อรรถกถาเล่มที่ ๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
ที.อ. (สุมงฺคล.๓)
หน้าที่ ๗๕.

ปวตฺติเยว โหติ. ตเถว ตํ โหตีติ อิทํ เอกํเสน ตเถว โหติ. เจโตปริยาณวเสน
าตญฺหิ อญฺถาภาวิ ๑- นาม นตฺถิ. เสสํ ปุริมนเยเนว โยเชตพฺพํ.
                      ทสฺสนสมาปตฺติเทสนาวณฺณนา
     [๑๔๙] อาตปฺปมนฺวายาติ อาทิ พฺรหฺมชาเล วิตฺถาริตเมว. อยํ
ปเนตฺถ สงฺเขโป, อาตปฺปนฺติ วิริยํ. ตเทว ปทหิตพฺพโต ปธานํ. อนุยุญฺชิตพฺพโต
อนุโยโค. อปฺปมาทนฺติ สติอวิปฺปวาสํ. สมฺมามนสิการนฺติ อนิจฺเจ อนิจฺจนฺติ
อาทิวเสน ปวตฺตํ อุปายมนสิการํ. เจโตสมาธินฺติ ปมชฺฌานสมาธึ. อยํ ปมา
ทสฺสนสมาปตฺตีติ อยํ ทฺวตฺตึสาการํ ปฏิกูลโต มนสิกตฺวา ปฏิกูลทสฺสนวเสน ๒-
อุปฺปาทิตา ปมชฺฌานสมาปตฺติ ปมา ทสฺสนสมาปตฺติ นาม, สเจ ปน ตํ
ฌานํ ปาทกํ กตฺวา โสตาปนฺโน โหติ, อยํ นิปฺปริยาเยเนว ปมา
ทสฺสนสมาปตฺติ.
     อติกฺกมฺม จาติ อติกฺกมิตฺวา จ. ฉวิมํสโลหิตนฺติ ฉวิญฺจ มํสญฺจ
โลหิตญฺจ. อฏฺึ ปจฺจเวกฺขตีติ อฏฺิ อฏฺีติ ปจฺจเวกฺขติ. อฏฺิ อฏฺีติ
ปจฺจเวกฺขิตฺวา อุปฺปาทิตา อฏฺิอารมฺมณา ทิพฺพจกฺขุปาทกชฺฌานสมาปตฺติ ทุติยา
ทสฺสนสมาปตฺติ นาม. สเจ ปน ตํ ฌานํ ปาทกํ กตฺวา สกทาคามิมคฺคํ
นิพฺพตฺเตติ. อยํ นิปฺปริยาเยน ทุติยา ทสฺสนสมาปตฺติ. กาฬวลฺลวาสี สุมนตฺเถโร
ปน ยาว "ตติยมคฺคา วฏฺฏตี"ติ อาห.
     วิญฺาณโสตนฺติ วิญฺาณเมว. อุภยโต อพฺโพจฺฉินฺนนฺติ ทฺวีหิปิ
ภาเคหิ อจฺฉินฺนํ. อิธ โลเก ปติฏฺิตญฺจาติ ฉนฺทราควเสน อิมสฺมิญฺจ โลเก
ปติฏฺิตํ ทุติยปเทปิ เอเสว นโย. กมฺมํ วา กมฺมโต อุปคจฺฉนฺตํ อิธ โลเก
ปติฏฺิตํ. นาม กมฺมภวํ อากฑฺฒนฺตํ ปรโลเก ปติฏฺิตํ นาม. อิมินา กึ กถิตํ?
เสกฺขปุถุชฺชนานํ เจโตปริยาณํ กถิตํ. เสกฺขปุถุชฺชนานญฺหิ เจโตปริยาณํ
ตติยา ทสฺสนสมาปตฺติ นาม.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม., อิ. อญฺถาภาวี      ๒ ม. ปฏิกูลทสฺสนนเยน


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๗๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=75&pages=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=1871&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=1871&pagebreak=1#p75