อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๑๔.

อทฺธา อยํ ตตฺถ น สมฺปายิสฺสติ, ตโต นํ เอวํ วิเหเสฺสามี"ติ. ภควา ตํ สุตฺวา "น ขฺวาหํ ตํ อาวุโสติอาทิมาห. ตํ สพฺพํ อาฬวกสุตฺเต วุตฺตนเยเนว สพฺพากาเรหิ เวทิตพฺพํ. [๒๗๓] อถ โข สูจิโลโม ยกฺโข ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ "ราโค จ โทโส จา"ติ ตตฺถ ราคโทสา วุตฺตนยา เอว. กุโต นิทานาติ กึนิทานา กึเหตุกา. กุโตติ ปจฺจตฺตวจนสฺส โตอาเทโส เวทิตพฺโพ, สมาเส จสฺส โลปาภาโว. อถ วา นิทานาติ ชาตา อุปฺปนฺนาติ อตฺโถ. ตสฺมา กุโตนิทานา กุโตชาตา กุโตอุปฺปนฺนาติ วุตฺตํ โหติ. อรตี รตี โลมหํโส กุโตชาติ ยายํ "ปนฺเตสุ วา เสนาสเนสุ อญฺตรญฺตเรสุ วา อธิกุสเลสุ ธมฺเมสุ อรติ อรติกา ^๑- อนภิรติ อนตฺตมนตา ^๒- อุกฺกณฺิตา ปริตสฺสิตา"ติ ^๓- เอวํ วิภตฺตา อรติ, ยา จ ปญฺจสุ กามคุเณสุ รติ, โย จ โลมหํสสมุฏฺานโต ^๔- "โลมหํโส"เตฺวว สงฺขฺยํ คโต จิตฺตุตฺราโส, อิเม ตโย ธมฺมา กุโตชา กุโตชาตาติ ปุจฺฉติ. กุโต สมุฏฺายาติ กุโต อุปฺปชฺชิตฺวา. มโนติ กุสลจิตฺตํ, วิตกฺกาติ อุรคสุตฺเต วุตฺตา นว กามวิตกฺกาทโย. กุมารกา ธงฺกมิโวสฺสชนฺตีติ ยถา คามทารกา กีฬนฺตา กากํ สุตฺเตน ปาเท พนฺธิตฺวา โอสฺสชนฺติ ขิปนฺติ, เอวํ กุสลมนํ อกุสลวิตกฺกา กุโต สมุฏฺาย โอสฺสชนฺตีติ ปุจฺฉติ. [๒๗๔] อถสฺส ภควา เต ปเญฺห วิสฺสชฺเชนฺโต "ราโค จา"ติ ทุติยคาถมภาสิ. ตตฺถ อิโตติ อตฺตภาวํ สนฺธายาห. อตฺตภาวนิทานา หิ ราคโทสา. อรติรติโลมหํสา จ อตฺตภาวโต ชาตา กามวิตกฺกาทิอกุสลวิตกฺกา จ อตฺตภาวโตเยว สมุฏฺาย กุสลมเน ^๕- โอสฺสชนฺติ, เตน ตทญฺ ปกติอาทึ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อรติตา ^๒ ฉ.ม. อนภิรมณา ^๓ อภิ.วิ. ๓๕/๘๕๖/๔๒๙ @^๔ ฉ.ม. โลมหํสสมุฏฺาปนโต ^๕ ฉ.ม. กุสลมโน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๑๑๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=29&page=114&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=2555&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=29&A=2555&pagebreak=1#p114