ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
อรรถกถาเล่มที่ ๗ ภาษาบาลี อักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๑)

หน้าที่ ๔๕-๔๖.

หน้าที่ ๔๕.

อปฺปตฺตํ มานสํ เอเตนาติ อปฺปตฺตมานโส. มานสนฺติ ราโคปิ จิตฺตํปิ อรหตฺตํปิ. "อนฺตลิกฺขจโร ปาโส, ยฺวายญฺจรติ มานโส"ติ ๑- เอตฺถ หิ ราโค มานสํ. "จิตฺตํ มโน มานสนฺ"ติ ๒- เอตฺถ จิตฺตํ. "อปฺปตฺตมานโส เสโข, กาลํ กยิรา ชเนสุตา"ติ ๓- เอตฺถ อรหตฺตํ. อิธาปิ อรหตฺตเมว อธิปฺเปตํ. เตน อปฺปตฺตารหตฺโตติ วุตฺตํ โหติ. อนุตฺตรนฺติ เสฏฺ, อสทิสนฺติ อตฺโถ. จตูหิ โยเคหิ เขมํ อนุปทฺทุตนฺติ ๔- โยคกฺเขมํ. อรหตฺตเมว อธิปฺเปตํ. ปตฺถยมาโนติ เทฺว ปตฺถนา ตณฺหาปตฺถนา จ ฉนฺทปตฺถนา จ. "ปตฺถยมานสฺส หิ ชปฺปิตานิ, ปเวธิตํ วาปิ ปกปฺปิเตสู"ติ ๕- เอตฺถ ตณฺหาปตฺถนา. "ฉินฺนํ ปาปิมโต โสตํ วิทฺธสฺตํ วินฬีกตํ ปามุชฺชพหุลา โหถ เขมํ ปตฺเถถ ๖- ภิกฺขโว"ติ. ๗- เอตฺถ กตฺตุกมฺยตา กุสลจฺฉนฺทปตฺถนา. อยเมว อิธาธิปฺเปตา. เตน ปตฺถยมาโนติ ตํ โยคกฺเขมํ กตฺตุกาโม ๘- อธิคนฺตุกาโม ตนฺนินฺโน ตปฺโปโณ ตปฺปพฺภาโรติ เวทิตพฺโพ. วิหรตีติ อญฺ อิริยาปถทุกฺขํ อญฺเน อิริยาปเถน วิจฺฉินฺทิตฺวา อปริปตนฺตํ กายํ หรติ. อถวา "สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจาติ อธิมุจฺจนฺโต สทฺธาย วิหรตี"ติ อาทินาปิ นิทฺเทสนเยเนตฺถ อตฺโถ ทฏฺพฺโพ. ปวึ ปฺวิโต อภิชานาตีติ ปวึ ปวีภาเคน อภิชานาติ, น ปุถุชฺชโน วิย สพฺพาการวิปรีตาย สญฺาย ชานาติ. ๙- อปิจ โข อภิวิสิฏฺเาเณน ชานาติ. เอวํ ปวีติ เอตํ ปวีภาวํ อธิมุจฺจนฺโตเยว ๑๐- นํ อนิจฺจาติปิ @เชิงอรรถ: วินย. มหา. ๔/๓๓/๒๘ มารกถา, สํ. สคา. ๑๕/๑๕๑/๑๓๕ มานสสุตฺต @ อภิ. สงฺคณิ. ๓๔/๖๓,๖๕,๖๘/๓๒-๓ สํ. สคา. ๑๕/๑๕๙/๑๔๖ โคธิกสุตฺต @ ฉ.ม. อนนุยุตฺตนฺติ ขุ.สุ. ๒๕/๙๐๙/๕๑๑ มหาวิยูหสุตฺต ฉ.ม. สี. ปตฺตตฺถ @ ม.มู. ๑๒/๓๕๒/๓๑๕ จูฬโคปาลสุตฺต ฉ.ม., อิ. ปตฺตุกาโม. @ ฉ.ม., อิ. สญฺชานาติ. ๑๐ ก. ปวีติ เอวํ ปวีภาคํ อมุญฺจนฺโตเยว....

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖.

ทุกฺขาติปิ อนตฺตาติปิ เอวํ อภิชานาตีติ วุตฺตํ โหติ. เอวญฺจ นํ อภิตฺวา ปวึ มามญฺี. ๑- กึ วุตฺตํ โหติ. มญฺตีติ มญฺี. อยํ ปน มญฺี จ น มญฺี จ น วตฺตพฺโพติ. เอตสฺมึ หิ อตฺเถ อิทํ ปทํ นิปาเตตฺวา วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ. โก ปเนตฺถ อธิปฺปาโยติ. วุจฺจเต ปุถุชฺชโน ตาว สพฺพมญฺนานํ อปฺปหีนตฺตา มญฺตีติ วุตฺโต. ขีณาสโว ปหีนตฺตา น มญฺติ. ๒- เสขสฺส ปน ทิฏฺิมญฺนา ปหีนา, อิตราปิ ตนุภาวํ คตา, เตน โส มญฺตีติปิ น วตฺตพฺโพ ปุถุชฺชโน วิย, น มญฺตีติปิ น วตฺตพฺโพ ขีณาสโว วิยาติ. ปริญฺเยฺยํ ตสฺสาติ เสขสฺส ๓- ตํ มญฺนาวตฺถุ โอกฺกนฺตนิยามตฺตา สมฺโพธิปรายนตฺตา จ ตีหิ ปริญฺาหิ ปริยฺยํ, อปริญฺเยฺยํ อปริญฺาตพฺพํ น โหติ ปุถุชนสฺส วิย, โนปิ ปริญฺาตํ ขีณาสวสฺส วิย. เสสํ สพฺพตฺถ วุตฺตนยเมว. เสขวเสน ทุติยนยกถา นิฏฺิตา. ---------- ขีณาสววารตติยาทินยวณฺณนา [๘] เอวํ ปวีอาทีสุ วตฺถูสุ เสขสฺส ปวตฺตึ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ขีณาสวสฺส ทสฺเสนฺโต โยปิ โส ภิกฺขเว ภิกฺขุ อรหนฺติ อาทิมาห. ตตฺถ โสปีติ ปิสทฺโท สมฺปิณฺฑนตฺโถ. เตน อิธ อุภยสภาคตาปิ ลพฺภติ. ๔- เสโข หิ ขีณาสเวน อริยปุคฺคลตฺตา สภาโค, เตน ปุคฺคลสภาคตา ลพฺภติ, อารมฺมณสภาคตา ปน วุตฺตนยา เอว. อรหนฺติ อารกกิเลโส, ทูรกิเลโส ปหีนกิเลโสติ อตฺโถ. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา "กถญฺจ ภิกฺขเว ภิกฺขุ *- อรหํ โหติ? อารกาสฺส โหนฺติ ปาปกา อกุสลา ธมฺมา สงฺกิเลสิกา โปโนพฺภวิกา สทรา ทุกฺขวิปากา อายตึ ชาติชรามรณิยา. เอวํ โข ภิกฺขเว ภิกฺขุ *- อรหํ โหตี"ติ. ๕- @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. มา มญฺีติ วุตฺตํ โหติ. ฉ.ม. น มญฺตีติ. @ ฉ.ม. อิ. ตสฺส เสกฺขสฺส. ฉ.ม. ลพฺภตีติ ทสฺเสติ. @ ม.มู. ๑๒/๔๓๔/๓๘๑ มหาอสฺสปุรสุตฺต * ปาลิ. อรหา (สฺยา)


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๔๕-๔๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=45&pages=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=1132&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=1132&pagebreak=1#p45


จบการแสดงผล หน้าที่ ๔๕-๔๖.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]