อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๖๕-๖๖.

หน้าที่ ๖๕.
                        ๗. โจทนาสุตฺตวณฺณนา
     [๑๖๗] สตฺตเม โจทเกนาติ วตฺถุสนฺทสฺสนา อาปตฺติสนฺทสฺสนา สํวาสปฺปฏิกฺเขโป
สามีจิปฏิกฺเขโปติ จตูหิ โจทนาวตฺถูหิ โจทยมาเนน. กาเลน วกฺขามิ โน
อกาเลนาติ เอตฺถ จุทิตกสฺส กาโล กถิโต, น โจทกสฺส. ปรํ โจเทนฺเตน
หิ ปริสมชฺเฌ วา อุโปสถปวารณคฺเค วา อาสนสาลาโภชนสาลาทีสุ วา น
โจเทตพฺพํ, ๑- ทิวาฏฺฐาเน นิสินฺนกาเล "กโรตายสฺมา โอกาสํ, อหํ อายสฺมนฺตํ
วตฺตุกาโม"ติ เอวํ โอกาสํ กาเรตฺวา โจเทตพฺพํ. ปุคฺคเลปิ ชเน อุปปริกฺขิตฺวา ๒-
โย โลลปุคฺคโล อภูตํ วตฺวา ภิกฺขูนํ อยสํ อาโรเปติ, โส โอกาสกมฺมํ วินาปิ
โจเทตพฺโพ. ภูเตนาติ ตจฺเฉน สภาเวน. สเณฺหนาติ มฏฺเฐน มุทุเกน.
อตฺถสญฺหิเตนาติ อตฺถกามตาย หิตกามตาย อุเปเตน. อวิปฺปฏิสาโร อุปทหิตพฺโพติ ๓-
อมงฺกุภาโว อุปฺปาเทตพฺโพ. ๔- อลนฺเต อวิปฺปฏิสารายาติ ยุตฺตนฺเต อมงฺกุภาวาย.
เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ. อฏฺฐมํ เหฏฺฐา วุตฺตนยตฺตา ปากฏเมว.
                       ๙. ขิปฺปนิสนฺติสุตฺตวณฺณนา
     [๑๖๙] นวเม ขิปฺปํ นิสามยติ อุปธารยตีติ ขิปฺปนิสนฺติ. ๕- สุคฺคหิตํ กตฺวา
คณฺหาตีติ สุคฺคหิตคฺคาหี. อตฺถกุสโลติ อฏฺฐกถาย เฉโก. ธมฺมกุสโลติ ปาลิยํ
เฉโก. นิรุตฺติกุสโลติ นิรุตฺติวจเนสุ เฉโก. พฺยญฺชนกุสโลติ อกฺขรปฺปเภเท
เฉโก. ปุพฺพาปรกุสโลติ อตฺถปุพฺพาปรํ ธมฺมปุพฺพาปรํ ปทปุพฺพาปรํ ๖-
อกฺขรปุพฺพาปรํ ๗- อนุสนฺธิปุพฺพาปรนฺติ อิมสฺมึ ปญฺจวิเธ ปุพฺพาปเร เฉโก. ตตฺถ
อตฺถปุพฺพาปรกุสโลติ เหฏฺฐา อตฺเถน อุปริ อตฺถํ ชานาติ, อุปริ อตฺเถน
เหฏฺฐา อตฺถํ ชานาติ. กถํ? โส หิ เหฏฺฐา อตฺถํ ฐเปตฺวา อุปริ อตฺเถ
วุตฺเต "เหฏฺฐา อตฺโถ อตฺถี"ติ ชานาติ. อุปริ อตฺถํ ฐเปตฺวา เหฏฺฐา อตฺเถ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ. โจเทตพฺโพ. เอวมุปริปิ  ๒ ฉ.ม. ปุคฺคลํ ปน อุปปริกฺขิตฺวา
@๓ ฉ.ม. อุปทหาตพฺโพติ  ๔ ฉ.ม. อุปเนตพฺโพ  ๕ สี.,ม. ขิปฺปนิสนฺตี
@ ๖ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ  ๗ ฉ.ม. พฺยญฺชนปุพฺพาปรํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๖๖.
วุตฺเตปิ "อุปริ อตฺโถ อตฺถี"ติ ชานาติ. อุภโต ฐเปตฺวา มชฺเฌ อตฺเถ วุตฺเต
"อุภโต อตฺโถ อตฺถี"ติ ชานาติ. มชฺเฌ อตฺถํ ฐเปตฺวา อุภโตภาเคสุ อตฺเถสุ
วุตฺเตสุ ๑- "มชฺเฌ อตฺโถ อตฺถี"ติ ชานาติ. ธมฺมปุพฺพาปราทีสุปิ เอเสว นโย.
อนุสนฺธิปุพฺพาปเร ปน สีลํ อาทึ กตฺวา อารทฺเธ สุตฺตนฺเต มตฺถเก ฉสุ
อภิญฺญาสุ อาคตาสุ "ยถานุสนฺธึ ยถานุปทจฺเฉทํ ๒- สุตฺตนฺโต คโต"ติ ชานาติ.
ทิฏฺฐิวเสน อารทฺเธ อุปริ สจฺเจสุ อาคเตสุปิ "ยถานุสนฺธินา คโต"ติ ชานาติ.
กลหภณฺฑนวเสน อารทฺเธ อุปริ สารณียธมฺเมสุ อาคเตสุปิ, ทฺวตฺตึสติรจฺฉานกถา-
วเสน อารทฺเธ อุปริ ทสกถาวตฺถูสุ ๓- อาคเตสุปิ "ยถานุสนฺธินา คโต"ติ ชานาตีติ.
                        ๑๐. ภทฺทชิสุตฺตวณฺณนา
     [๑๗๐] ทสเม อภิภูติ อภิภวิตฺวา ฐิโต เชฏฺฐโก. อนภิภูโตติ อญฺเญหิ
อนภิภูโต. อญฺญทตฺถูติ เอกํสวจเน นิปาโต. ทสฺสนวเสน ทโส, สพฺพํ ปสฺสตีติ
อธิปฺปาโย. วสวตฺตีติ สพฺพํ ชนํ วเส วตฺเตติ. ยถา ปสฺสโตติ อิฏฺฐารมฺมณํ
วา โหตุ อนิฏฺฐารมฺมณํ วา, เยนากาเรน ตํ ปสฺสนฺตสฺส. อนนฺตรา อาสวานํ
ขโย โหตีติ อนนฺตราเยว อรหตฺตํ อุปฺปชฺชติ. ยถา สุณโตติ เอตฺถาปิ เอเสว
นโย. อถวา ยํ จกฺขุนา รูปํ ทิสฺวา นิรนฺตรเมว วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา อรหตฺตํ
ปาปุณาติ, ตํ ตสฺส อรหตฺตํ จกฺขุวิญฺญาณานนฺตรํ นาม โหติ. ตํ สนฺธาย
วุตฺตํ อิทํ ทสฺสนานํ อคฺคนฺติ. ทุติเยปิ ๔- เอเสว นโย.
     ยถา สุขิตสฺสาติ เยน มคฺคสุเขน สุขิตสฺส. อนนฺตรา อาสวานํ ขโย
โหตีติ สมนนฺตรเมว อรหตฺตํ อุปฺปชฺชติ. อิทํ สุขานํ อคฺคนฺติ อิทํ มคฺคสุขํ
สุขานํ อุตฺตมํ. ยถาสญฺญิสฺสาติ อิธาปิ มคฺคสญฺญา อธิปฺเปตา. ยถาภูตสฺสาติ
ยสฺมึ ภเว ยสฺมึ อตฺตภาเว ฐิตสฺส. อนนฺตราติ อนนฺตราเยน อรหตฺตํ อุปฺปนฺนํ. ๕-
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อตฺเถ วุตฺเต  ๒ สี. ยถานุปริจฺเฉทํ, ฉ.ม. ยถาปริจฺเฉทํ
@๓ องฺ.ทสก. ๒๔/๖๙/๑๐๒ ปฐมกถาวตฺถุสุตฺต, ขุ.อุ. ๒๕/๓๑/๑๓๙ เมฆิยสุตฺต
@๔ ฉ.ม. ทุติยปเทปิ  ๕ ฉ.ม. อุปฺปชฺชติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๖๕-๖๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=65&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=1445&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=1445&modeTY=2&pagebreak=1#p65