อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๐๔.

อิติ รูปนฺติ อาทิ วุตฺตนยเมว. อยํ อาวุโส สมาธิภาวนาติ อยํ อาสวานํ ขยาณสฺส ปาทกชฺฌานสมาธิภาวนา. (๕-๔) [๓๐๘] อปฺปมญฺาติ ปมาณํ อคฺคเหตฺวา อเสสผรณวเสน ^๑- อปฺปมญฺาว. อนุปทวณฺณนา ปน ทสฺสนภาวนา สมาธิวิธานญฺจ เอตาสํ วิสุทฺธิมคฺเค วิตฺถาริตเมว. อรูปกถาปิ วิสุทฺธิมคฺเค วิตฺถาริตาว. (๖๗) อปสฺเสนานีติ อปสฺสยานิ. สงฺขายาติ าเณน ตฺวา. ปฏิเสวตีติ าเณน ตฺวา เสวิตพฺพยุตฺตกเมว เสวติ. ตสฺส จ วิตฺถาโร "ปฏิสงฺขา โยนิโส จีวรํ ปฏิเสวตี"ติ ^๒- อาทินา นเยน เวทิตพฺโพ. สงฺขาเยกํ อธิวาเสตีติ าเณน ตฺวา อธิวาเสตพฺพยุตฺตกเมว อธิวาเสติ. วิตฺถาโร ปเนตฺถ "ปฏิสงฺขา โยนิโส ขโม โหติ สีตสฺสา"ติ ^๓- อาทินา นเยน เวทิตพฺโพ. ปริวชฺเชตีติ าเณน ตฺวา ปริวชฺเชตุํ ยุตฺตเมว ปริวชฺเชติ. ตสฺส วิตฺถาโร "ปฏิสงฺขา โยนิโส จณฺฑํ หตฺถึ ปริวชฺเชตี"ติ ^๔- อาทินา นเยน เวทิตพฺโพ. วิโนเทตีติ าเณน ตฺวา วิโนเทตพฺพเมว วิโนเทติ, ปนุทติ ^๕- นีหรติ อนฺโต วสิตุํ น เทติ. ตสฺส วิตฺถาโร "อุปฺปนฺนํ กามวิตกฺกํ นาธิวาเสตี"ติ ^๖- อาทินา นเยน เวทิตพฺโพ. (๘) อริยวํสจตุกฺกวณฺณนา [๓๐๙] อริยวํสาติ อริยานํ วํสา. ยถา หิ ขตฺติยวํโส พฺราหฺมณวํโส เวสฺสวํโส สุทฺทวํโส สมณวํโส กุลวํโส ราชวํโส, เอวํ อยมฺปิ อฏฺโม อริยวํโส อริยตนฺติ อริยปฺปเวณี นาม โหติ. โส โข ปนายํ อริยวํโส อิเมสํ วํสานํ มูลคนฺธาทีนํ กาฬานุสาริกคนฺธาทโย วิย อคฺคมกฺขายติ. เก ปน เต อริยา เยสํ เอเต วํสาติ? อริยา วุจฺจนฺติ พุทฺธา จ ปจฺเจกพุทฺธา จ ตถาคตสาวกา จ, เอเตสํ อริยานํ วํสาติ อริยวํสา. อิโต ปุพฺเพ หิ สตสหสฺสกปฺปาธิกานํ จตุนฺนํ อสงฺเขยฺยานํ มตฺถเก ตณฺหงฺกโร เมธงฺกโร สรณงฺกโร ทีปงฺกโรติ จตฺตาโร พุทฺธา อุปฺปนฺนา, เต อริยา, เตสํ อริยานํ วํสาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อนวเสสผรณวเสน ^๒ ม.มู ๑๒/๒๓/๑๔ ^๓ ม.มู. ๑๒/๒๔/๑๔ @^๔ ม.มู ๑๒/๒๕/๑๕ ^๕ ฉ.ม., อิ. นุทติ ^๖ ม.มู ๑๒/๒๖/๑๕

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๐๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=204&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=5167&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=5167&pagebreak=1#p204