปทนฺติ อุตฺตมํ สนฺติสงฺขาตํ วรปทํ, นิพฺพานํ ปริเยสมาโนติ อตฺโถ. เยน อาฬาโร กาลาโมติ เอตฺถ อาฬาโรติ ตสฺส นามํ, ทีฆปิงฺคโล กิเรโส. เตนสฺส อาฬาโรติ นามํ อโหสิ. กาลาโมติ โคตฺตํ. วิหรตายสฺมาติ วิหรตุ อายสฺมา ยตฺถ วิญฺญู ปุริโสติ ยสฺมึ ธมฺเม ปณฺฑิโต ปุริโส. สกํ อาจริยกนฺติ อตฺตโน อาจริยสมยํ. อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยาติ ปฏิลภิตฺวา วิหเรยฺย. เอตฺตาวตา เตน โอกาโส กโต โหติ. ตํ ธมฺมนฺติ ตํ เตสํ สมยํ ตนฺตึ. ปริยาปุณินฺติ สุตฺวาว อุคฺคณฺหึ. โอฏฺฐปหตมตฺเตนาติ เตน วุตฺตสฺส ปฏิคฺคหณตฺถํ โอฏฺฐปหรณมตฺเตน, อปราปรํ กตฺวา โอฏฺฐสญฺจรณมตฺเตนาติ อตฺโถ. ลปิตลาปนมตฺเตนาติ เตน ลปิตสฺส ปฏิลาปนมตฺตเกน. ญาณวาทนฺติ ชานามีติ วาทํ. เถรวาทนฺติ ถิรภาววาทํ, เถโร อหเมตฺถาติ เอตํ วจนํ. อหญฺเจว อญฺเญ จาติ น เกวลํ อหํ, อญฺเญปิ พหู เอวํ วทนฺติ. เกวลํ สทฺธามตฺตเกนาติ ปญฺญาย อสจฺฉิกตฺวา สุทฺเธน สทฺธามตฺตเกเนว. โพธิสตฺโต กิร วาจาย ธมฺมํ อุคฺคณฺหนฺโตเยว "น กาลามสฺส วาจาย ปริยตฺติมตฺตเมว อสฺมึ ธมฺเม, อทฺธา เอส สตฺตนฺนํ สมาปตฺตีนํ ลาภี"ติ อญฺญาสิ, เตนสฺส เอตทโหสิ. อากิญฺจญฺญายตนํ ปเวเทสีติ อากิญฺจญฺญายตนปริโยสานา สตฺตสมาปตฺติโย มํ ชานาเปสิ. สทฺธาติ อิมาสํ สตฺตนฺนํ สมาปตฺตีนํ นิพฺพตฺตนตฺถาย สทฺธา. วิริยาทีสุปิ เอเสว นโย. ปทเหยฺยนฺติ ปโยคํ กเรยฺยํ. น จิรสฺเสว ตํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสินฺติ โพธิสตฺโต กิร วิริยํ ปคฺคเหตฺวา กติปาหญฺเญว สตฺตสุวณฺณนิสฺเสณิโย สมฺปาเทนฺโต ^๑- วิย สตฺตสมาปตฺติโย นิพฺพตฺเตสิ, ตสฺมา เอวมาห. ลาภา โน อาวุโสติ อนุสฺสุยฺยโก กิเรส กาลาโม. ตสฺมา "อยํ อธุนาคโต, กินฺติ กตฺวา อิมํ ธมฺมํ นิพฺพตฺเตสี"ติ อุสฺสูยํ อกตฺวา ปสนฺโน ปสาทํ ปเวเทนฺโต @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปสาเรนฺโต, สี. สํฆาเฏนฺโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๘ หน้าที่ ๗๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=8&page=79&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=8&A=2008&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=8&A=2008&modeTY=2&pagebreak=1#p79