อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๕๕๑-๕๕๓.

หน้าที่ ๕๕๑.
                   ทุติยคาถาสงฺคณิกวณฺณนา
                       ---------
     {๓๕๙} ทุติยคาถาสงฺคณิกายํ ฯ โจทนาติ วตฺถุญฺจ อาปตฺติญฺจ
ทสฺเสตฺวา โจทนา ฯ สารณาติ โทสสารณา ฯ สงฺโฆ กิมตฺถายาติ
สงฺฆสนฺนิปาโต กิมตฺถาย ฯ มติกมฺมํ ปน กิสฺส การณาติ มติกมฺมํ
วุจฺจติ มนฺตคหณํ ฯ ตํ กิสฺส การณาติ อตฺโถ ฯ โจทนา
สารณตฺถายาติ วุตฺตปฺปการา โจทนา เตน จุทิตกปุคฺคเลน
กตโทสสารณตฺถาย ฯ นิคฺคหตฺถาย สารณาติ โทสสารณา ปน ตสฺส
ปุคฺคลสฺส นิคฺคหตฺถาย ฯ สงฺโฆ ปริคฺคหตฺถายาติ ตตฺถ สนฺนิปติโต
สงฺโฆ วินิจฺฉยปริคฺคหตฺถาย ฯ ธมฺมาธมฺมตุลนตฺถาย สุวินิจฺฉิต-
ทุพฺพินิจฺฉิตชานนตฺถายาติ อตฺโถ ฯ มติกมฺมํ ปน ปาฏิเยกฺกนฺติ
สุตฺตนฺติยตฺเถรานญฺจ วินยธรตฺเถรานญฺจ มนฺตคหณํ ปาเฏกฺกํ
ปาเฏกฺกํ วินิจฺฉยสนฺนิฏฺาปนตฺถํ ฯ มา โข ปฏิฆนฺติ จุทิตเก วา
โจทเก วา โกปํ มา ชนยิ ฯ สเจ อนุวิชฺชโก ตุวนฺติ สเจ ตฺวํ
สงฺฆมชฺเฌ โอติณฺณํ อธิกรณํ วินิจฺฉินิตุํ นิสินฺโน วินยธโร ฯ
     วิคฺคาหิยนฺติ ๑- น ตฺวํ อิมํ ธมฺมวินยํ อาชานาสีติอาทินยปฺปวตฺตํ ฯ
อนตฺถสญฺหิตนฺติ ยา อนตฺถํ ชนยติ ปริสงฺโขเภตฺวา อุฏฺเปติ
เอวรูปึ กถํ มา อภณิ ฯ สุตฺเต วินเยติอาทีสุ สุตฺตํ นาม
อุภโตวิภงฺโค วินโย นาม ขนฺธโก อนุโลโม นาม ปริวาโร
@เชิงอรรถ: ๑. วิคฺคาหิกนฺติ ปาลิ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๕๕๒.
ปญฺตฺตํ นาม สกลํ วินยปิฏกํ อนุโลมิกํ นาม จตฺตาโร
มหาปเทสา ฯ อนุโยควตฺตํ นิสาเมถาติ ๑- อนุยุญฺชนวตฺตํ นิสาเมถ ฯ
กุสเลน พุทฺธิมตา กตนฺติ เฉเกน ปณฺฑิเตน าณปารมิปฺปตฺเตน
ภควตา นีหริตฺวา ปิตํ ฯ สุวุตฺตนฺติ สุปญฺาปิตํ ฯ สิกฺขา-
ปทานุโลมิกนฺติ สิกฺขาปทานํ อนุโลมํ ฯ อยํ ตาว ปทตฺโถ ฯ อยํ
ปเนตฺถ สาธิปฺปายสงฺเขปวณฺณนา สเจ ตฺวํ อนุวิชฺชโก มา
สหสา ภณิ มา อนตฺถสญฺหิตํ วิคฺคาหิกกถํ ภณิ ยํ ปน
กุสเลน พุทฺธิมตา โลกนาเถน เอเตสุ สุตฺตาทีสุ อนุโยควตฺตํ กตํ
สุปญฺตฺตํ สพฺพสิกฺขาปทานํ อนุโลมํ ตํ นิสามย ตํ อุปธาเรหีติ ฯ
คตึ น นาเสนฺโต สมฺปรายิกนฺติ อตฺตโน สมฺปราเยสุ คตึ นิปฺผตฺตึ
อนาเสนฺโต อนุโยควตฺตํ นิสามย โย หิ ตํ อนิสาเมตฺวา
อนุยุญฺชติ โส สมฺปรายิกํ อตฺตโน คตึ นาเสติ ตสฺมา ตํ
อนาเสนฺโต นิสามยาติ อตฺโถ ฯ อิทานิ ตํ อนุโยควตฺตํ ทสฺเสตุํ
หิเตสีติอาทิมาห ฯ ตตฺถ หิเตสีติ หิตํ เอสนฺโต คเวสนฺโต
เมตฺติญฺจ เมตฺติปุพฺพภาคญฺจ อุปฏฺเปตฺวาติ อตฺโถ ฯ กาเลติ
ยุตฺตปฺปตฺตกาเล อชฺเฌสิตกาเลเยว ตว ภาเร กเต อนุยุญฺชาติ
อตฺโถ ฯ สหสา โวหารํ มา ปธาเรสีติ โย เอเตสํ สหสา
โวหาโร โหติ สหสา ภาสิตํ ตํ มา อปธาเรสิ มา คณฺหิตฺถ ฯ
     ปฏิญฺานุสนฺธิเตน การเยติ เอตฺถ อนุสนฺธิตนฺติ กถานุสนฺธิ วุจฺจติ
ตสฺมา ปฏิญฺานุสนฺธินา การเย กถานุสนฺธึ สลฺลกฺเขตฺวา ปฏิญฺาย
@เชิงอรรถ: ๑. นิสามยาตีติปิ ฯ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๕๕๓.
การเยติ อตฺโถ ฯ อถวา ฯ ปฏิญฺาย จ อนุสนฺธิเตน จ การเย
ลชฺชิปฏิญฺาย การเย อลชฺชิวตฺตานุสนฺธินาติ อตฺโถ ฯ ตสฺมา
เอวํ ปฏิญฺา ลชฺชีสูติ คาถมาห ฯ ตตฺถ วตฺตานุสนฺธิเตน
การเยติ วตฺตานุสนฺธินา การเย ยา อสฺส วตฺเตน สทฺธึ ปฏิญฺา
สนฺธิยติ ตาย ปฏิญฺาย การเยติ อตฺโถ ฯ สญฺจิจฺจาติ ชานนฺโต
อาปชฺชติ ฯ ปริคูหตีติ นิคูหติ น เทเสติ น วุฏฺาติ ฯ สจฺจํ
อหํปิ ชานามีติ ยํ ตุมฺเหหิ วุตฺตํ ตํ สจฺจํ อหํปิ นํ เอวเมว
ชานามิ ฯ อญฺญฺจ ตาหนฺติ อญฺ จ ตํ อหํ ปุจฺฉามิ ฯ
     ปุพฺพาปรํ น ชานาตีติ ปุเร กถิตญฺจ ปจฺฉา กถิตญฺจ น ชานาติ ฯ
อโกวิโทติ ตสฺมึ ปุพฺพาปเร อกุสโล ฯ อนุสนฺธิวจนปถํ น ชานาตีติ
กถานุสนฺธิวจนํ วินิจฺฉยานุสนฺธิวจนํ จ น ชานาติ ฯ สีลวิปตฺติยา
โจเทตีติ ทฺวีหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ โจเทติ ฯ อาจารทิฏฺิยาติ
อาจารวิปตฺติยา เจว ทิฏฺิวิปตฺติยา จ ฯ อาจารวิปตฺติยา โจเทนฺโต
ปญฺจหาปตฺติกฺขนฺเธหิ โจเทติ ทิฏฺิวิปตฺติยา โจเทนฺโต มิจฺฉาทิฏฺิยา
เจว อนฺตคาหิกทิฏฺิยา จ โจเทติ ฯ อาชีเวนปิ โจเทตีติ
อาชีวเหตุ ปญฺตฺเตหิ ฉหิ สิกฺขาปเทหิ โจเทติ ฯ เสสํ สพฺพตฺถ
อุตฺตานเมวาติ ฯ
               ทุติยคาถาสงฺคณิกวณฺณนา นิฏฺิตา ฯ
                      ----------


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๕๕๑-๕๕๓.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=551&pages=3&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=11204&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=11204&pagebreak=1#p551