อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๒๑.

โอฆาติ วฏฺฏสฺมึ สตฺเต โอหนนฺติ โอสีทาเปนฺตีติ โอฆา. ตตฺถ ปญฺจกามคุณิโก ราโค กาโมโฆ. รูปารูปภเวสุ ฉนฺทราโค ภโวโฆ. ตถา ฌานนิกฺกนฺติ สสฺสตทิฏฺิสหคโต จ ราโค. ทฺวาสฏฺิทิฏฺิโย ทิฏฺโโฆ. (๓๑) วฏฺฏสฺมึ โยเชนฺตีติ โยคา. เต โอฆา วิย เวทิตพฺพา. (๓๒) วิสํโยเชนฺตีติ วิสํโยคา. ตตฺถ อสุภชฺฌานํ กามโยควิสํโยโค. ตํ ปาทกํ กตฺวา อธิคโต อนาคามิมคฺโค เอกนฺเตเนว กามโยควิสํโยโค นาม. อรหตฺตมคฺโค ภวโยควิสํโยโค นาม. โสตาปตฺติมคฺโค ทิฏฺิโยควิสํโยโค นาม. อรหตฺตมคฺโค อวิชฺชาโยควิสํโยโค นาม. (๓๓) คนฺถนวเสน คนฺถา. วฏฺฏสฺมึ นามกายญฺเจว รูปกายญฺจ คนฺถติ พนฺธติ ปลิพุทฺธตีติ กายคนฺโถ. อิทํสจฺจาภินิเวโสติ อิทเมว สจฺจํ, โมฆมญฺนฺติ ^๑- เอวํ ปวตฺโต ทิฏฺาภินิเวโส. (๓๔) อุปาทานานีติ อาทานคฺคหณานิ. กาโมติ ราโค, โสเยว คหณฏฺเน อุปาทานนฺติ กามูปาทานํ. ทิฏฺีติ มิจฺฉาทิฏฺิ, สาปิ คหณฏฺเน อุปาทานนฺติ ทิฏฺุปาทานํ. อิมินา สุทฺธีติ เอวํ สีลวตฺตานํ คหณํ สีลพฺพตุปาทานํ. อตฺตาติ เอเตน วทติ เจว อุปาทิยติ จาติ อตฺตวาทุปาทานํ. (๓๕) โยนิโยติ โกฏฺาสา. อณฺเฑ ชาตาติ อณฺฑชา. ชลาพุมฺหิ ชาตาติ ชลาพุชา. สํเสเท ชาตาติ สํเสทชา. สยนสฺมึ ^๒- ปูติมจฺฉาทีสุ จ นิพฺพตฺตานํ เอตํ อธิวจนํ. เวเคน อาคนฺตฺวา อุปปติตา วิยาติ โอปปาติกา. ตตฺถ เทวมนุสฺเสสุ สํเสทชโอปปาติกานํ อยํ วิเสโส. สํเสทชา มนฺทา ทหรา หุตฺวา นิพฺพตฺตนฺติ. โอปปาติกา โสฬสวสฺสุทฺเทสิกา หุตฺวา. มนุสฺเสสุ หิ ภุมฺมเทเวสุ จ อิมา จตสฺโสปิ โยนิโย ลพฺภนฺติ. ตถา ติรจฺฉาเนสุ สุปณฺณนาคาทีสุ. วุตฺตญฺเหตํ "ตตฺร ^๓- ภิกฺขเว อณฺฑชา สุปณฺณา อณฺฑเช ^๔- นาเค หรนฺติ, น ชลาพุเช น สํเสทเช น โอปปาติเก"ติ. ^๕- จาตุมฺมหาราชิกโต ปฏฺาย @เชิงอรรถ: ^๑ อภิ. สงฺ. ๓๔/๑๑๔๔/๒๖๗ คนฺถโคจฺฉก ทุกนิกฺเขป ^๒ สี. สํเสทสฺมึ @^๓ ฉ.ม., อิ. ตตฺถ ^๔ ฉ.ม. อณฺฑเชว ^๕ สํ. ขนฺธ. ๑๗/๓๙๓/๒๑๐ หรนฺติสุตฺต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๒๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=221&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=5608&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=5608&pagebreak=1#p221