อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๒๗๗.

[๓๑๒] อพฺภุคฺคจฺฉีติ อภิอุคฺคจฺฉิ. ตทา กิร มนุสฺสานํ "น พฺรหฺมุนา สทฺธึ มนฺเตตฺวา สกฺกา เอวํ สกลชมฺพูทีปํ อนุสาสิตุนฺ"ติ นิสินฺนนิสินฺนฏฺาเน อยเมว กถา ปวตฺติตฺถ. น โข ปนาหนฺติ มหาปุริโส กิร "อยํ มยฺหํ อภูโต วณฺโณ อุปฺปนฺโน, วณฺณุปฺปตฺติ โข ปน น ภาริยา, อุปฺปนฺนสฺส จ วณฺณสฺส รกฺขนเมว ภาริยํ, อยํ จ เม อจินฺเตตฺวา อมนฺเตตฺวา กโรนฺตสฺเสว วณฺโณ อุปฺปนฺโนว, จินฺเตตฺวา มนฺเตตฺวา กโรนฺตสฺส ปน วิตฺถาริกตโร ภวิสฺสตี"ติ พฺรหฺมทสฺสเน อุปายํ ปริเยสนฺโต ตํ ทิสฺวา สุตํ โข ปน เม ตนฺติ อาทิเมตํ ^๑- ปริวิตกฺเกสิ. [๓๑๓] เยน เรณุ ราชา, เตนุปสงฺกมีติ เอวเมว ^๒- อนฺตรา ทฏฺุกาโม วา สลฺลปิตุกาโม วา น ภวิสฺสติ, ตโต ^๓- ฉินฺนปลิโพโธ สุขํ วิหริสฺสามีติ ปลิโพธูปจฺเฉทนตฺถํ อุปสงฺกมิ, เอส นโย สพฺพตฺถ. [๓๑๖] สาทิสิโยติ สมวณฺณา สมชาติกา. [๓๑๗] นวํ สณฺาคารํ การาเปตฺวาติ รตฺติฏฺานทิวาฏฺานจงฺกมนสมฺปนฺนํ วสฺสิเก จตฺตาโร มาเส วสนกฺขมํ พหิ นฬปริกฺขิตฺตํ วิจิตฺตอาวสถํ กาเรตฺวา. กรุณํ ฌานํ ฌายีติ กรุณาย ติกฺกจตุกฺกจตุกฺกชฺฌานํ ฌายิ, กรุณามุเขน ปเนตฺถ อวเสสาปิ ตโย พฺรหฺมวิหารา คหิตาว. อุกฺกณฺนา อหุ ปริตสฺสนาติ ฌานภูมิยํ ิตสฺส อนภิรติอุกฺกณฺนา วา ภยปริตสฺสนา วา นตฺถิ, พฺรหฺมุโน ปน อาคมนปฏฺนา อาคมนตณฺหา อหูติ อตฺโถ. พฺรหฺมุนาสากจฺฉาวณฺณนา [๓๑๘] ภยนฺติ จิตฺตุตฺราสภยเมว. อชานนฺตาติ อชานมานา. กถํ ชาเนมุ ตํ มยนฺติ มยํ กินฺติ ตํ ชานาม, อยํ กตฺถ วาสิโก กึนาโม กึโคตฺโตติ อาทีนํ อาการานํ เกน อากาเรน ตํ ธารยามาติ อตฺโถ. มํ เว กุมารํ ชานนฺตีติ มํ "เว กุมาโร"ติ "ทหโร"ติ ชานนฺติ. พฺรหฺมโลเกติ เสฏฺโลเก. สนนฺตนนฺติ จิรตนํ โปราณกํ. อหํ โส โปราณกุมาโร @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. อาทิอตฺถํ ^๒ ฉ.ม., อิ. เอวํ เม ^๓ ฉ.ม. ยโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๒๗๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=277&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=7113&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=7113&pagebreak=1#p277