อรรถกถาเล่มที่ ๗ หน้าที่ ๑๒๙.

น คหิตาติ อสพฺพกาลิกตฺตา. ปุพฺเพ กิร ภควติ อนุปฺปนฺเนปิ อุปฺปชฺชิตฺวา อปรินิพฺพุเตปิ ปญฺจมี อนภิลกฺขิตาเยว, ปรินิพฺพุเต ปน ธมฺมสงฺคาหกา เถรา ^๑- จินฺเตสุํ "ธมฺมสฺสวนํ จิเรน โหตี"ติ. ตโต สมฺมนฺนิตฺวา ปญฺจมีติ ธมฺมสฺสวนทิวสํ ฐเปสุํ, ตโต ปภูติ สา อภิลกฺขิตา ชาตา, เอวํ อสพฺพกาลิกตฺตา เอตฺถ น คหิตาติ. ตถารูปาสูติ ตถาวิธาสุ. อารามเจติยานีติ ปุปฺผารามผลารามาทโย อารามา เอว อารามเจติยานิ. จิตฺติกตฏฺฐาเน หิ เต เจติยานีติ วุจฺจนฺติ, ปูชนียฏฺเฐนาติ วุตฺตํ โหติ. วนเจติยานีติ พลิหรณวนสณฺฑสุภควนเทวสาลวนาทีนิ วนานิเยว วนเจติยานิ. รุกฺขเจติยานีติ คามนิคมาทิทฺวาเรสุ ปูชนียรุกฺขาเยว รุกฺขเจติยานิ. โลกิยา หิ ทิพฺพาธิวุฏฺฐาติ วา มญฺญมานา เตสุเยว วา ทิพฺพสญฺญิโน หุตฺวา อารามวนรุกฺเข จิตฺตึ กโรนฺติ ปูเชนฺติ, เตน เต สพฺเพปิ เจติยานีติ วุจฺจนฺติ. ภึสนกานีติ ภยชนกานิ, ปสฺสโตปิ สุณโตปิ ภยํ ชเนนฺติ. สโลมหํสานีติ สเหว โลมหํเสน วตฺตนฺติ ปวิสมานสฺเสว โลมหํสชนนโต. อปฺเปว นาม ปสฺเสยฺยนฺติ อปิ นาม ตํ ภยเภรวํ ปสฺเสยฺยเมว. อปเรน สมเยนาติ "เอตทโหสิ ยนฺนูนาหนฺ"ติ เอวํ จินฺติตกาลโต ปฏฺฐาย อญฺเญน กาเลน. ตตฺถ จ เม พฺราหฺมณ วิหรโตติ ตถารูเปสุ เสนาสเนสุ ยํ ยํ มนุสฺสานํ อายาจนูปหารกรณารหํ ยกฺขฏฺฐานํ ปุปฺผธูปมํสรุหิรวสาเมทปิหกปปฺผาสสุราเมรยาทีหิ โอกิณฺณกิลินฺนธรณิตลํ เอกนิปาตํ วิย ยกฺขรกฺขสปิสาจานํ, ยํ ทิวาปิ ปสฺสนฺตานํ หทยํ มญฺเญ ผลติ, ตณฺฐานํ สนฺธายาห "ตตฺถ จ เม พฺราหฺมณ วิหรโต"ติ. มิโค ^๒- วา อาคจฺฉตีติ สิงฺคานิ วา ขุรานิ วา โกฏฺเฏนฺโต โคกณฺณขคฺคทีปิวราหาทิเภโท มิโค วา อาคจฺฉติ, สพฺพจตุปฺปทานญฺหิ อิธ มิโคติ นามํ. กตฺถจิ ปน กาณสิงฺคาโลปิ ^๓- วุจฺจติ. ยถาห:- "อุสภสฺเสว เต ขนฺโธ สีหสฺเสว วิชมฺภติ ^๔- มิคราช นโม ตยตฺถุ อปิ กิญฺจิ ลภามเส"ติ ^๕- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. ธมฺมสงฺคาหกตฺเถรา ^๒ ฉ.ม., อิ. มโค ^๓ ฉ.ม. กาฬสิงคาโลปิ @^๔ ฉ.ม. ปาลิ. วิชมฺภิตํ ^๕ ขุ.ชา.ติก. ๒๗/๔๘๔/๑๒๓ อนฺตชาตก

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๑๒๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=129&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=3272&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=3272&modeTY=2&pagebreak=1#p129