อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๐๑.

สุมนทามํ ปิลนฺธึสุ, จตูสุ ปาเทสุ นปูรานิ, ปิฏฺฐิยํ วรทุกูลํ ปารุตํ, กณฺเฐ สุวณฺณคณฺฑึ ^๑- พนฺธึสุ. วตฺถโกฏิสหสฺสานีติ โลกโวหาเรน ^๒- วีสติวตฺถยุคานิ เอกโกฏิ, อิธ ปน ทส ทส สาฏกา เอกโกฏีติ วุตฺตา. ^๓- โขมสุขุมานนฺติอาทิมฺหิ โขมาทีสุ ยํ ยํ สุขุมํ, ตํ ตเทว อทาสิ. ยานิ ปเนตานิ อิตฺถีทานํ อุสภทานํ มชฺชทานํ สมชฺชทานนฺติ อทานนฺติ สมฺมตานิ, ^๔- ตานิปิ เอส "เวลามสฺส ทานมุเข อิทนฺนาม นตฺถี"ติ วจนปถํ ปจฺฉินฺทิตุํ ปริวารตฺถาย อทาสิ. นชฺโช มญฺเญ วิสฺสนฺทนฺตีติ นทิโย วิย วิสฺสนฺทนฺติ. อิมินา เอตฺตเกน ^๕- สตฺถา เวลามสฺส ทานํ กเถตฺวา "คหปติ เอตํ มหาทานํ น อญฺโญ อทาสิ, อหํ อทาสึ. เอวรูปํ ปน ทานํ ททนฺโตปิ อหํ ปฏิคฺคเหตุํ ยุตฺตรูปํ ปุคฺคลํ นาลตฺถํ, ตฺวํ มาทิเส พุทฺเธ โลกสฺมึ ทิสฺสมาเน ^๖- ทานํ ททมาโน กสฺมา จินฺเตสี"ติ เสฏฺฐิสฺส เทสนํ วฑฺเฒนฺโต สิยา โข ปน เตติอาทิมาห. นนุ จ ยานิ ตทา อเหสุํ รูปเวทนาสญฺญาสงฺขารวิญฺญาณานิ, ตานิ นิรุทฺธานิ. กสฺมา "อหนฺเตน สมเยน เวลาโม นาม ^๗- พฺราหฺมโณ"ติ อาหาติ? ปเวณิยา อวิจฺฉินฺนตฺตา. ตานิ หิ รูปาทีนิ นิรุชฺฌมานานิ อิเมสํ ปจฺจเย ทตฺวา นิรุทฺธานิ อปราปรํ อวิจฺฉินฺนํ ปเวณึ คเหตฺวา เอวมาห. น ตํ โกจิ ทกฺขิณํ โสเธตีติ โกจิ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา เทโว วา มาโร วา อุฏฺฐาย ตํ ทกฺขิณํ โสเธตีติ วตฺตพฺโพ นาโหสิ. ตญฺหิ ทกฺขิณํ โสเธนฺโต อุตฺตมโกฏิยา พุทฺโธ, เหฏฺฐิมโกฏิยา ธมฺมเสนา- ปติสาริปุตฺตตฺเถรสทิโส สาวโก โสเธยฺย. ทิฏฺฐิสมฺปนฺนนฺติ ทสฺสนสมฺปนฺนํ โสตาปนฺนํ. อิทํ ตโต มหปฺผลตรนฺติ อิทํ โสตาปนฺนสฺส ทินฺนทานํ โลกิยมหาชนสฺส สตฺตมาสาธิกานิ สตฺต สํวจฺฉรานิ เอตฺตกํ หิรญฺญสุวณฺณํ ปริจฺจชนฺเตน ทินฺนทานโต มหปฺผลํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สุวณฺณฆณฺฏํ ^๒ ฉ.ม. โลกโวหารโต ^๓ ฉ.ม. อิธ ปน ทส สาฏกาติ วุตฺตํ @^๔ ฉ.ม. อทานสมฺมตานิ ^๕ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ @^๖ ฉ.ม. ทิฏฺฐมาเน ^๗ ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๐๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=301&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=6778&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=6778&modeTY=2&pagebreak=1#p301