อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๒)
หน้าที่ ๑๗๙-๑๘๐.

หน้าที่ ๑๗๙.
สภาเย วา ตสฺส สมฺมุเข นครทฺวารมูเล วา เตสํเยว หตฺถปาเส
วา อรุณํ ๑- อุฏฺาเปตพฺพํ ฯ อปริกฺขิตฺโตติ อิมินา ตสฺเสว คามสฺส
นานูปจารตา ทสฺสิตา ฯ เอเตเนวูปาเยน สพฺพตฺถ เอกูปจารตา จ
นานูปจารตา จ เวทิตพฺพา ฯ ปาลิยํ ปน คาโม เอกูปจาโร
นามาติ เอวํ อาทิมฺหิ อชฺโฌกาโส เอกูปจาโร นามาติ เอวํ
อนฺเต จ เอกเมว มาติกาปทํ อุทฺธริตฺวา ปทภาชนํ วิตฺถาริตํ ฯ
ตสฺมา ตสฺเสว ปทสฺสานุสาเรน สพฺพตฺถ ปริกฺเขปาทิวเสน
เอกูปจารตา อปริกฺเขปาทิวเสน นานูปจารตา จ เวทิตพฺพา ฯ
     {๔๘๐-๔๘๑} นิเวสนาทีสุ โอวรกาติ คพฺภานํเยเวตํ ปริยายวจนํ ฯ หตฺถปาสา
วาติ คพฺภสฺส วา ฆรสฺส วา หตฺถปาสา ฯ ทฺวารมูเล วาติ
สพฺเพสํ สาธารเณ ฆรทฺวารมูเล วา ฯ หตฺถปาสา วาติ คพฺภสฺส
วา ฆรสฺส วา ฆรทฺวารมูลสฺส วา หตฺถปาสา ฯ {๔๘๒-๔๘๗} อุทฺโทสิโตติ
ยานาทีนํ ภณฺฑานํ สาลา ฯ อิโต ปฏฺาย นิเวสเน วุตฺตนเยเนว
วินิจฺฉโย เวทิตพฺโพ ฯ อฏฺโฏติ ปฏิราชาทิปฏิพาหนตฺถํ อิฏฺกาหิ
กโต พหลภิตฺติโก จตุปฺปญฺจภูมิโก ปฏิสฺสยวิเสโส ฯ มาโลติ
เอกกูฏสงฺคหิโต จตุรสฺสปาสาโท ฯ ปาสาโทติ ทีฆปาสาโท ฯ
หมฺมิยนฺติ มุณฺฑจฺฉทนปาสาโท ฯ {๔๘๙} สตฺตพฺภนฺตราติ เอตฺถ เอตํ
อพฺภนฺตรํ อฏฺวีสติหตฺถํ โหติ ฯ สตฺโถติ สเจ สตฺโถ คจฺฉนฺโต
คามํ วา นทึ วา ปริยาทยิตฺวา ติฏฺติ อนฺโต ปวิฏฺเน สทฺธึ
เอกาพทฺโธ หุตฺวา โอรญฺจ ปารญฺจ ผริตฺวา ิโต โหติ
@เชิงอรรถ: ๑. ปุํลิงฺโค กาตพฺโพ ฯ อิโต ปเรสุปิ ตเถว กาตพฺพํ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๘๐.
สตฺถปริหาโรว ลพฺภติ ฯ อถ คาเม วา นทิยา วา ปริยาปนฺโน โหติ
อนฺโต ปวิฏฺโ สตฺโถ คามปริหาโร เจว นทีปริหาโร จ
ลพฺภติ ฯ สเจ วิหารสีมํ อติกฺกมิตฺวา ติฏฺติ อนฺโตสีมายํ จีวรํ
โหติ ตตฺถ วิหารํ คนฺตฺวา วสิตพฺพํ ฯ สเจ พหิสีมายํ จีวรํ โหติ
สตฺถสมีเปเยว วสิตพฺพํ ฯ สเจ คจฺฉนฺโต สกเฏ วา ภคฺเค
โคเณ วา นฏฺเ อนฺตรา ฉิชฺชติ ยสฺมึ โกฏฺาเส จีวรํ
นิกฺขิตฺตํ ตตฺถ วสิตพฺพํ ฯ {๔๙๐} เอกกุลสฺส เขตฺเต หตฺถปาโส นาม
จีวรสฺส หตฺถปาโสเยว ฯ นานากุลสฺส เขตฺเต หตฺถปาโส นาม
เขตฺตทฺวารสฺส หตฺถปาโส ฯ อปริกฺขิตฺเต จีวรสฺเสว หตฺถปาโสว ฯ
     {๔๙๑-๔๙๒} ธญฺกรณนฺติ ขลํ วุจฺจติ ฯ อาราโมติ ปุปฺผาราโม ผลาราโม
วา ฯ ทฺวีสุปิ เขตฺเต วุตฺตสทิโสว วินิจฺฉโย ฯ วิหาโรติ
นิเวสนสทิโสว วินิจฺฉโย ฯ รุกฺขมูเล อนฺโตฉายายนฺติ ฉายาย
ผุฏฺโกาสสฺส อนฺโตเยว ฯ วิรลสาขสฺส ปน รุกฺขสฺส อาตเปน
ผุฏฺโกาเส ปิตํ นิสฺสคฺคิยเมว โหติ ฯ ตสฺมา ตาทิสสฺส
สาขาฉายาย วา ขนฺธจฺฉายาย วา เปตพฺพํ ฯ สเจ สาขาย วา
วิฏเป วา เปติ อุปริ อญฺสฺส สาขาฉายาย ผุฏฺโกาเสเยว
เปตพฺพํ ฯ ขุชฺชรุกฺขสฺส ฉายา ทูรํ คจฺฉติ ฉายาย ฯ ฆนฏฺาเน
เปตุํ วฏฺฏติเยว ฯ อิธาปิ หตฺถปาโส จีวรหตฺถปาโสเยว ฯ อคามเก
อรญฺเติ อคามกํ นาม อรญฺ วิชฺฌาฏวีอาทีสุ วา สมุทฺทมชฺเฌ
วา มจฺฉพนฺธานํ อคมนปเถสุ ทีปเกสุ ลพฺภติ ฯ สมนฺตา
สตฺตพฺภนฺตราติ มชฺเฌ ิตสฺส สพฺพทิสาสุ สตฺตพฺภนฺตรา วินิพฺเพเธน


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๑๗๙-๑๘๐.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=2&page=179&pages=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=3752&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=3752&pagebreak=1#p179