ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๓)

หน้าที่ ๕๔-๕๙.

หน้าที่ ๕๔.

ทาตพฺโพ ฯ อญฺสฺส ปน ตาปสปณฺฑรงฺคาทิกสฺส น ทาตพฺโพว ฯ ปมํ เกสมสฺสุนฺติอาทินา ตสฺส อาทิโตว สามเณรปพฺพชฺชํ ทสฺเสติ ฯ เอวํ ปพฺพาเชนฺเตหิ ปน ตสฺมึ สงฺฆมชฺเฌ นิสินฺเนเยว ตฺวํ ปพฺพาเชหิ ตฺวํ อาจริโย โหหิ ตฺวํ อุปชฺฌาโย โหหีติ ภิกฺขู น วตฺตพฺพา ฯ เอวํ วุตฺตา หิ สเจ ตสฺส อาจริยุปชฺฌายา- ภาเวน ชิคุจฺฉนฺตา น สมฺปฏิจฺฉนฺติ อถ นยิเม มยฺหํ สทฺทหนฺตีติ กุชฺฌิตฺวาปิ คจฺเฉยฺย ตสฺมา ตํ เอกมนฺตํ เนตฺวา ตสฺส อาจริยุปชฺฌายา ปริเยสิตพฺพา ฯ {๘๗} เอวํ โข ภิกฺขเว อญฺติตฺถิยปุพฺโพ อาราธโก โหติ เอวํ อนาราธโกติ อยมสฺส ปริวาส- วตฺตทสฺสนตฺถํ มาติกา ปิตา ฯ กถญฺจ ภิกฺขเวติอาทิ ตสฺสา วิภงฺโค ฯ ตตฺถ ติตฺถิยปริวาโส นิคนฺถชาติกานํเยว ทาตพฺโพ น อญฺเสํ ฯ อติกาเล คามํ ปวิสตีติ ภิกฺขูนํ วตฺตกรณเวลายเมว คามํ ปิณฺฑาย ปวิสติ ฯ อติทิวา ปฏิกฺกมตีติ กุลฆเรสุ อิตฺถี- ปุริสทาริกทารกาทีหิ สทฺธึ เคหสิตกถํ กเถนฺโต ตตฺเถว ภุญฺชิตฺวา ภิกฺขูสุ ปตฺตจีวรํ ปฏิสาเมตฺวา อุทฺเทสปริปุจฺฉาทีนิ วา กโรนฺเตสุ ปฏิสลฺลีเนสุ วา อาคจฺฉติ น อุปชฺฌายวตฺตํ นาจริยวตฺตํ กโรติ อญฺทตฺถุํ วสนฏฺานํ ปวิสิตฺวา นิทฺทายติ ฯ เอวมฺปิ ภิกฺขเว อญฺติตฺถิยปุพฺโพ อนาราธโก โหตีติ เอวมฺปิ กโรนฺโต ปริวาสวตฺตสฺส สมฺปาทโก ปูรโก น โหติ ฯ เวสิยโคจโร วาติอาทีสุ เวสิยาติ อามิสกิญฺจิกฺขสมฺปทานาทินา สุลภชฺฌาจารา รูปชีวิกา อิตฺถิโย ฯ วิธวาติ มตปติกา วา วิปฺปวุตฺถปติกา วา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๕.

อิตฺถิโย ฯ ตา เยนเกนจิ สทฺธึ มิตฺตภาวํ ปตฺเถนฺติ ฯ ถุลฺลกุมาริกาติ โยพฺพนปฺปตฺตา วา โยพฺพนาตีตา วา กุมาริโย ฯ ตา ปุริสาธิปฺปายาว วิจรนฺติ เยนเกนจิ สทฺธึ มิตฺตภาวํ ปตฺเถนฺติ ฯ ปณฺฑกาติ อุสฺสนฺนกิเลสา อวูปสนฺตปริฬาหา นปุํสกา ฯ เต ปริฬาหเวคาภิภูตา เยนเกนจิ สทฺธึ มิตฺตภาวํ ปตฺเถนฺติ ฯ ภิกฺขุนิโยติ สมานปพฺพชฺชา อิตฺถิโย ฯ ตาหิ สทฺธึ ขิปฺปเมว วิสฺสาโส โหติ ตโต สีลํ ภิชฺชติ ฯ ตตฺถ เวสิยานํ กุเลสุ กุลุปโก หุตฺวา ปิณฺฑปาตจริยาทีนิ วา อปทิสิตฺวา สิเนหสนฺถวชาเตน หทเยน อภิณฺหทสฺสนสลฺลาปกามตาย ตาสํ สนฺติกํ อุปสงฺกมนฺโต เวสิยโคจโรติ วุจฺจติ ฯ โส น จิรสฺเสว อมุกเวสิยา สทฺธึ คโตติ วตฺตพฺพํ ปาปุณาติ ฯ เอส นโย สพฺพตฺถ ฯ สเจ ปน เวสิยาทโย สลากภตฺตาทีนิ เทนฺติ ภิกฺขูหิ สทฺธึ คนฺตฺวา สทฺธึเยว ภุญฺชิตฺวา วา คเหตฺวา วา อาคนฺตุํ วฏฺฏติ ฯ คิลานา ภิกฺขุนิโย โอวทิตุํ วา ธมฺมํ วา เทเสตุํ อุทฺเทสปริปุจฺฉาทีนิ วา ทาตุํ คจฺฉนฺเตหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ คนฺตุํ วฏฺฏติ ฯ โย ปน ตถา อคนฺตฺวา มิตฺตสนฺถววเสน คจฺฉติ อยํ อนาราธโก โหติ ฯ อุจฺจาวจานิ กึกรณียานีติ มหนฺตขุทฺทกานิ กมฺมานิ ฯ ตตฺถ คณฺฑึ ปหริตฺวา สมคฺเคน สงฺเฆน สนฺนิปติตฺวา กตฺตพฺพานิ เจติยมหาปาสาท- ปฏิสงฺขรณาทิกมฺมานิ อุจฺจานิ นาม ฯ จีวรโธวนรชนาทีนิ ขนฺธกปริยาปนฺนานิ จ อคฺคิสาลวตฺตาทีนิ อภิสมาจาริกานิ อวจานิ นาม ฯ ตตฺถ น ทกฺโข โหตีติ เตสุ กมฺเมสุ เฉโก สุสิกฺขิโต น โหติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๖.

อลโสติ อุฏฺานวิริยสมฺปนฺโน น โหติ ฯ ภิกฺขุสงฺฆสฺส กมฺมํ อตฺถีติ สุตฺวา ปเคว ภตฺตกิจฺจํ กตฺวา คพฺภนฺตรํ ปวิสิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา สายํ นิกฺขมติ ฯ ตตฺรุปายายาติ เตสุ กมฺเมสุ อุปายภูตาย ฯ วีมํสายาติ านุปฺปตฺติกาย วีมํสาย อิทเมว กตฺตพฺพํ อิทเมว น กตฺตพฺพนฺติ ตสฺมึเยว ขเณ อุปฺปนฺนปญฺาย สมนฺนาคโต น โหติ ฯ น อลํ กาตุํ น อลํ สํวิธาตุนฺติ สหตฺถาปิ กาตุํ สมตฺโถ น โหติ คณฺหถ ภนฺเต คณฺห ทหร คณฺห สามเณร สเจ ตุมฺเห วา น กริสฺสถ อมฺเห วา น กริสฺสาม โกทานิ อิทํ กริสฺสตีติ เอวํ อุสฺสาหํ ชเนตฺวา สํวิธาตุํ อญฺมญฺ กาเรตุํปิ สมตฺโถ น โหติ ฯ ภิกฺขูหิ กมฺมํ กริสฺสามาติ วุตฺเต กิญฺจิ โรคํ อปทิสติ ภิกฺขูนํ กมฺมํ กโรนฺตานํ สมีเปเนว วิจรติ สีสเมว ทสฺเสติ อยมฺปิ อนาราธโก โหติ ฯ น ติพฺพจฺฉนฺโทติ พลวจฺฉนฺโท น โหติ ฯ อุทฺเทเสติ ปาลิปริยาปุณเน ฯ ปริปุจฺฉายาติ อตฺถสํวณฺณเน ฯ อธิสีเลติ ปาฏิโมกฺขสีเล ฯ อธิจิตฺเตติ โลกิยสมาธิภาวนาย ฯ อธิปญฺายาติ โลกุตฺตรมคฺคภาวนาย ฯ สงฺกนฺโต โหตีติ อิธาคโต โหติ ฯ ตสฺส สตฺถุโนติ ตสฺส ติตฺถายตนสามิกสฺส ฯ ตสฺส ทิฏฺิยาติ ตสฺส สนฺตกาย ลทฺธิยา ฯ อิทานิ สาเยว ลทฺธิ ยสฺมา ตสฺส ติตฺถกรสฺส ขมติ เจว รุจฺจติ จ อิทเมว สจฺจนฺติ จ ทฬฺหคาเหน คหิตา ตสฺมา ตสฺส ขนฺติ รุจิ อาทาโยติ วุจฺจติ เตน วุตฺตํ ตสฺส ขนฺติยา ตสฺส รุจิยา ตสฺส อาทายสฺสาติ ฯ อวณฺเณ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๗.

ภญฺมาเนติ ครหาย ภญฺมานาย ฯ อนภิรทฺโธติ อปริปุณฺณ- สงฺกปฺโป โน ปคฺคหิตจิตฺโต ฯ อุทคฺโคติ อพฺภุนฺนตกายจิตฺโต ฯ อิทํ ภิกฺขเว สงฺฆาตนิกํ อญฺติตฺถิยปุพฺพสฺส อนาราธนียสฺมินฺติ ภิกฺขเว ยทิทํ ตสฺส สตฺถุโน ตสฺเสว จ ลทฺธิยา อวณฺเณ ภญฺมาเน กึ อิเม ปรํ ครหนฺตีติ กายวจีวิการนิพฺพตฺตกํ อนตฺตมนตฺตํ พุทฺธาทีนญฺจ อวณฺเณ ภญฺมาเน อตฺตมนตฺตํ ยญฺจ ตสฺเสว พุทฺธาทีนญฺจ วณฺเณ ภญฺมาเน อตฺตมนตฺตานตฺตมนตฺตํ อิทํ อญฺติตฺถิยปุพฺพสฺส อนาราธนียสฺมึ สงฺฆาตนิกํ ฯ อนาราธเก ปริวาสวตฺตํ อปูรเก กมฺเม อิทํ ลิงฺคํ อิทํ ลกฺขณํ อิทมจลํ อิทํ พลํ อิทํ ปมาณนฺติ วุตฺตํ โหติ ฯ เอวํ อนาราธโก โข ภิกฺขเว อญฺติตฺถิยปุพฺโพ อาคโต น อุปสมฺปาเทตพฺโพติ อิโต เอเกนปิ องฺเคน สมนฺนาคโต น อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ สุกฺกปกฺเข สพฺพํ วุตฺตวิปลฺลาเสน เวทิตพฺพํ ฯ เอวํ อาราธโก โข ภิกฺขเวติ เอวํ นาติกาเล คามปฺปเวสนา นาติทิวาปฺปฏิกฺกมนํ อเวสิยาทิ- โคจรตา สพฺรหฺมจารีนํ กิจฺเจสุ ทกฺขตา อุทฺเทสาทีสุ ติพฺพจฺฉนฺทตา ติตฺถิยานํ อวณฺณภณเน อตฺตมนตา พุทฺธาทีนํ อวณฺณภณเน อนตฺตมนตา ติตฺถิยานํ วณฺณภณเน อนตฺตมนตา พุทฺธาทีนํ วณฺณภณเน อตฺตมนตาติ อิเมสํ อฏฺนฺนํ ติตฺถิยวตฺตานํ ปริปูรเณน อาราธโก ปริโตสโก ภิกฺขูนํ อญฺติตฺถิยปุพฺโพ อาคโต อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ สเจ ปน อุปสมฺปทมาลเกปิ เอกวตฺตํ ภินฺทติ ปุน จตฺตาโร มาเส ปริวสิตพฺพํ ฯ ยถา ปน ภินฺนสิกฺขาย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๘.

สิกฺขมานาย ปุน สิกฺขาปทานิ จ สิกฺขาสมฺมติ จ ทียติ เอวํ นยิมสฺส กิญฺจิ ปุน ทาตพฺพมตฺถิ ฯ ปุพฺเพ ทินฺนปริวาโสเยว หิ ตสฺส ปริวาโส ตสฺมา ปุน จตฺตาโร มาเส ปริวสิตพฺพํ ฯ สเจ ปริวสนฺโต อนฺตรา อฏฺสมาปตฺติโย นิพฺพตฺเตติ โลกิยธมฺโม นาม กุปฺปนสภาโว เนว อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ จตฺตาโร มาเส ปูริตวตฺโตว อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ สเจ ปน ปริวสนฺโต จตฺตาริ มหาภูตานิ ปริคฺคณฺหาติ อุปาทารูปานิ ปริจฺฉินฺทติ นามรูปํ ววตฺถเปติ ติลกฺขณํ อาโรเปตฺวา วิปสฺสนํ อารภติ โลกิยธมฺโม นาม กุปฺปนสภาโว เนว อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ สเจ ปน วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา โสตาปตฺติมคฺคํ ปฏิลภติ ปริปุณฺณํเยว โหติ วตฺตํ สมูหตานิ สพฺพทิฏฺิคตานิ อพฺพุฬฺหํ วิจิกิจฺฉาสลฺลํ ตํทิวสเมว อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ สเจปิ ติตฺถิยลิงฺเค ิโต โสตาปนฺโน โหติ ปริวาสทานกิจฺจํ นตฺถิ ตทเหว ปพฺพาเชตฺวา อุปสมฺปาเทตพฺโพ ฯ อุปชฺฌายมูลกํ จีวรํ ปริเยสิตพฺพนฺติ อุปชฺฌายํ อิสฺสรํ กตฺวา ตสฺส จีวรํ ปริเยสิตพฺพํ ฯ ปตฺตมฺปิ ตเถว ฯ ตสฺมา ยทิ อุปชฺฌายสฺส ปตฺตจีวรํ อตฺถิ อิมสฺส เทหีติ วตฺตพฺโพ ฯ อถ นตฺถิ อญฺเ ทาตุกามา โหนฺติ เตหิปิ อุปชฺฌายสฺเสว ทาตพฺพํ อิมํ ตุมฺหากํ กตฺวา อิมสฺส เทถาติ ฯ กสฺมา ฯ ติตฺถิยา นาม วิโลมา โหนฺติ สงฺเฆน เม ปตฺตจีวรํ ทินฺนํ กึ มยฺหํ ตุมฺเหสุ อายตนฺติ วตฺวา โอวาทานุสาสนึ น กเรยฺยุํ ฯ อุปชฺฌาเย ปน อายตชีวิกตฺตา ตสฺส วจนกโร ภวิสฺสติ ฯ เตนสฺส อุปชฺฌายมูลกํ จีวรํ ปริเยสิตพฺพนฺติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๙.

วุตฺตํ ฯ ภณฺฑุกมฺมายาติ เกโสโรปนตฺถํ ฯ ภณฺฑุกมฺมกถา ปรโต อาคมิสฺสติ ฯ อคฺคิกาติ อคฺคิปริจรณกา ฯ ชฏิลกาติ ตาปสา ฯ เอเต ภิกฺขเว กิริยวาทิโนติ เอเต กิริยํ นปฺปฏิพาหนฺติ อตฺถิ กมฺมํ อตฺถิ กมฺมวิปาโกติ เอวํ ทิฏฺิกา ฯ สพฺพพุทฺธา หิ เนกฺขมฺมปารมึ ปูรยมานา เอตเมว ปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา ปารมึ ปูเรสุํ มยาปิ ตเถว ปูริตา น เอเตสํ สาสเน ปพฺพชฺชา วิโลมา ตสฺมา อุปสมฺปาเทตพฺพา น เตสํ ปริวาโส ทาตพฺโพ ฯ อิมาหํ ภิกฺขเว าตีนํ อาเวณิกํ ปริหารํ ทมฺมีติ อิมํ อหํ เตสํ ปาเฏกฺกํ โอทิสฺสกํ ปริหารํ ททามิ ฯ กสฺมา เอวมาห ฯ เต หิ ติตฺถายตเน ปพฺพชิตาปิ สาสนสฺส อวณฺณกามา น โหนฺติ อมฺหากํ าติเสฏฺสฺส สาสนนฺติ วณฺณวาทิโนว โหนฺติ ตสฺมา เอวมาหาติ ฯ อญฺติตฺถิยวตฺถุกถา นิฏฺิตา ฯ {๘๘} มคเธสุ ปญฺจ อาพาธา อุสฺสนฺนา โหนฺตีติ มคธนามเก ชนปเท มนุสฺสานญฺจ อมนุสฺสานญฺจ ปญฺจ โรคา อุสฺสนฺนา วุฑฺฒิปฺปตฺตา ผาติปฺปตฺตา โหนฺติ ฯ ชีวกโกมารภจฺจกถา จีวรกฺขนฺธเก อาวี- ภวิสฺสติ ฯ น ภิกฺขเว ปญฺจหิ อาพาเธหิ ผุฏฺโ ปพฺพาเชตพฺโพติ เย เต กุฏฺาทโย ปญฺจ อาพาธา อุสฺสนฺนา เตหิ ผุฏฺโ อภิภูโต น ปพฺพาเชตพฺโพ ฯ ตตฺถ กุฏฺนฺติ รตฺตกุฏฺ วา โหตุ กาฬกุฏฺ วา ฯ ยงฺกิญฺจิ กิติพททฺทุกณฺฑุกจฺฉุอาทิปฺปเภทมฺปิ สพฺพํ กุฏฺเมวาติ วุตฺตํ ฯ ตญฺจ นขปิฏฺิปฺปมาณมฺปิ วฑฺฒนกปกฺเข ิตํ โหติ น


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๕๔-๕๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=54&pages=6&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=1115&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=1115&pagebreak=1#p54


จบการแสดงผล หน้าที่ ๕๔-๕๙.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]