อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๐.

ทฺวาทสมคาถาวณฺณนา [๑๒] เอวํ ภควา "รุณฺณํ วา โสโก วา ยา วญฺา ปริเทวนา, สพฺพมฺปิ ตํ เปตานมตฺถาย น โหติ, เกวลนฺตุ อตฺตานํ ปริตาเปนฺตา, ^๑- เอวํ ติฏฺนฺติ าตโย"ติ รุณฺณาทีนํ นิรตฺถกภาวํ ทสฺเสตฺวา ปุน ยา มาคธราเชน ทกฺขิณา ทินฺนา, ตสฺสา สาตฺถิกภาวํ ^๒- ทสฺเสนฺโต "อยญฺจ โข ทกฺขิณา"ติ อิมํ คาถมาห. ตสฺสตฺโถ:- อยญฺจ โข มหาราช ทกฺขิณา ตยา อชฺช อตฺตโน าติคณํ อุทฺทิสฺส ทินฺนา, สา ยสฺมา สํโฆ อนุตฺตรํ ปุญฺกฺเขตฺตํ โลกสฺส, ตสฺมา สํฆมฺหิ สุปฺปติฏฺิตา อสฺส เปตชนสฺส ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย อุปกปฺปติ สมฺปชฺชติ ผลตีติ วุตฺตํ โหติ. อุปกปฺปตีติ จ านโส อุปกปฺปติ, ตํขณญฺเว อุปกปฺปติ, น จิเรเนว. ยถา หิ ตํขณญฺเว ปฏิภนฺตํ "านโส เอตํ ตถาคตํ ปฏิภาตี"ติ วุจฺจติ, เอวมิธาปิ ตํขณญฺเว อุปกปฺปนฺตา "านโส อุปกปฺปตี"ติ วุตฺตา. ยํ านํ ^๓- "อิทํ โข พฺราหฺมณ านํ, ยตฺถ ิตสฺส ตํ ทานํ อุปกปฺปตี"ติ ^๔- วุตฺตํ, ตตฺถ ขุปฺปิปาสิกวนฺตาสปรทตฺตูปชีวินิชฺฌามตณฺหิกาทิเภทภินฺเน าเน อุปกปฺปตีติ วุตฺตํ, ยถา กหาปณํ เทนฺโต "กหาปณํ ^๕- โส เทตี"ติ ^๕- โลเก วุจฺจตีติ. ^๖- อิมสฺมิญฺจ อตฺถวิกปฺเป อุปกปฺปตีติ ปาตุภวติ, นิพฺพตฺตตีติ วุตฺตํ โหติ. เตรสมคาถาวณฺณนา [๑๓] เอวํ ภควา รญฺา ทินฺนาย ทกฺขิณาย สาตฺถกภาวํ ทสฺเสนฺโต:- "อยญฺจ โข ทกฺขิณา ทินฺนา สํฆมฺหิ สุปฺปติฏฺิตา ทีฆรตฺตํ หิตายสฺส านโส อุปกปฺปตี"ติ วตฺวา ปุน ยสฺมา อิทํ ทกฺขิณํ เทนฺเตน รญฺา าตีนํ าตีหิ กตฺตพฺพ- กิจฺจกรณวเสน าติธมฺโม นิทสฺสิโต, พหุชฺชนสฺส ปากโฏ ^๘- กโต. ^๘- นิทสฺสนํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปริตาปนมตฺตเมว, อิ. ปริตาปนมตฺเตว ^๒ ฉ.ม. สาตฺถกภาวํ @^๓ สี., อิ. ยํ วา ปน ตํ, ฉ.ม. ยํ วา ตํ ^๔ องฺ. ทสก. ๒๔/๑๗๗/๒๒๓ @^๕-๕ ฉ.ม. กหาปณโส เทตีติ ^๗ ฉ.ม. วฺจฺจติ ^๘-๘ ฉ.ม. ปากฏีกโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=17&page=190&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=5030&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=17&A=5030&pagebreak=1#p190