ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๕ ภาษาบาลี อักษรไทย ที.อ. (สุมงฺคล.๒)

หน้าที่ ๓๔๒.

โทมนสฺสนฺ"ติ ๑- เอวํ ฉสุ ทฺวาเรสุ อิฏฺฐารมฺมเณ อาปาถคเต อนุตฺตรวิโมกฺขสงฺขาต-
อริยผลธมฺเมสุ ปิหํ อุปฏฺฐเปตฺวา ตทธิคมาย อนิจฺจาทิวเสน วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา
อุสฺสุกฺกาเปตุํ อสกฺโกนฺตสฺส อิทํปิ ปกฺขํ, อิทํปิ มาสํ, อิทํปิ สํวจฺฉรํ
วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา อริยภูมึ ปาปุณิตุํ นาสกฺขินฺติ อนุโสจโต อุปฺปนฺนํ
โทมนสฺสํ. เสวิตพฺพนฺติ อิทํ เนกฺขมฺมวเสน, วิปสฺสนาวเสน, อนุสฺสติวเสน,
ปฐมชฺฌานาทิวเสน อุปฺปชฺชนกโทมนสฺสํ เสวิตพฺพํ นาม.
      ตตฺถ ยญฺเจ สวิตกฺกํ สวิจารนฺติ ตสฺมึปิ ทุวิเธ โสมนสฺเส เคหสิตโทมนสฺสเมว
สวิตกฺกสวิจารโทมนสฺสํ นาม. เนกฺขมฺมวเสน วิปสฺสนาวเสน อนุสฺสติวเสน
ปฐมทุติยชฺฌานวเสน อุปฺปนฺนํ โทมนสฺสํ ปน สวิตกฺกสวิจารโทมนสฺสนฺติ เวทิตพฺพํ.
นิปฺปริยาเยน ปน อวิตกฺกอวิจารโทมนสฺสํ นาม นตฺถิ. โทมนสฺสินฺทฺริยนฺตุ ๒-
เอกํเสน อกุสลญฺเจว สวิตกฺกสวิจารญฺจ, เอตสฺส ปน ภิกฺขุโน มญฺญนวเสน
สวิตกฺกสวิจารนฺติ จ อวิตกฺกอวิจารนฺติ จ วุตฺตํ.
      ตตฺรายํ นโย, อิธ ภิกฺขุ โทมนสฺสปจฺจยภูเต สวิตกฺกสวิจารธมฺเม
อวิตกฺกอวิจารธมฺเม จ โทมนสฺสปจฺจยาเอว อุปฺปนฺเน มคฺคผลธมฺเม จ อญฺเญสํ
ปฏิปตฺติทสฺสนวเสน โทมนสฺสนฺติ คเหตฺวา "กทา นุ โข เม สวิตกฺกสวิจารโทมนสฺเส
วิปสฺสนา ปฏฺฐปิตา ภวิสฺสติ, กทา อวิตกฺกอวิจารโทมนสฺเส"ติ จ "กทา นุ โข เม
สวิตกฺกสวิจารโทมนสฺเส ผลสมาปตฺติ นิพฺพตฺติตา ภวิสฺสติ, กทา
อวิตกฺกอวิจารโทมนสฺเส ผลสมาปตฺตี"ติ จ จินฺเตตฺวา เตมาสิกํ, ฉมาสิกํ,
นวมาสิกํ วา ปฏิปทํ คณฺหาติ. เตมาสิกํ คเหตฺวา ปฐมมาเส เอกํ ยามํ
ชคฺคติ, เทฺว ยาเม นิทฺทาย โอกาสํ กโรติ, มชฺฌิมมาเส เทฺว ยาเม ชคฺคติ,
เอกํ ยามํ นิทฺทาย โอกาสํ กโรติ, ปจฺฉิมมาเส จงฺกมนิสชฺชาเหว ยาเปติ.
เอวํ เจ อรหตฺตํ ปาปุณาติ, อิจฺเจตํ กุสลํ. โน เจ ปาปุณาติ, วิเสเสตฺวา
ฉมาสิกํ คณฺหาติ. ตตฺราปิ เทฺว เทฺว มาเส วุตฺตนเยน ปฏิปชฺชิตฺวา อรหตฺตํ
ปาปุณิตุํ อสกฺโกนฺโต  วิเสเสตฺวา นวมาสิกํ คณฺหาติ. ตตฺราปิ ตโย ตโย
มาเส ตเถว ปฏิปชฺชิตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิตุํ อสกฺโกนฺตสฺส "น ลทฺธํ
@เชิงอรรถ:  ม.อุปริ. ๑๔/๓๐๗/๒๘๑ สฬายตนวิภงฺคสุตฺต   ฉ.ม.,อิ. โทมนสฺสินฺทฺริยญฺหิ.



เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๓๔๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=342&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=8756&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=8756&modeTY=2&pagebreak=1#p342


จบการแสดงผล หน้าที่ ๓๔๒.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]