อรรถกถาเล่มที่ ๔๕ หน้าที่ ๑๙๖.

ธุตงฺคปุพฺพงฺคมปฏิปตฺติทสฺสนตฺถํ วุตฺตา. ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภีติอาทโย รูปารูปอฏฺฐสมาปตฺติโย ทสฺเสตฺวา ปฏิเวธทสฺสนวเสน วุตฺตา. ปาวทตีติ มูลปทํ. กเถตีติ "ปิฏกาจริโยมฺหี"ติ ^๑- กถยติ. ภณตีติ "ธุตงฺคิโกมฺหี"ติ ปากฏํ กโรติ. ทีปยตีติ "รูปชฺฌานลาภิมฺหี"ติ ปริทีปยติ. โวหรตีติ "อรูปชฺฌานลาภิมฺหี"ติ วากฺยเภทํ กโรติ. ขนฺธกุสลาติ ปญฺจสุ ขนฺเธสุ สลกฺขณสามญฺญลกฺขเณสุ เฉกา, ญาตตีรณปหานวเสน กุสลาติ อตฺโถ. ธาตุอายตนปฏิจฺจสมุปฺปาทาทีสุปิ เอเสว นโย. นิพฺพานกุสลาติ นิพฺพาเน เฉกา. อนริยานนฺติ น อริยานํ. เอโส ธมฺโมติ เอโส สภาโว. พาลานนฺติ อปณฺฑิตานํ. อสปฺปุริสานนฺติ น โสภนปุริสานํ. อตฺตาติ อตฺตานํ. [๑๘] สนฺโตติ ราคาทิกิเลสูปสเมน สนฺโต. ตถา อภินิพฺพุตตฺโต. อิติหนฺติ สีเลสุ อกตฺถมาโนติ "อหมสฺมิ สีลสมฺปนฺโน"ติอาทินา นเยน อิติ สีเลสุ อกตฺถมาโน, สีลนิมิตฺตํ อตฺตุปนายิกวาจํ อภาสมาโนติ วุตฺตํ โหติ. ตมริยธมฺมํ กุสลา วทนฺตีติ ตสฺส ตํ อกตฺถนํ "อริยธมฺโม เอโส"ติ พุทฺธาทโย ขนฺธาทิกุสลา วทนฺติ. ยสฺสุสฺสทา นตฺถิ กุหิญฺจิ โลเกติ ยสฺส ขีณาสวสฺส ราคาทโย สตฺตุสฺสทา กุหิญฺจิ โลเก นตฺถิ. ตสฺส ตํ อกตฺถนํ "อริยธมฺโม เอโส"ติ เอวํ กุสลา วทนฺตีติ สมฺพนฺโธ. สนฺโตติ มูลปทํ. ราคสฺส สมิตตฺตาติ รญฺชนลกฺขณสฺส ราคสฺส สมิตภาเวน. โทสาทีสุปิ เอเสว นโย. วิชฺฌาตตฺตาติ สพฺพปริฬาหานํ ฌาปิตตฺตา. นิพฺพุตตฺตาติ สพฺพสนฺตาปานํ นิพฺพาปิตภาเวน. วิคตตฺตาติ สพฺพากุสลาภิสงฺขารานํ วิคตภาเวน ทูรภาเวน. ปฏิปสฺสทฺธตฺตาติ สพฺพากาเรน ปสฺสทฺธุปฺปตฺติกภาเวน. ^๒- สตฺตนฺนํ ธมฺมานํ ภินฺนตฺตา ภิกฺขูติ อุปริ วตฺตพฺพานํ สตฺตธมฺมานํ ภินฺทิตฺวา ฐิตภาเวน ภิกฺขุ. สกฺกายทิฏฺฐิวิจิกิจฺฉาสีลพฺพตปรามาโสติ อิเม ตโย กิเลสา โสตาปตฺติมคฺเคน ภินฺนา, กามราโค ^๓- โทโสติ อิเม เทฺว กิเลสา โอฬาริกา สกทาคามิมคฺเคน @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปิฏกาจริโยสฺมีติ ^๒ สี.,ฉ.ม. อภพฺพุปฺปตฺติกภาเวน ^๓ ฉ.ม. ราโค

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๕ หน้าที่ ๑๙๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=45&page=196&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=45&A=4557&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=45&A=4557&modeTY=2&pagebreak=1#p196