อรรถกถาเล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๒๐๖.

๓. ติกนิปาต ๑. ปมวคฺค ๑. มูลสุตฺตวณฺณนา [๕๐] ติกนิปาตสฺส ปเม ตีณีติ คณนปริจฺเฉโท. อิมานีติ อภิมุขีกรณํ. อกุสลมูลานีติ ปริจฺฉินฺนธมฺมนิทสฺสนํ. ตตฺถ อกุสลานิ จ ตานิ มูลานิ จาติ อกุสลมูลานิ. อถ วา อกุสลานํ เหตุปจฺจยปภวชนกสมุฏฺาปกนิพฺพตฺตกฏฺเน มูลานิ จาติ อกุสลมูลานิ, อกุสลธมฺมานํ การณานีติ อตฺโถ. การณํ หิ ยถา หิโนติ เอตสฺมา ผลํ ปวตฺตตีติ เหตุ, ปฏิจฺจเอตสฺมา เอตีติ ปจฺจโย, ปภวติ เอตสฺมาติ ปภโว, อตฺตโน ผลํ ชเนตีติ ชนกํ, สมุฏฺาเปตีติ สมุฏฺาปกํ, นิพฺพตฺเตตีติ นิพฺพตฺตกนฺติ จ วุจฺจติ, เอวํ ปติฏฺฏฺเน มูลนฺติ, ตสฺมา อกุสลมูลานีติ อกุสลานํ สุปติฏฺิตภาวสาธนานิ, การณานีติ วุตฺตํ โหติ. เกจิ ปน "สาลิอาทีนํ สาลิพีชาทีนิ วิย มณิปฺปภาทีนํ มณิวณฺณาทโย วิย จ อกุสลานํ อกุสลภาวสาธโก โลภาทีนํ มูลฏฺโ"ติ วทนฺติ เอวํ สนฺเต อกุสลจิตฺตสมุฏฺานรูเปสุ เนสํ เหตุปจฺจยภาโว น สิยา. น หิ ตานิ เตสํ อกุสลภาวํ สาเธนฺติ, น จ ปจฺจยา น โหนฺติ. วุตฺตเญฺหตํ:- "เหตู เหตุสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย"ติ. ^๑- อเหตุกสฺส จ โมหสฺส อกุสลภาโว น สิยา อกุสลภาวสาธกสฺส มูลนฺตรสฺส อภาวโต. อถาปิ สิยา โลภาทีนํ สภาวสิทฺโธ อกุสลาทิภาโว, @เชิงอรรถ: ^๑ อภิ.ป. ๔๐/๑/๑

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้าที่ ๒๐๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=27&page=206&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=27&A=4539&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=27&A=4539&pagebreak=1#p206