อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๒๘.

านโตติอาทิมาห. ตตฺถ านญฺจ านโตติ การณญฺจ การณโต. การณญฺหิ ยสฺมา ตตฺถ ผลํ ติฏฺติ, ตทายตฺตวุตฺติตาย อุปฺปชฺชติ เจว ปวตฺตติ จ, ตสฺมา านนฺติ วุจฺจติ. ตํ ภควา "เย เย ธมฺมา เยสํ เยสํ ธมฺมานํ เหตู ปจฺจยา อุปฺปาทาย, ตํ ตํ านํ. เย เย ธมฺมา เยสํ เยสํ ธมฺมานํ น เหตู น ปจฺจยา อุปฺปาทาย, ตํ ตํ อฏฺานนฺ"ติ ปชานนฺโต านญฺจ านโต อฏฺานญฺจ อฏฺานโต ยถาภูตํ ปชานาติ. อภิธมฺเม ปเนตํ "ตตฺถ กตมํ ตถาคตสฺส านญฺจ านโต อฏฺานญฺจ อฏฺานโต ยถาภูตํ าณนฺ"ติอาทินา ^๑- นเยน วิตฺถาริตเมว. ยมฺปีติ เยน าเณน. อิทมฺปิ ภิกฺขเว ตถาคตสฺสาติ อิทมฺปิ ภิกฺขเว ^๒- านาานาณํ ตถาคตสฺส ตถาคตพลํ นาม โหตีติ อตฺโถ. เอวํ สพฺพปเทสุ โยชนา เวทิตพฺพา. กมฺมสมาทานานนฺติ สมาทิยิตฺวา กตานํ กุสลากุสลกมฺมานํ, กมฺมเมว วา กมฺมสมาทานํ. านโส เหตุโสติ ปจฺจยโต เจว เหตุโต จ. ตตฺถ คติอุปธิกาลปฺปโยคา วิปากสฺส านํ, กมฺมํ เหตุ อิมสฺส ปน าณสฺส วิตฺถารกถา "อตฺเถกจฺจานิ ปาปกานิ กมฺมสมาทานานิ คติสมฺปตฺติปฏิพาฬฺหานิ น วิปจฺจนฺตี"ติอาทินา ^๓- นเยน อภิธมฺเม อาคตาเยว. สพฺพตฺถคามินินฺติ สพฺพคติคามินิญฺจ อคติคามินิญฺจ. ปฏิปทนฺติ มคฺคํ. ยถาภูตํ ปชานาตีติ พหูสุปิ มนุสฺเสสุ เอกเมว ปาณํ ฆาเตนฺเตสุ "อิมสฺส เจตนา นิรยคามินี ภวิสฺสติ, อิมสฺส ติรจฺฉานโยนิคามินี"ติ อิมินา นเยน เอกวตฺถุสฺมึปิ กุสลากุสล- เจตนา สงฺขาตานํ ปฏิปตฺตีนํ อวิปรีตโต สภาวํ ชานาติ. อิมสฺสาปิจ าณสฺส วิตฺถารกถา "ตตฺถ กตมํ ตถาคตสฺส สพฺพตฺถคามินิปฏิปทา ^๔- ยถาภูตํ าณํ, อิธ ตถาคโต อยํ มคฺโค อยํ ปฏิปทา นิรยคามินีติ ปชานาตี"ติอาทินา ^๕- นเยน อภิธมฺเม อาคตาเยว. @เชิงอรรถ: ^๑ อภิ.วิ. ๓๕/๘๐๙/๔๐๙ าณวิภงฺค ^๒ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ @^๓. อภิ.วิ. ๓๕/๘๑๐/๔๑๒ ทสกนิทฺเทส ^๔ ฉ.ม. สพฺพตฺถคามินึ ปฏิปทํ @^๕ อภิ.วิ. ๓๕/๘๑๑/๔๑๓ ทสกนิทฺเทส

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๒๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=328&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=7363&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=7363&pagebreak=1#p328