อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๒)
หน้าที่ ๒๘๓-๒๘๔.

หน้าที่ ๒๘๓.
                  ขุทฺทกกณฺฑวณฺณนา
          เยสํ นวหิ วคฺเคหิ      สงฺคโห สุปติฏฺิโต
          ขุทฺทกานํ อยํ ทานิ     เตสํ ภวติ วณฺณนา ฯ
     {๑} ตตฺถ มุสาวาทวคฺคสฺส ตาว ปมสิกฺขาปเท ฯ หตฺถโกติ
ตสฺส เถรสฺส นามํ ฯ สกฺยานํ ปุตฺโต สกฺยปุตฺโต ฯ พุทฺธกาเล กิร
สกฺยกุลโต อสีติปุริสสหสฺสานิ ปพฺพชึสุ ฯ เตสํ โส อญฺตโรติ ฯ
วาทกฺขิตฺโตติ วาทํ กริสฺสามีติ เอวํ ปริวิตกฺกิเตน วาเทน ปรวาทีนํ
สนฺติกํ ขิตฺโต ปกฺขิตฺโต ปหิโต เปสิโตติ อตฺโถ ฯ วาทมฺหิ
วา สเกน จิตฺเตน ขิตฺโต ยตฺร ยตฺร วาโท ตตฺร ตเตฺรว
สนฺทิสฺสตีติปิ วาทกฺขิตฺโต ฯ อวชานิตฺวา ปฏิชานาตีติ อตฺตโน
วาเท กิญฺจิ โทสํ สลฺลกฺเขนฺโต นายํ มม วาโทติ อวชานิตฺวา
ปุน กเถนฺโต กเถนฺโต นิทฺโทสตํ สลฺลกฺเขตฺวา มเมว อยํ วาโทติ
ปฏิชานาติ ฯ ปฏิชานิตฺวา อวชานาตีติ กิสฺมิญฺจิเทว วจเน อานิสํสํ
สลฺลกฺเขนฺโต อยํ มม วาโทติ ปฏิชานิตฺวา ปุน กเถนฺโต กเถนฺโต
ตตฺถ โทสํ สลฺลกฺเขตฺวา นายํ มม วาโทติ อวชานาติ ฯ
อญฺเนญฺ ปฏิจรตีติ อญฺเน การเณน อญฺ การณํ ปฏิจรติ
ปฏิจฺฉาเทติ อชฺโฌตฺถรติ รูปํ อนิจฺจํ ชานิตพฺพโตติ วตฺวา ปุน
ชาติธมฺมโตติ อาทีนิ วทติ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน เอตสฺส ปฏิฉาทนเหตุ
อญฺ พหุํ กเถตีติ วุตฺตํ ฯ ตตฺรายํ อธิปฺปาโย ยนฺตํ ปฏชานนญฺจ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๘๔.
อวชานนญฺจ ตสฺส ปฏิจฺฉาทนตฺถํ โก อาห กึ อาห กิสฺมึ
อาหาติ เอวมาทึ พหุํ ภาสตีติ ฯ ปุน มหาอฏฺกถายํ อวชานิตฺวา
ปฏิชานนฺโต ปฏิชานิตฺวา อวชานนฺโต เอว จ อญฺเนญฺ
ปฏิจรตีติ วุตฺตํ ฯ สมฺปชานมุสา ภาสตีติ สมฺปชานนฺโต มุสา ภาสติ ฯ
สงฺเกตํ กตฺวา วิสํวาเทตีติ ปุเรภตฺตาทีสุ อสฺกสฺมึ นาม กาเล
อสุกสฺมึ นาม ปเทเส วาโท โหตูติ สงฺเกตํ กตฺวา สงฺเกตโต
ปุเร วา ปจฺฉา วา คนฺตฺวา ปสฺสถ โภ ติตฺถิยา น อาคตา
ปราชิตาติ ปกฺกมติ ฯ {๒} สมฺปชานมุสาวาเทติ ชานิตฺวา ชานนฺตสฺส จ
มุสา ภณเน ฯ {๓} วิสํวาทนปุเรกฺขารสฺสาติ วิสํวาทนจิตฺตํ ปุรโต
กตฺวา วทนฺตสฺส ฯ วาจาติ มิจฺฉาวาจาปริยาปนฺนวจนสมุฏฺาปิกา
เจตนา ฯ คีราติ ตาย เจตนาย สมุฏฺาปิตํ สทฺทํ ทสฺเสติ ฯ
พฺยปโถติ วจนปโถ ฯ วาจาเยว หิ อญฺเสํปิ ทิฏฺานุคตึ
อาปชฺชนฺตานํ ปถภูตโต พฺยปโถติ วุจฺจติ ฯ วจีเภโทติ วจีสญฺิตาย
วาจาย เภโท ฯ ปเภทคตา วาจาเอว เอวํ วุจฺจติ ฯ วาจสิกา
วิญฺตฺตีติ วจีวิญฺตฺติ ฯ เอวํ ปมปเทน สุทฺธเจตนาว มชฺเฌ
ตีหิ ตํสมุฏฺิตสทฺทสหิตา อนฺเต เอเกน วิญฺตฺติสหิตา เจตนา
กถิตาติ เวทิตพฺพา ฯ อนริยโวหาราติ อนริยานํ พาลปุถุชฺชนานํ
โวหารา ฯ เอวํ สมฺปชานมุสาวาทํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ อนฺเต
วุตฺตานํ สมฺปชานมุสาวาทสงฺขาตานํ อนริยโวหารานํ ลกฺขณํ ทสฺเสนฺโต
อทิฏฺ นามาติ อาทิมาห ฯ ตตฺถ อทิฏฺ ทิฏฺ เมติ เอวํ วทโต
วจนํ ตํสมุฏฺาปิกา วา เจตนา เอโก อนริยโวหาโรติ อิมินา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๒๘๓-๒๘๔.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=2&page=283&pages=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=5955&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=5955&pagebreak=1#p283