อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๒๖๑.

สาวกา อารทฺธวิริยา วิหรนฺติ, อหํ เตสํ อญฺญตโร, อถ จ ปน เม นานุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตํ วิมุจฺจติ, ตสฺมาหํ วิพฺภมิสฺสามี"ติ จิตฺเต อุปฺปนฺเน สตฺถา อิทฺธิยา ตสฺส สมฺมุเข อตฺตานํ ทสฺเสตฺวา "กสฺมา ตฺวํ โสณ `วิพฺภมิสฺสามี'ติ จิตฺตํ อุปฺปาเทสิ, กุสโล ตฺวํ ปุพฺเพ อคาริยภูโต วีณาย ตนฺติสฺสเร"ติ ปุจฺฉิตฺวา เตน "เอวํ ภนฺเต"ติ วุตฺเต "ตํ กึ มญฺญสิ โสณ ยทา เต วีณาย ตนฺติโย อจฺจายตา โหนฺติ, อปิ นุ เต วีณา ตสฺมึ สมเย สรวตี วา โหติ กมฺมญฺญา วาติ, โส เหตํ ภนฺเต. ตํ กึ มญฺญสิ โสณ ยทา เต วีณาย ตนฺติโย อติสิถิลา โหนฺติ, อปิ นุ เต วีณา ตสฺมึ สมเย สรวตี วา โหติ กมฺมญฺญา วาติ, โน เหตํ ภนฺเต. ตํ กึ มญฺญสิ โสณ ยทา ปน เต วีณาย ตนฺติโย เนว อจฺจายตา โหนฺติ นาติสิถิลา สเม คุเณ ปติฏฺฐิตา, อปิ นุ เต วีณา ตสฺมึ สมเย สรวตี วา โหติ กมฺมญฺญา วาติ, เอวํ ภนฺเต. เอวเมว โข โสณ อจฺจารทฺธวิริยํ อุทฺธจฺจาย สํวตฺตติ, อติลีนวิริยํ โกสชฺชาย สํวตฺตติ, ตสฺมาติห ตฺวํ โสณ วิริยสมตํ อธิฏฺฐห, อินฺทฺริยานญฺจ สมตํ ปฏิวิชฺฌา"ติ เอวํ วีณํ อุปมํ กตฺวา ปวตฺติเตน วีโณปโมวาเทน มยฺหํ ธมฺมํ เทเสสิ. ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวาติ ตสฺส ภควโต วจนํ วีโณปโมวาทํ สุตฺวา อนฺตรา อุปฺปนฺนํ วิพฺภมิตุกามตํ ปหาย สตฺถุ สาสเน รโต อภิรโต วิหรึ. ^๑- วิหรนโต จ สมถํ ปฏิปาเทสึ วิริยสมตํ โยเชนฺโต สทฺธาปญฺญานํ วิย สมาธิวิริยานํ สมรสตํ ^๒- อุปฺปาเทนฺโต ฌานาธิฏฺฐานํ วิปสฺสนาสมาธึ สมฺปาเทสึ วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปสึ. ตตฺถ ปโยชนํ อาห "อุตฺตมตฺถสฺส ปตฺติยา"ติ. อุตฺตมตฺถสฺส ปตฺติยาติ อรหตฺตาธิคมายาติ อตฺโถ. อิทานิ ยถา ปฏิปนฺนสฺส สมถวิปสฺสนา สมฺปชฺชึสุ, ตํ อญฺญาปเทเสน ทสฺเสนฺโต "เนกฺขมฺเม"ติอาทิมาห. ตตฺถ เนกฺขมฺเมติ ปพฺพชฺชาทิเก กามนิสฺสรเณ. @เชิงอรรถ: ^๑ ม. วิหรามิ ^๒ ม. สมตํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๒๖๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=261&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=6008&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=6008&modeTY=2&pagebreak=1#p261