อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๑๕.

การณํ ปฏิกฺขิปนฺโต อาห "อิโตนิทานา อิโตชา อิโต สมุฏฺฐายา"ติ. สทฺทสิทฺธิ เจตฺถ ปุริมคาถาย วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพา. [๒๗๕-๖] เอวํ เต ปเญฺห วิสฺสชฺเชตฺวา อิทานิ ยฺวายํ "อิโตนิทานา"ติ- อาทีสุ "อตฺตภาวนิทานา อตฺตภาวโต ชาตา อตฺตภาวโต สมุฏฺฐายา"ติ อตฺโถ วุตฺโต, ตํ สาเธนฺโต อาห "เสฺนหชา อตฺตสมฺภูตา"ติ. เอเต หิ สพฺเพ ราคาทโย วิตกฺกปริโยสานา ตณฺหาเสฺนเหน ชาตา, ตถา ชายนฺตา จ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธเภเท อตฺตภาวปริยาเย อตฺตนิ สมฺภูตา. เตนาห "เสฺนหชา อตฺตสมฺภูตา"ติ. อิทานิ ตทตฺถโชติกํ อุปมํ กโรติ "นิโคฺรธสฺเสว ขนฺธชา"ติ ตตฺถ ขนฺเธสุ ชาตา ขนฺธชา, ปาโรหานเมตํ อธิวจนํ. กึ วุตฺตํ โหติ? ยถา นิโคฺรธสฺส ขนฺธชา นาม ปาโรหา อาโปรสสิเนเห สติ ชายนฺติ, ชายนฺตา จ ตสฺมึเยว นิโคฺรเธ เตสุ เตสุ สาขปฺปเภเทสุ สมฺภวนฺติ, เอวเมเตปิ ราคาทโย อชฺฌตฺตตณฺหาสิเนเห ^๑- สติ ชายนฺติ, ชายนฺตา จ ตสฺมึเยว อตฺตภาเว เตสุ เตสุ จกฺขฺวาทิเภเทสุ ทฺวารารมฺมณวตฺถูสุ สมฺภวนฺติ, ตสฺมา เวทิตพฺพเมตํ "อตฺตภาวนิทานา อตฺตภาวชา อตฺตภาวสมุฏฺฐานา จ เอเต"ติ. อวเสสทิยฑฺฒคาถาย ปน อยํ สพฺพสงฺคาหิกา อตฺถวณฺณนา:- เอวํ อตฺตสมฺภูตา จ เอเต ปุถู วิสตฺตา กาเมสุ. ราโคปิ หิ ปญฺจกามคุณิกาทิวเสน, โทโสปิ อาฆาตวตฺถาทิวเสน, อรติอาทโยปิ ตสฺส ตสฺเสว ปเภทสฺส วเสนาติ สพฺพถา สพฺเพปิเม กิเลสา ปุถู อเนกปฺปการา หุตฺวา วตฺถุทฺวารารมฺมณาทิวเสน เตสุ เตสุ วตฺถุกาเมสุ ตถา ตถา วิสตฺตา ลคฺคา ลคฺคิตา สํสิพฺพิตฺวา ฐิตา. กิมิว? มาลุวาว วิตตา วเน, ยถา วเน วิตตา มาลุวา เตสุ เตสุ รุกฺขสฺส สาขปฺปสาขาทิเภเทสุ วิสตฺตา โหนฺติ ลคฺคา ^๒- ลคฺคิตา สํสิพฺพิตฺวา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.....เสฺนเห ^๒ ฉ.ม. โหติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๑๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=29&page=115&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=2577&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=29&A=2577&modeTY=2&pagebreak=1#p115