อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๑๙๙.

อนุตฺตริเยสุ วิปสฺสนา ทสฺสนานุตฺตริยํ. มคฺโค ปฏิปทานุตฺตริยํ ผลํ วิมุตฺตานุตฺตริยํ. ผลํ วา ทสฺสนานุตฺตริยํ. มคฺโค ปฏิปทานุตฺตริยํ. นิพฺพานํ วิมุตฺตานุตฺตริยํ. นิพฺพานํ วา ทสฺสนานุตฺตริยํ, ตโต อุตฺตริญฺหิ ทฏพฺพํ นาม นตฺถิ. มคฺโค ปฏิปทานุตฺตริยํ. ผลํ วิมุตฺตานุตฺตริยํ, อนุตฺตริยนฺติ อุตฺตมํ เชฏฺกํ. (๔๙) สมาธีสุ ปมชฺฌานสมาธิ สวิตกฺกสวิจาโร ปญฺจกนเยน ทุติยชฺฌาณสมาธิ อวิตกฺกวิจารมตฺโต. เสโส อวิตกฺกอวิจาโร. (๕๐) สุญฺตาทีสุ ติวิธา กถา อาคมนโต สคุณโต อารมฺมณโตติ. อาคมนโต นาม เอโก ภิกฺขุ อนตฺตโต อภินิวิสิตฺวา อนตฺตโต ทิสฺวา อนตฺตโต วุฏฺาติ. ตสฺส วิปสฺสนา สุญฺตา นาม โหติ. กสฺมา? อสุญฺตการกานํ ^๑- กิเลสานํ อภาวา. วิปสฺสนาคมเนน มคฺคสมาธิ สุญฺโต นาม โหติ. มคฺคาคมเนน ผลสมาธิ สุญฺโต นาม. อปโร อนิจฺจโต อภินิวิสิตฺวา อนิจฺจโต ทิสฺวา อนิจฺจโต วุฏฺาติ. ตสฺส วิปสฺสนา อนิมิตฺตา นาม โหติ. กสฺมา? นิมิตฺตการกกิเลสาภาวา. วิปสฺสนาคมเนน มคฺคสมาธิ อนิมิตฺโต นาม โหติ. มคฺคาคมเนน ผลํ อนิมิตฺตํ นาม. อปโร ทุกฺขโต อภินิวิสิตฺวา ทุกฺขโต ทิสฺวา ทุกฺขโต วุฏฺาติ, ตสฺส วิปสฺสนา อปฺปณิหิตา นาม โหติ. กสฺมา? ปณิธิการกกิเลสาภาวา. วิปสฺสนาคมเนน มคฺคสมาธิ อปฺปณิหิโต นาม โหติ. มคฺคาคมเนน ผลํ อปฺปณิหิตํ นามาติ อยํ อาคมนโต กถา. มคฺคสมาธิ ปน ราคาทีหิ สุญฺตฺตา สุญฺโต, ราคนิมิตฺตาทีนํ อภาวา อนิมิตฺโต, ราคปณิธิอาทีนํ อภาวา อปฺปณิหิโตติ อยํ สคุณโต กถา. นิพฺพานํ ราคาทีหิ สุญฺตฺตา ราคาทินิมิตฺตปณิธีนญฺจ อภาวา สุญฺตญฺเจว อนิมิตฺตญฺจ อปฺปณิหิตญฺจ. ตทารมฺมโณ มคฺคสมาธิ สุญฺโต อนิมิตฺโต อปฺณิหิโต. อยํ อารมฺมณโต กถา, (๕๑) โสเจยฺยานีติ สุจิภาวกรา โสเจยฺยปฏิปทา ธมฺมา. วิตฺถาโร ปเนตฺถ "ตตฺถ กตมํ กายโสเจยฺยํ. ปาณาติปาตาเวรมณี"ติอาทินา นเยน วุตฺตานํ ติณฺณํ สุจริตานํ วเสน เวทิตพฺโพ. (๕๒) @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อสุญฺตตฺตการกานํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๑๙๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=199&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=5038&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=5038&pagebreak=1#p199