อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๓๐๙.

ปริวาเรถ, มา โว มุญฺจิตฺถ โกจิ นนฺติ ตุมฺหากํ เอโกปิ เอเตสุ เอกมฺปิ มา มุญฺจิ. "มา โว มุญฺจิถา"ติปิ ปาโฐ, เอเสวตฺโถ. อิติ ตตฺถ มหาเสโน, กณฺหเสนํ ^๑- อเปสยีติ เอวํ ตตฺถ มหาสมูเห ^๒- มหาเสโน มาโร มารเสนํ อเปสยิ. ปาณินา ตลมาหจฺจาติ หตฺเถน ปฐวีตลํ ปหริตฺวา. สรํ กตฺวาน เภรวนฺติ มารวิภึสกทสฺสนตฺถํ ภยานกํ สรํ จ กตฺวา. ยถา ปาวุสฺสโก เมโฆ, ถนยนฺโต สวิชฺชุโกติ สวิชฺชุโก ปาวุสฺสกเมโฆ วิย มหาคชฺชิตํ คชฺชนฺโต. ตทา โส ปจฺจุทาวตฺตีติ ตสฺมึ สมเย โส มาโร ตํ วิภึสนกํ ทสฺเสตฺวา ปฏินิวตฺโต. สํกุทฺโธ อสยํวเสติ ^๓- สุฏฺฐ กุทฺโธ กุปิโต กญฺจิ วเส วตฺเตตุํ อสกฺโกนฺโต อสยํวเส อสยํวสี อตฺตโน วเสน อกามโก หุตฺวา นิวตฺโต. ภควา กิร "อยํ มาโร อิทํ มหาสมาคมํ ทิสฺวา `อภิสมยนฺตรายํ กริสฺสามี'ติ อนฺตรนฺตเรน ^๔- มารเสนํ เปเสตฺวา มารวิภึสนกํ ทสฺเสตี"ติ อญฺญาสิ. ปกติ เจสา ภควโต, ยตฺถ อภิสมโย น ภวิสฺสติ, ตตฺถ มารวิภึสนกํ ทสฺเสนฺตํ น นิวาเรติ. ยตฺถ ปน อภิสมโย โหติ, ตตฺถ ยถา ปริสา เนว มารสฺส รูปํ ปสฺสติ, น สทฺทํ สุณาติ, เอวํ อธิฏฺฐาสีติ. ^๕- อิมสฺมึ จ สมเย ^๖- มหาภิสมโย ภวิสฺสติ, ตสฺมา ยถา เทวตา เนว ตสฺส รูปํ ปสฺสนฺติ, น สทฺทํ สุณนฺติ, เอวํ อธิฏฺฐาสิ. เตน วุตฺตํ "ตทา โส ปจฺจุทาวตฺติ, สํกุทฺโธ อสยํวเส"ติ. [๓๔๓] ตญฺจ สพฺพํ อภิญฺญาย, ววตฺถิตฺวาน จกฺขุมาติ ตํ สพฺพํ ภควา ชานิตฺวา จ ววตฺถเปตฺวา จ. มารเสนา อภิกฺกนฺตา, เต วิชานาถ ภิกฺขโวติ ภิกฺขเว มารเสนา อภิคตา, ^๗- เต ตุเมฺห อตฺตโน อนุรูปํ วิชานาถ, ผลสมาปตฺตึ สมาปชฺชถาติ วทติ. อาตปฺปมกรุนฺติ ผลสมาปตฺติปวิสนตฺถาย วิริยํ อารภึสุ. วีตราเคหิ ปกฺกามุนฺติ มาโร จ มารานุจรา ^๘- จ วีตราเคหิ อริเยหิ ทูรโตว อปกฺกมุํ. เนสํ โลมมฺปิ ^๙- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. กโณฺหเสนํ ^๒ ฉ.ม.,อิ. มหาสมเย ^๓ สี.,อิ. อสยํวสีติ ^๔ ฉ.ม. อนฺตรนฺตเร @^๕ ฉ.ม. อธิฏฺฐาตีติ ^๖ ฉ.ม.,อิ. สมาคเม ^๗ ฉ.ม. อภิกฺกนฺตา ^๘ ฉ.ม. มารเสนา @^๙ ฉ.ม. โลมาปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๓๐๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=309&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=7909&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=7909&modeTY=2&pagebreak=1#p309