ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๔ ภาษาบาลี อักษรไทย ที.อ. (สุมงฺคล.๑)

หน้าที่ ๕๘-๕๙.

หน้าที่ ๕๘.

อุทกํ จาฏิยํ อุทกํ น ปาปุณาติ, จาฏิยํ อุทกํ มหากุมฺภิยํ อุทกํ น ปาปุณาติ, มหากุมฺภิยํ อุทกํ กุโสพฺเภ ๑- อุทกํ น ปาปุณาติ, กุโสพฺเภ อุทกํ กนฺทเร อุทกํ น ปาปุณาติ, กนฺทเร อุทกํ กุนฺนทิยํ อุทกํ น ปาปุณาติ, กุนฺนทิยํ อุทกํ ปญฺจมหานทิยํ อุทกํ น ปาปุณาติ, ปญฺจมหานทิยํ อุทกํ จกฺกวาฬมหาสมุทฺเท อุทกํ น ปาปุณาติ, จกฺกวาฬมหาสมุทฺเท อุทกํ สิเนรุปาทกมหาสมุทฺเท อุทกํ น ปาปุณาติ. ปาติยํ อุทกํ อุปนิธาย หตฺเถ อุทกํ ปริตฺตํ ฯเปฯ สิเนรุปาทก- มหาสมุทฺเท อุทกํ อุปนิธาย จกฺกวาฬมหาสมุทฺเท อุทกํ ปริตฺตนฺติ. อิติ อุปริ อุปริ อุทกํ พหุกํ อุปาทาย เหฏฺฐา เหฏฺฐา อุทกํ ปริตฺตํ โหติ. เอวเมว อุปริ อุปริ คุเณ อุปาทาย เหฏฺฐา เหฏฺฐา สีลํ อปฺปมตฺตกํ โอรมตฺตกนฺติ เวทิตพฺพํ. เตนาห "อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ภิกฺขเว โอรมตฺตกํ สีลมตฺตกนฺ"ติ เยน ปุถุชฺชโนติ เอตฺถ "ทุเว ปุถุชฺชนา วุตฺตา พุทฺเธนาทิจฺจพนฺธุนา อนฺโธ ปุถุชุชโน เอโก กลฺยาเณโก ปุถุชฺชโน"ติ. ตตฺถ ยสฺส ขนฺธธาตุอายตนาทีสุ อุคฺคหปริปุจฺฉาสวนธารณปจฺจเวกฺ- ขณานิ นตฺถิ, อยํ อนฺธปุถุชฺชโน. ยสฺส ตานิ อตฺถิ, โส กลฺยาณปุถุชฺชโน. ทุวิโธปิ ปเนส:- ปุถูนํ ชนนาทีหิ, การเณหิ ปุถุชฺชโน, ปุถุชฺชนนฺโตคธตฺตา, ปุถุวายํ ชโน อิติ. โส หิ ปุถูนํ นานปฺปการานํ กิเลสาทีนํ ชนนาทีหิ การเณหิ ปุถุชฺชโน. ยถาห:- "ปุถู ๒- กิเลเส ชเนนฺตีติ ปุถุชฺชนา, ปุถู อวิหตสกฺกายทิฏฺฐิกาติ ปุถุชฺชนา, ปุถู สตฺถารานํ มุขุลฺโลกิกาติ ปุถุชฺชนา, ปุถู สพฺพคตีหิ อวุฏฺฐิตาติ ปุถุชฺชนา, ปุถู นานาภิสงฺขาเร อภิสงฺขโรนฺตีติ ปุถุชฺชนา, ปุถู นานาโอเฆหิ @เชิงอรรถ: อิ. กุสุพฺเภ. เอวมุปริปิ. ฉ.ม.อิ. ปุถุ เอวมุปริปิ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.

วุยฺหนฺติ, ปุถู นานาสนฺตาเปหิ สนฺตปฺปนฺติ, ปุถู นานาปริฬาเหหิ ปริฑยฺหนฺติ, ปุถู ปญฺจสุ กามคุเณสุ รตฺตา คิทฺธา คธิตา ๑- มุจฺฉิตา อชฺโฌสนฺนา ๒- ลคฺคา ลคฺคิตา ปลิพุทฺธาติ ปุถุชฺชนา, ปุถู ปญฺจหิ นีวรเณหิ อาวุตา นิวุตา โอผุฏา ๓- ปิหิตา ปฏิจฺฉนฺนา ปฏิกุชฺชิตาติ ปุถุชฺชนา"ติ. ๔- ปุถูนํ วา คณนปถมตีตานํ อริยธมฺมปรมฺมุขานํ นีจธมฺมสมาจารานํ ชนานํ อนฺโตคธตฺตาติปิ ปุถุชฺชนา, ปุถุวา อยํ วิสุํเยว สงฺขยํ คโต, วิสํสฏฺโฐ สีลสุตาทิคุณยุตฺเตหิ อริเยหิ ชเนหีติปิ ปุถุชฺชโนติ. ตถาคตสฺสาติ อฏฺฐหิ การเณหิ ภควา ตถาคโต:- ตถา อาคโตติ ตถาคโต, ตถา คโตติ ตถาคโต, ตถลกฺขณํ อาคโตติ ตถาคโต, ตถธมฺเม ยาถาวโต อภิสมฺพุทฺโธติ ตถาคโต, ตถทสฺสิตาย ตถาคโต, ตถวาทิตาย ตถาคโต, ตถาการิตาย ตถาคโต, อภิภวนฏฺเฐน ตถาคโตติ. กถํ ภควา ตถา อาคโตติ ตถาคโต? ยถา สพฺพโลกหิตาย อุสฺสุกฺกมาปนฺนา ปุริมกา สมฺมาสมฺพุทฺธา อาคตา, ยถา วิปสฺสี ภควา อาคโต, ยถา สิขี ภควา, ยถา เวสฺสภู ภควา, ยถา กกุสนฺโธ ภควา, ยถา โกนาคมโน ภควา, ยถา กสฺสโป ภควา อาคโตติ. ๕- กึ วุตฺตํ โหติ? เยน อภินีหาเรน เอเต ภควนฺโต อาคตา, เตเนว อมฺหากํปิ ภควา อาคโต. อถวา, ยถา วิปสฺสี ภควา ฯเปฯ ยถา กสฺสโป ภควา ทานปารมึ ปูเรตฺวา, สีลเนกฺขมฺมปญฺญาวีริยขนฺติ- สจฺจอธิฏฺฐานเมตฺตาอุเปกฺขาปารมึ ปูเรตฺวา อิมา ทส ปารมิโย ทส อุปปารมิโย ทส ปรมตฺถปารมิโยติ สมตึส ปารมิโย ปูเรตฺวา องฺคปริจฺจาคํ ธนปุตฺตทารชีวิตปริจฺจาคนฺติ ๖- อิเม ปญฺจ มหาปริจฺจาเค ปริจฺจชิตฺวา ปุพฺพโยคปุพฺพจริยธมฺมกฺขานญาตตฺถจริยาทโย ปูเรตฺวา พุทฺธจริยาย ๗- โกฏึ ปตฺวา อาคโต, ตถา อมฺหากํปิ ภควา อาคโต. อถวา, ยถา วิปสฺสี ภควา ฯเปฯ กสฺสโป ภควา จตฺตาโร สติปฏฺฐาเน จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน จตฺตาโร อิทฺธิปาเท ปญฺจินฺทฺริยานิ @เชิงอรรถ: ฉ.อิ. คถิตา, ม. คขิตา. ม.อิ. อชฺโฌปนฺนา. ฉ. โอวุตา. @ ขุ. มหา. ๒๙/๙๔ สี,อิ. อาคโต. อิ. นยน ธน รชฺช ปุตฺตทาร..., @ฉ.ม. ชีวิต ธน รชฺช ปุตฺตทาร... อิ. ฉ. พุทฺธิจริยาย.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๕๘-๕๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=58&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=1527&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=1527&modeTY=2&pagebreak=1#p58


จบการแสดงผล หน้าที่ ๕๘-๕๙.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]