อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๙๙.

คณฺหาติ, โส "วีมํสี"ติ เวทิตพฺโพ. ตกฺกปริยาหตนฺติ ตกฺเกน ปริยาหตํ, เตน เตน ปริยาเยน ตกฺเกตฺวาติ อตฺโถ. วีมํสานุจริตนฺติ ตาย วุตฺตปฺปการาย วีมํสาย อนุจริตํ. สยํ ปาฏิภาณนฺติ อตฺตโน ปฏิภาณมตฺตสญฺชาตํ. เอวมาหาติ สสฺสตทิฏฺึ คเหตฺวา เอวํ วทติ. ตตฺถ จตุพฺพิโธ ตกฺกี อนุสฺสติโก, ชาติสฺสโร, ลาภี, สุทฺธตกฺกิโกติ. ตตฺถ โย "เวสฺสนฺตโร นาม ราชา อโหสี"ติ อาทีนิ สุตฺวา "เตนหิ ยทิ เวสฺสนฺตโรว ภควา. สสฺสโต อตฺตา"ติ ตกฺกยนฺโต ทิฏฺึ คณฺหาติ, อยํ อนุสฺสติโก นาม เทฺว ติสฺโส ชาติโย สริตฺวา "อหเมว ปุพฺเพ อสุกสฺมึ นาม อโหสึ, ตสฺมา สสฺสโต อตฺตา"ติ ตกฺกยนฺโต ชาติสฺสรตกฺกิโก นาม. โย ปน ลาภิตาย "ยถา เม อิทานิ อตฺตา สุขิโต, ^๑- อตีเตปิ เอวํ อโหสิ, อนาคเตปิ ภวิสฺสตี"ติ ตกฺกยิตฺวา ทิฏฺึ คณฺหาติ, อยํ ลาภิตกฺกิโก นาม. "เอวํ สติ อิทํ โหตี"ติ ตกฺกมตฺเตเนว คณฺหนฺโต ปน สุทฺธตกฺกิโก นาม. [๓๕] เอเตสํ วา อญฺตเรนาติ เอเตสํเยว จตุนฺนํ วตฺถูนํ อญฺตเรน เอเกน วา ทฺวีหิ วา ตีหิ วา. นตฺถิ อิโต พหิทฺธาติ อิเมหิ ปน วตฺถูหิ พหิ อญฺ เอกํ การณมฺปิ สสฺสตปญฺตฺติยา นตฺถีติ อปฺปฏิวตฺติยํ สีหนาทํ นทติ. [๓๖] ตยิทํ ภิกฺขเว ตถาคโต ปชานาตีติ ภิกฺขเว ตํ อิทํ จตุพฺพิธํปิ ทิฏฺิคตํ ตถาคโต นานปฺปการโต ชานาติ. ตโต ตํ ปชานนาการํ ทสฺเสนฺโต "อิเม ทิฏิฏฺานา"ติ อาทิมาห, ตตฺถ ทิฏฺิโยว ทิฏฺิฏฺานา นาม. อปิจ ทิฏฺีนํ การณมฺปิ ทิฏฺิฏฺานเมว. ยถาห: "กตมานิ อฏฺ ทิฏฺิฏฺานานิ? ขนฺธาปิ ทิฏฺิฏฺานํ, อวิชฺชาปิ. ผสฺโสปิ. สญฺาปิ. วิตกฺโกปิ. อโยนิโสมนสิกาโรปิ. ปาปมิตฺโตปิ. ปรโตโฆโสปิ ทิฏฺิฏฺานํ. ขนฺธา เหตุ ขนฺธา ปจฺจโย ทิฏฺิฏฺานํ อุปฺปาทาย สมุฏฺานฏฺเน, เอวํ ขนฺธาปิ ทิฏฺิฏฺานํ. อวิชฺชา เหตุ ฯเปฯ ปาปมิตฺโต เหตุ ฯเปฯ ปรโตโฆโส เหตุ ปรโตโฆโส ปจฺจโย ทิฏฺิฏฺานํ อุปฺปาทาย สมุฏฺานฏฺเน, เอวํปิ ปรโตโฆโส ทิฏฺิฏฺานนฺ"ติ ^๒- เอวํ คหิตาติ ทิฏฺิสงฺขาตา ตาว ทิฏฺิฏฺานา "สสฺสโต อตฺตา จ โลโก จา"ติ เอวํ คหิตา อาทินฺนา, ปวตฺติตาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สุขี โหติ ^๒ ขุ. ปฏิ. ๓๑/๑๒๔ ทิฏฺิกถา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๙๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=99&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=2599&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=2599&pagebreak=1#p99