อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ ภาษาบาลี อักษรไทย
สุตฺต.อ.๑ (ปรมตฺถ.๑)
หน้าที่ ๘๕.

รตฺตกมฺพลสนฺถโต วิย อโหสิ, โส นามชฺช สุกฺขรุกฺโข วิย สาขามตฺตาวเสโส
ฐิโต, อโห ชราย อุปหโต โกวิฬาโร"ติ จินฺเตตฺวา "อนุปาทินฺนมฺปิ ตาว
ชรา หญฺญติ, กิมงฺคํ ปน อุปาทินฺนนฺ"ติ อนิจฺจสญฺญํ ปฏิลภิ. ตทนุสาเรเนว
สพฺพสงฺขาเร ทุกฺขโต อนตฺตโต จ วิปสฺสนฺโต "อโห วตาหมฺปิ สญฺฉินฺนปตฺโต
โกวิฬาโร วิย อเปตคิหิพฺยญฺชโน ภเวยฺยนฺ"ติ ปตฺถยมาโน อนุปุพฺเพน ตสฺมึ
สยนตเล ทกฺขิเณน ปสฺเสน นิปนฺโนเยว ปจฺเจกโพธึ สจฺฉากาสิ, ตโต
คมนกาเล อมจฺเจหิ "กาโล คนฺตุํ มหาราชา"ติ วุตฺเต "นาหํ ราชา"ติอาทีนิ
วตฺวา ปุริมนเยเนว คาถํ อภาสิ:-
               "โอโรปยิตฺวา คิหิพฺยญฺชนานิ
                สญฺฉินฺนปตฺโต ยถา โกวิฬาโร
                เฉตฺวาน วีโร คิหิพนฺธนานิ
                เอโก จเร ขคฺควิสาณกปฺโป"ติ.
      ตตฺถ โอโรปยิตฺวาติ ฉฑฺเฑตฺวา ๑- อปเนตฺวา. คิหิพฺยญฺชนานีติ
เกสมสฺสุโอทาตวตฺถาลงฺการมาลาคนฺธวิเลปนอิตฺถิปุตฺตทาสิทาสาทีนิ. เอตานิ หิ
คิหิภาวํ พฺยญฺชยนฺติ, ตสฺมา "คิหิพฺยญฺชนานี"ติ วุจฺจนฺติ. สญฺฉินฺนปตฺโตติ
ปติตปตฺโต. เฉตฺวานาติ มคฺคญาเณน ฉินฺทิตฺวา. วีโรติ มคฺควีริยสมนฺนาคโต.
คิหิพนฺธนานีติ กามพนฺธนานิ. กามา หิ คิหีนํ พนฺธนานิ. อยํ ตาว ปทตฺโถ.
      อยํ ปน อธิปฺปาโย:- "อโห วตาหมฺปิ โอโรปยิตฺวา คิหิพฺยญฺชนานิ
สญฺฉินฺนปตฺโต ยถา โกวิฬาโร ภเวยฺยนฺ"ติ เอวํ หิ จินฺตยมาโน วิปสฺสนํ
อารภิตฺวา ปจฺเจกโพธึ อธิคโตมฺหีติ. เสสํ ปุริมนเยเนว เวทิตพฺพนฺติ.
                     โกวิฬารคาถาวณฺณนา สมตฺตา.
                        ปฐโม วคฺโค นิฏฺฐิโต.
                          -------------
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสนฺติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๘๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=28&page=85&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=2153&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=28&A=2153&modeTY=2&pagebreak=1#p85