ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๕๔ ภาษาบาลี อักษรไทย วิภงฺค.อ. (สมฺโมห.)

หน้าที่ ๑๓๐-๑๓๑.

หน้าที่ ๑๓๐.

ตํสมฺปยุตฺตาว มิจฺฉาสมาธิสมุคฺฆาติกา จิตฺเตกคฺคตา สมฺมาสมาธีติ. เอส โลกุตฺตโร อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, โย สห โลกิเยน มคฺเคน ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทาติ สงฺขฺยํ ๑- คโต. โส โข ปเนส มคฺโค สมฺมาทิฏฺฐิสงฺกปฺปานํ วิชฺชาย, เสสธมฺมานํ จรเณน คหิตตฺตา ๒- วิชฺชา เจว จรณญฺจ. ตถา เตสํ ทฺวินฺนํ วิปสฺสนาญาเณน ๓- อิตเรสํ สมถญาเณน ๓- สงฺคหิตตฺตา สมโถ เจว วิปสฺสนา จ. เตสํ วา ทฺวินฺนํ ปญฺญากฺขนฺเธน ตทนนฺตรานํ ติณฺณํ สีลกฺขนฺเธน อวเสสานํ สมาธิกฺขนฺเธน อธิปญฺญาอธิสีลอธิจิตฺตสิกฺขาหิ จ สงฺคหิตตฺตา ขนฺธตฺตยญฺเจว สิกฺขตฺตยญฺจ โหติ, เยน สมนฺนาคโต อริยสาวโก ทสฺสนสมตฺเถหิ จกฺขูหิ คมนสมตฺเถหิ จ ปาเทหิ สมนฺนาคโต อทฺธิโก วิย วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน หุตฺวา วิปสฺสนาญาเณน กามสุขลฺลิกานุโยคํ, สมถญาเณน อตฺตกิลมถานุโยคนฺติ อนฺตทฺวยํ ปริวชฺเชตฺวา มชฺฌิมปฏิปทํ ปฏิปนฺโน ปญฺญากฺขนฺเธน โมหกฺขนฺธํ สีลกฺขนฺเธน โทสกฺขนฺธํ สมาธิกฺขนฺเธน จ โลภกฺขนฺธํ ปทาเลนฺโต อธิปญฺญาสิกฺขาย ปญฺญาสมฺปทํ, อธิสีลสิกฺขาย สีลสมฺปทํ, อธิจิตฺตสิกฺขาย สมาธิสมฺปทนฺติ ติสฺโส สมฺปตฺติโย ปตฺวา อมตํ นิพฺพานํ สจฺฉิกโรติ, อาทิมชฺฌปริโยสานกลฺยาณํ สตฺตตึสโพธิปกฺขิย- ธมฺมรตนวิจิตฺตํ สมฺมตฺตนิยามสงฺขาตํ อริยภูมิญฺจ โอกฺกนฺโต โหตีติ. สุตฺตนฺตภาชนียวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------- ๒. อภิธมฺมภาชนียวณฺณนา [๒๐๖-๒๑๔] อิทานิ อภิธมฺมภาชนียํ โหติ. ตตฺถ "อริยสจฺจานี"ติ อวตฺวา นิปฺ- ปเทสโต ปจฺจยสงฺขาตํ สมุทยํ ทสฺเสตุํ "จตฺตาริ สจฺจานี"ติ วุตฺตํ. อริยสจฺจานีติ หิ วุตฺเต อวเสสา จ กิเลสา อวเสสา จ อกุสลา ธมฺมา ตีณิ จ อกุสลมูลานิ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. สงฺขํ ฉ.ม. สงฺคหิตตฺตา ฉ.ม....ยาเนน. เอวมุปริปิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๑.

สาสวานิ อวเสสา จ สาสวา กุสลา ธมฺมา น สงฺคยฺหนฺติ. น จ เกวลํ ตณฺหาว ทุกฺขํ สมุทาเนติ, อิเมปิ อวเสสา จ กิเลสาทโย ปจฺจยา สมุทาเนนฺติเยว. อิติ อิเมปิ ปจฺจยา ทุกฺขํ สมุทาเนนฺติเยวาติ นิปฺปเทสโต ปจฺจยสงฺขาตํ สมุทยํ ทสฺเสตุํ "อริยสจฺจานี"ติ อวตฺวา "จตฺตาริ สจฺจานี"ติ วุตฺตํ. นิทฺเทสวาเร จ เนสํ ปฐมํ ทุกฺขํ อนิทฺทิสิตฺวา ตสฺเสว ทุกฺขสฺส สุขนิทฺเทสนตฺถํ ๑- ทุกฺขสมุทโย นิทฺทิฏฺโฐ. ตสฺมึ หิ นิทฺทิฏฺเฐ "อวเสสา จ กิเลสา"ติอาทินา นเยน ทุกฺขสจฺจํ สุขนิทฺเทสํ โหติ. นิโรธสจฺจเมตฺถ ตณฺหาย ปหานํ "ตณฺหาย จ อวเสสานญฺจ กิเลสานํ ปหานนฺ"ติ เอวํ ยถาวุตฺตสฺส สมุทยสฺส ปหานวเสน ปญฺจหากาเรหิ นิทฺทิฏฺฐํ. มคฺคสจฺจํ ปเนตฺถ ปฐมชฺฌานิกโสตาปตฺติมคฺควเสน ธมฺมสงฺคณิยํ ๒- วิภตฺตสฺส เทสนานยสฺส มุขมตฺตเมว ทสฺเสนฺเตน นิทฺทิฏฺฐํ. ตตฺถ นยเภโท เวทิตพฺโพ, ตํ อุปริ ปกาสยิสฺสาม. ยสฺมา ปน น เกวลํ อฏฺฐงฺคิกมคฺโคว ปฏิปทา, "ปุพฺเพว โข ปนสฺส กายกมฺมํ วจีกมฺมํ อาชีโว สุปริสุทฺโธ โหตี"ติ ๓- วจนโต ปน ปุคฺคลชฺฌาสยวเสน ปญฺจงฺคิโกปิ มคฺโค ปฏิปทาเอวาติ เทสิโต, ตสฺมา ตํ นยํ ทสฺเสตุํ ปญฺจงฺคิกวาโรปิ นิทฺทิฏฺโฐ. ยสฺมา ปน ๔- น เกวลํ อฏฺฐงฺคิกปญฺจงฺคิกมคฺคาว ปฏิปทา, สมฺปยุตฺตกา ปน อติเรกปญฺญาสธมฺมาปิ ปฏิปทาเอว, ตสฺมา ตํ นยํ ทสฺเสตุํ ตติโย สพฺพสงฺคาหิกวาโรปิ นิทฺทิฏฺโฐ. ตตฺถ "อวเสสา ธมฺมา ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย สมฺปยุตฺตา"ติ อิทํ ปริหายติ. เสสํ สพฺพตฺถ สทิสเมว. ตตฺถ อฏฺฐงฺคิกวารสฺส "ตณฺหาย จ อวเสสานญฺจ กิเลสานํ ปหานนฺ"ติอาทีสุ ปญฺจสุ โกฏฺฐาเสสุ ปฐมโกฏฺฐาเส ตาว โสตาปตฺติมคฺเค ฌานาภินิเวเส สุทฺธิกปฏิปทา สุทฺธิกสุญฺญตา สุญฺญตปฏิปทา สุทฺธิกอปฺปณิหิตํ อปฺปณิหิตปฏิปทาติ อิเมสุ ปญฺจสุ ฐาเนสุ ๕- ทฺวินฺนํ ทฺวินฺนํ จตุกฺกปญฺจกนยานํ @เชิงอรรถ: ฉ.ม. สุขนิทฺเทสตฺถํ อภิ. ๓๔/๒๗๗/๘๔ ม.อุ. ๑๔/๔๓๓/๓๗๓ @ ฉ.ม. จ ฉ.ม. วาเรสุ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๔ หน้าที่ ๑๓๐-๑๓๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=54&page=130&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=54&A=3060&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=54&A=3060&modeTY=2&pagebreak=1#p130


จบการแสดงผล หน้าที่ ๑๓๐-๑๓๑.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]