อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๒๙.

ปธานิโย, ปธานิยสฺส ภิกฺขุโน องฺคานีติ ปธานิยงฺคานิ. สทฺโธติ สทฺธาย สมนฺนาคโต. สทฺธา ปเนสา อาคมสทฺธา อธิคมสทฺธา โอกปฺปนสทฺธา ปสาทสทฺธาติ จตุพฺพิธา. ตตฺถ สพฺพญฺุโพธิสตฺตานํ สทฺธา อภินีหารโต ปฏฺาย อาคตตฺตา อาคมสทฺธา นาม. อริยสาวกานํ ปฏิเวเธน อธิคตตฺตา อธิคมสทฺธา นาม. พุทฺโธ ธมฺโม สํโฆติ วุตฺเต อจลภาเวน โอกปฺปนํ โอกปฺปนสทฺธา นาม. ปสาทุปฺปตฺติ ปสาทสทฺธา นาม. อิธ โอกปฺปนสทฺธา อธิปฺเปตา. โพธินฺติ จตุมคฺคาณํ. ตํ สุปฺปฏิวิทฺธํ ตถาคเตนาติ สทฺทหติ. เทสนาสีสเมว เจตํ, อิมินา ปน องฺเคน ตีสุปิ รตเนสุ สทฺธา อธิปฺเปตา. ยสฺส หิ พุทฺธาทีสุ ปสาโท พลวา, ตสฺส ปธานวิริยํ อิชฺฌติ. อปฺปาพาโธติ อโรโค. อปฺปาตงฺโกติ นิทฺทุกฺโข. สมเวปากินิยาติ สมวิปากินิยา. คหณิยาติ กมฺมชเตโชธาตุยา. นาติสีตาย นาจฺจุณฺหายาติ อติสีตคหณิโก ^๑- หิ สีตภีรุโก โหติ, อจฺจุณฺหคฺคหณิโก อุณฺหภีรุโก, เตสํ ปธานํ น อิชฺฌติ, มชฺฌิมคฺคหณิกสฺส อิชฺฌติ. เตนาห มชฺฌิมาย ปธานกฺขมายาติ. ยถาภูตํ อตฺตานํ อาวิกตฺตาติ ยถาภูตํ อตฺตโน อคุณํ ปกาเสตา. อุทยตฺถคามินิยาติ อุทยญฺจ อตฺถญฺจ คนฺตุํ ปริจฺฉินฺทิตุํ สมตฺถาย. เอเตน ปญฺาสลกฺขณปริคฺคาหกํ อุทยวยาณํ ^๒- วุตฺตํ. อริยายาติ ปริสุทฺธาย. นิพฺเพธิกายาติ อนิพฺพิทฺธปุพฺเพ โลภกฺขนฺธาทโย นิพฺพิชฺฌิตุํ สมตฺถาย. สมฺมาทุกฺขกฺขยคามินิยาติ ตทงฺควเสน กิเลสานํ ปหีนตฺตา ยํ ทุกฺขํ ขียติ, ตสฺส ทุกฺขสฺส ขยคามินิยา. อิติ สพฺเพหิปิ อิเมหิ ปเทหิ วิปสฺสนาปญฺาว กถิตา. ทุปฺปญฺสฺส หิ ปธานํ น อิชฺฌติ. ๔. สมยสุตฺตวณฺณนา [๕๔] จตุตฺเถ ปธานายาติ วิริยกรณตฺถาย. น สุกรํ อุญฺเฉน ปคฺคเหน ยาเปตุนฺติ น สกฺกา โหนฺติ ปตฺตํ คเหตฺวา อุญฺฉาจริยาย ยาเปตุํ อิมสฺมึปิ สุตฺเต วฏฺฏวิวฏฺฏเมว กถิตํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อติสีตลคฺคหณิโก ^๒ ฉ.ม. อุทยพฺพยาณํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๒๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=29&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=646&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=646&pagebreak=1#p29