อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๒๓๔.

พาหิรมลาภาเวน วิมลตฺตา อกาโจ. สมโล หิ "สกาโจ"ติ วุจฺจติ. วิมลตฺตา วา อาคุํ น กโรติ, เตน อกาโจ. อาคุกิริยา หิ อุปฆาตกรณโต "กาโจ"ติ วุจฺจติ. [๔๘๒] อตฺตนา ^๑- อตฺตานํ นานุปสฺสตีติ ญาณสมฺปยุตฺเตน จิตฺเตน วิปสฺสนฺโต อตฺตโน ขนฺเธสุ อญฺญํ อตฺตานํ นาม น ปสฺสติ, ขนฺธมตฺตเมว ปสฺสติ. ยา จายํ "อตฺตนาว อตฺตานํ สญฺชานามี"ติ ตสฺส สจฺจโต ตถโต ^๒- ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา, อภาวา อตฺตโน อตฺตานํ น ปสฺสติ, ^๓- อญฺญทตฺถุ ปญฺญาย ขนฺเธ ปสฺสติ. มคฺคสมาธินา สมาหิโต, กายวงฺกาทีนํ อภาวา อุชฺชุคโต, โลกธมฺเมหิ อกมฺปนียโต ฐิตตฺโต, ตณฺหาสงฺขาตาย เอชาย ปญฺจนฺนํ เจโตขิลานญฺจ อฏฺฐฏฺฐานาย กงฺขาย จ อภาวา อเนโช อขิโล อกงฺโข. [๔๘๓] โมหนฺตราติ โมหการณา โมหปจฺจยา, สพฺพกิเลสานเมตํ อธิวจนํ. สพฺเพสุ ธมฺเมสุ จ ญาณทสฺสีติ สจฺฉิกตสพฺพญฺญุตญฺญาโณ. ตญฺหิ สพฺเพสุ ธมฺเมสุ ญาณํ, ตญฺจ ภควา ปสฺสิ, "อธิคตํ เม"ติ สจฺฉิกตฺวา วิหาสิ. เตน วุจฺจติ "สพฺเพสุ ธมฺเมสุ จ ญาณทสฺสี"ติ. สมฺโพธินฺติ อรหตฺตํ. อนุตฺตรนฺติ ปจฺเจกพุทฺธสาวเกหิ อสาธารณํ. สิวนฺติ เขมํ นิรุปทฺทวํ, สสฺสิริกํ วาติ. ^๔- ยกฺขสฺสาติ ปุริสสฺส. สุทฺธีติ โวทานตา. เอตฺถ หิ โมหนฺตราภาเวน สพฺพโทสาภาโว, เตน สํวรการณสมุจฺเฉโท ^๕- อนฺติมสรีรธาริตา, ญาณทสฺสิตาย สพฺพคุณสมฺภโว, เตน อนุตฺตรา สมฺโพธิปตฺติ ^๖- อิโต ปรํ ^๗- ปหาตพฺพํ อธิคนฺตพฺพํ วา นตฺถิ. เตนาห "เอตฺตาวตา ยกฺขสฺส สุทฺธี"ติ. [๔๘๔] เอวํ วุตฺเต พฺราหฺมโณ ภิยฺโยโส มตฺตาย ภควติ ปสนฺโน ปสนฺนาการํ กโรนฺโต อาห "หุตญฺจ มยฺหนฺ"ติ. ตสฺสตฺโถ:- ยมหํ อิโต ปุพฺเพ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อตฺตโน ^๒ ฉ.ม. เถตโต ^๓ ฉ.ม. นานุปสฺสติ @^๔ ฉ.ม. วา ^๕ ก. จสฺส การณสมุจฺเฉทา @^๖ ก. อนุตฺตรํ สมฺโพธินฺติ ^๗ ฉ.ม.,อิ. ปรญฺจ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๒๓๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=29&page=234&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=5274&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=29&A=5274&modeTY=2&pagebreak=1#p234