อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๕.

นารโทติ ตโย พุทฺธา เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺนา. ตโตปิ อสงฺเขยฺยํ พุทฺธสุญฺเมว อโหสิ. อสงฺเขยฺยกปฺปปริโยสาเน ปน อิโต กปฺปสตสหสฺสานํ อุปริ ปทุมุตฺตโร ภควา เอโกว เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺโน. ตสฺส โอรโต อิโต ตึสกปฺปสหสฺสานํ อุปริ สุเมโธ สุชาโตติ เทฺว พุทฺธา เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺนา. ตโต อุปริมภาเค ^๑- อิโต อฏฺารสนฺนํ กปฺปสหสฺสานํ อุปริ ปิยทสฺสี อตฺถทสฺสี ธมฺมทสฺสีติ ตโย พุทฺธา เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺนา. อถ อิโต จตุนวุเต กปฺเป ^๒- สิทฺธตฺโถ นาม พุทฺโธ เอโกว เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺโน. อิโต เทฺวนวุเต ^๒- กปฺเป ติสฺโส ปุสฺโส เทฺว พุทฺธา เอกสฺมึ กปฺเป อุปฺปนฺนา. อิโต เอกนวุเต ^๒- กปฺเป วิปสฺสี ภควา อุปฺปนฺโน. อิโต เอกตึเส กปฺเป สิขี เวสฺสภูติ เทฺว พุทฺธา อุปฺปนฺนา. อิมสฺมึ ภทฺทกปฺเป กกุสนฺโธ โกนาคมโน ^๓- กสฺสโป โคตโม อมฺหากํ สมฺมาสมฺพุทฺโธติ จตฺตาโร พุทฺธา อุปฺปนฺนา, เมตฺเตยฺโย อุปฺปชฺชิสฺสติ. เอวมยํ กปฺโป ปญฺจพุทฺธุปฺปาทปฏิมณฺฑิตตฺตา สุนฺทรกปฺโป สารกปฺโปติ ภควา อิมํ กปฺปํ โถเมนฺโต เอวมาห. กึ ปเนตํ พุทฺธานํเยว ปากฏํ โหติ, "อิมสฺมึ กปฺเป เอตฺตกา พุทฺธา อุปฺปนฺนา ^๔- วา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติวา"ติ, ^๔- อุทาหุ อญฺเสํปิ ปากฏํ โหตีติ? อญฺเสํปิ ปากฏํ โหติ. เกสํ? สุทฺธาวาสพฺรหฺมานํ. กปฺปสณฺิติกาลสฺมิญฺหิ ^๕- เอกมสงฺเขยฺยํ เอกงฺคณํ หุตฺวา ิเต โลกสนฺนิวาเส โลกสฺส สณฺานตฺถาย เทโว วสฺสิตุํ อารภิ. อาทิโตว อนฺตรฏฺเก หิมปาโต วิย โหติ. ตโต กณมตฺตา ติลมตฺตา ตณฺฑุลมตฺตา มุคฺค มาส พทร อามลก เอลาฬุก กุมฺภณฺฑ อลาพุมตฺตา อุทกธารา หุตฺวา อนุกฺกเมน วฑฺฒิตฺวา อุสภ เทฺวอุสภ อฑฺฒคาวุต คาวุต เทฺวคาวุต อฑฺฒโยชน โยชน ทฺวิโยชน ติโยชน ทสโยชน ฯเปฯ สตสหสฺสโยชนมตฺตา หุตฺวา โกฏิสตสหสฺสจกฺกวาฬพฺภนฺตเร ยาว อวินฏฺพรหมโลกา ^๖- ปูเรตฺวา ติฏฺนฺติ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. โอรภาเค. ^๒ ฉ.ม. จตุนวุติกปฺเป. ^๓ ฉ.ม., อิ. โกณาคมโน @^๔-๔ ฉ.ม. อุปฺปนฺนา วา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ วาติ, อิ. อุปฺปนฺนา วา อุปฺปชฺชิสฺ- @สนฺตีติ วา. ^๕ ฉ.ม.,อิ. กปฺปสณฺานกาลสฺมิญฺหิ ^๖ ม. อกนิฏฺพรหมโลกา.

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=5&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=108&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=108&pagebreak=1#p5