อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๑๔๘-๑๕๐.

หน้าที่ ๑๔๘.
ปาฏิโมกฺขุทฺเทสํ น ชานาติ ฯ โย ตตฺถ ภิกฺขุ พฺยตฺโต ปฏิพโลติ
เอตฺถ กิญฺจาปิ ทหรสฺสาปิ พฺยตฺตสฺส ปาฏิโมกฺโข อนุญฺญาโต ฯ
อถโข เอตฺถ อยมธิปฺปาโย สเจ เถรสฺส ปญฺจ วา จตฺตาโร
วา ตโย วา ปาฏิโมกฺขุทฺเทสา นาคจฺฉนฺติ เทฺว ปน อขณฺฑา
สุวิสทา วาจุคฺคตา โหนฺติ เถรายตฺโตว ปาฏิโมกฺโข ฯ สเจ
ปน เอตฺตกมฺปิ วิสทํ กาตุํ น สกฺโกติ พฺยตฺตสฺส ภิกฺขุโน
อายตฺโตว โหติ ฯ สามนฺตา อาวาสาติ สามนฺตํ อาวาสํ ฯ
สชฺชุกนฺติ ตทเหว อาคมนตฺถาย ฯ นวกํ ภิกฺขุํ อาณาเปตุนฺติ
เอตฺถ โย สกฺโกติ อุคฺคเหตุํ เอวรูโป อาณาเปตพฺโพ น
พาโล ฯ {๑๕๖} กตมี ภนฺเตติ เอตฺถ กตีนํ ปูรณี กตมี โก ทิวโสติ
อธิปฺปาโย ฯ อยฺยายตฺตํ กุสลกมฺมํ สนฺธาย วทนฺติ กิตฺตกา
ภนฺเต ภิกฺขูติ ฯ สลากํ วา คเหตุนฺติ สลากํ คเหตฺวา สํหริตฺวา
คเณตุนฺติ อตฺโถ ฯ กาลวโตติ กาลสฺเสว ปเควาติ อตฺโถ ฯ
     {๑๕๘} ยํ กาลํ สรตีติ เอตฺถ สายมฺปิ อชฺชุโปสโถ สมนฺนาหรถาติ
อาโรเจตุํ วฏฺฏติ ฯ {๑๕๙} เถเรน ภิกฺขุนา นวํ ภิกฺขุํ อาณาเปตุนฺติ
เอตฺถาปิ กิญฺจิ กมฺมํ กโรนฺโต วา สทากาลเมว เอโก
ภารนิตฺถรณโก วา สรภาณกธมฺมกถิกาทีสุ อญฺญตโร วา น
อุโปสถาคารสมฺมชฺชนตฺถํ อาณาเปตพฺโพ อวเสสา ปน วาเรน
อาณาเปตพฺพา ฯ สเจ อาณตฺโต สมฺมุญฺชนึ ตาวกาลิกมฺปิ น
ลภติ สาขาภงฺคํ กปฺปิยํ กาเรตฺวา สมฺมชฺชิตพฺพํ ฯ ตมฺปิ
อลภนฺตสฺส ลทฺธกปฺปิยํ โหติ ฯ {๑๖๐} อาสนปญฺญาปนาณตฺติยมฺปิ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๔๙.
วุตฺตนเยเนว อาณาเปตพฺโพ ฯ อาณตฺเต จ สเจ อุโปสถาคาเร
อาสนานิ นตฺถิ สงฺฆิกาวาสโต อาหริตฺวา ปญฺญาเปตฺวา ปุน
อาหริตพฺพานิ ฯ อาสเนสุ อสติ กฏสารเกปิ ตฏฺฏิกาโยปิ ปญฺญาเปตุํ
วฏฺฏติ ตฏฺฏิกาสุปิ อสติ สาขาภงฺคานิ กปฺปิยํ กาเรตฺวา
ปญฺญาเปตพฺพานิ กปฺปิยการกํ อลภนฺตสฺส ลทฺธกปฺปิยํ โหติ ฯ
     {๑๖๑} ปทีปกรเณปิ วุตฺตนเยเนว อาณาเปตพฺโพ ฯ อาณาเปนฺเตน จ
อมุกสฺมึ นาม โอกาเส เตลํ วา วฏฺฏิ วา กปลฺลิกา วา อตฺถิ
ตํ คเหตฺวา กโรหีติ วตฺตพฺโพ ฯ สเจ เตลาทีนิ นตฺถิ
ปริเยสิตพฺพานิ ปริเยสิตฺวา อลภนฺตสฺส ลทฺธกปฺปิยํ โหติ ฯ อปิจ
กปาเล อคฺคิปิ ชาเลตพฺโพ ฯ {๑๖๓} สงฺคเหตพฺโพติ สาธุ ภนฺเต อาคตตฺถ
อิธ ภิกฺขา สุลภา สูปพฺยญฺชนํ อตฺถิ วสถ อนุกฺกณฺฐมานาติ
เอวํ ปิยวจเนน สงฺคเหตพฺโพ ปุนปฺปุนํ กถากรณวเสน
อนุคฺคเหตพฺโพ อาม วสิสฺสามีติ ปฏิวจนทาปเนน อุปลาเปตพฺโพ ฯ
อถวา จตูหิ ปจฺจเยหิ สงฺคเหตพฺโพ เจว อนุคฺคเหตพฺโพ จ ปิยวจเนน
อุปลาเปตพฺโพ กณฺณสุขํ อาลปิตพฺโพติ อตฺโถ จุณฺณาทีหิ
อุปฏฺฐาเปตพฺโพ ฯ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ สเจ สกโลปิ สงฺโฆ
น กโรติ สพฺเพสํ ทุกฺกฏํ ฯ อิธ เนว เถรา น ทหรา
มุจฺจนฺติ ฯ สพฺเพหิ วาเรน อุปฏฺฐาเปตพฺโพ ฯ อตฺตโน วาเร
อนุปฏฺฐหนฺตสฺส อาปตฺติ ฯ เตน ปน มหาเถรานํ ปริเวณสมฺมชฺชน-
ทนฺตกฏฺฐทานาทีนิ น สาทิตพฺพานิ ฯ เอวมฺปิ สติ มหาเถราหิ
สายํ ปาตํ อุปฏฺฐานํ อาคนฺตพฺพํ ฯ เตน ปน เตสํ อาคมนํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๕๐.
ญตฺวา ปฐมตรํ มหาเถรานํ อุปฏฺฐานํ คนฺตพฺพํ ฯ สจสฺส
สทฺธิญฺจรา ภิกฺขู อุปฏฺฐากา อตฺถิ มยฺหํ อุปฏฺฐากา อตฺถิ ตุมฺเห
อปฺโปสฺสุกฺกา วิหรถาติ วตฺตพฺพํ ฯ อถาปิสฺส สทฺธิญฺจรา ภิกฺขู
นตฺถิ ตสฺมึเยว ปน วิหาเร เอโก วา เทฺว วา วตฺตสมฺปนฺนา
วทนฺติ มยํ เถรสฺส กตฺตพฺพกิจฺจํ กริสฺสาม อวเสสา ผาสุํ
วิหรนฺตูติ สพฺเพสํ อนาปตฺติ ฯ โส อาวาโส คนฺตพฺโพติ
อุโปสถกรณตฺถาย อนฺวฑฺฒมาสํ คนฺตพฺโพ โส จ โข
อุตุวสฺเสเยว วสฺสาเน ปน ยํ กตฺตพฺพํ ตํ ทสฺเสตุํ วสฺสํ วสนฺติ
พาลา อพฺยตฺตาติอาทิมาห ฯ ตตฺถ น ภิกฺขเว เตหิ ภิกฺขูหิ
ตสฺมึ อาวาเส วสฺสํ วสิตพฺพนฺติ ปุริมิกาย ปาฏิโมกฺขุทฺเทสเกน
วินา น วสฺสํ อุปคนฺตพฺพํ ฯ สเจ โส วสฺสุปคตานํ ปกฺกมติ
วา วิพฺภมติ วา กาลํ วา กโรติ อญฺญสฺมึ สติเยว ปจฺฉิมิกาย
วสิตุํ วฏฺฏติ อสติ อญฺญตฺถ คนฺตพฺพํ อคจฺฉนฺตานํ ทุกฺกฏํ ฯ
สเจ ปน ปจฺฉิมิกาย ปกฺกมติ วา วิพฺภมติ วา กาลํ วา กโรติ
มาสทฺวยํ วสิตพฺพํ ฯ
     {๑๖๔} กาเยน วิญฺญาเปตีติ ปาริสุทฺธิทานํ เยน เกนจิ องฺคปจฺจงฺเคน
วิญฺญาเปติ ชานาเปติ วาจมฺปน นิจฺฉาเรตุํ สกฺโกนฺโต วาจาย
วิญฺญาเปติ อุภยถาปิ สกฺโกนฺโต กายวาจาทีหิ ฯ สงฺเฆน ตตฺถ
คนฺตฺวา อุโปสโถ กาตพฺโพติ สเจ พหู ตาทิสา คิลานา โหนฺติ
สงฺเฆน ปฏิปาฏิยา ฐตฺวา สพฺเพ หตฺถปาเส กาตพฺพา ฯ สเจ
ทูเร โหนฺติ สงฺโฆ นปฺปโหติ ตํ ทิวสํ อุโปสโถ น


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๑๔๘-๑๕๐.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=148&pages=3&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=3072&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=3072&modeTY=2&pagebreak=1#p148