อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๖๔.

วาจารสูปวชฺชอวเสสพฺยญฺชนาทโย ^๑- ธมฺมา "รสา"ติ วุจฺจนฺติ, เตสํ รสานํ สจฺจํ หเว สาธุตรํ ^๒- สจฺจเมว สาธุตรํ, สาธุตรํ ^๒- วา เสฏฺตรํ อุตฺตมตรํ. มูลรสาทโย หิ สรีรํ อุปพฺรูเหนฺติ, สงฺกิเลสิกญฺจ สุขมาวหนฺตํ. สจฺจรเส วิรติสจฺจวาจาสจฺจรโส ^๔- สมถวิปสฺสนาทีหิ จิตฺตมุปพฺรูเหติ ^๕- อสงฺกิเลสิกญฺจ สุขมาวหาติ, ^๖- วิมุตฺติรโส ปรมตฺถสจฺจรสปริภาวิตตฺตา สาธุ, อตฺถรสธมฺมรสา จ ตทธิคมูปายภูตํ อตฺถญฺจ ธมฺมญฺจ นิสฺสาย ปวตฺติโตติ. ปญฺาชีวินฺติ เอตฺถ ปน ยฺวายํ อนฺเธกจกฺขุทฺวิจกฺขุเกสุ ทฺวิจกฺขุ ปุคฺคโล คหฏฺโ วา กมฺมนฺตานุฏฺานสรณคมนทานสํวิภาคสีลสมาทานอุโปสถกมฺมาทิ- คหฏฺปฏิปทํ, ปพฺพชิโต วา อวิปฺปฏิสารกรณสีลสงฺขาตํ ตทุตฺตรึ จิตฺตวิสุทฺธิอาทิเภทํ วา ปพฺพชิตปฏิปทํ ปญฺาย อาราเธตฺวา ชีวติ, ตสฺส ปญฺาชีวิตํ, ตํ วา ปญฺาชีวิโน ปญฺาชีวิตํ ^๗- เสฏฺมาหูติ เอวมตฺโถ ทฏฺพฺโพ. [๑๘๕-๖] เอวํ ภควตา วิสฺสชฺชิเต จตฺตาโรปิ ปเญฺห สุตฺวา อตฺตมโน ยกฺโข อวเสเสปิ จตฺตาโร ปเญฺห ปุจฺฉนฺโต "กถํ สุ ตรติ โอฆนฺ"ติ คาถมาห. อถสฺส ภควา ปุริมนเยเนว วิสฺสชฺเชนฺโต "สทฺธาย ตรติ โอฆนฺ"ติ คาถมาห. ตตฺถ กิญฺจาปิ โย จตุพฺพิธํ โอฆํ ตรติ, โส สํสารอณฺณวมฺปิ ตรติ, วฏฺฏทุกฺขมฺปิ อจฺเจติ, กิเลสมลาปิ ปริสุชฺฌติ, เอวํ สนฺเตปิ ปน ยสฺมา อสฺสทฺโธ โอฆตรณํ อสทฺทหนฺโต น ปกฺขนฺทติ, ปญฺจสุ กามคุเณสุ จิตฺตโวสฺสคฺเคน ปมตฺโต ตเตฺรวาสตฺตวิสตฺตาย ^๘- สํสารอณฺณวํ น ตรติ, กุสีโต ทุกฺขํ วิหรติ โวกิณฺโณ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ, อปฺปญฺโ สุทฺธิมคฺคํ อชานนฺโต น ปริสุชฺฌติ, ตสฺมา ตปฺปฏิปกฺขํ ทสฺเสนฺเตน ภควตา อยํ คาถา วุตฺตาติ. ^๙- @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ทรฺวาจารสูปชชฺช... ^๒ ฉ.ม. สาทุตรํ ^๓ ฉ.ม. สาธุตรํ @^๔ ฉ.ม.....สจฺจรสา ^๕ ฉ.ม.....พฺรูเหนฺติ ^๖ ฉ.ม. สุขมาวหนฺติ @^๗ ฉ.ม. ปญฺาชีวิโน ชีวิตํ, ตํ วา ปญฺาชีวึ ชีวตํ @^๘ สี. ตตฺเถวาสตฺตวิสตฺตตฺตา, ฉ.ม. ตตฺเถว สตฺตวิสตฺตตาย ^๙ ฉ.ม. วุตฺตา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๖๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=28&page=264&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=6229&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=28&A=6229&pagebreak=1#p264