อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๑๕๐-๑๕๑.

หน้าที่ ๑๕๐.
ทุติยปเทปิ เอเสว นโย. ปริเยสนาปิ หิ ตสฺส นิสฺสนฺทวิปาโกติ. อิมสฺมึ สุตฺเต
วฏฺฏวิวฏฺฏํ กถิตํ.
                        ๑๐. สีหนาทสุตฺตวณฺณนา
     [๖๔] ทสเม อาสภณฺานนฺติ เสฏฺ นิจฺจลฏฺานํ. สีหนาทนฺติ อภีตนาทํ
ปมุขนาทํ. พฺรหฺมจกฺกนฺติ เสฏฺ าณจกฺกํ ปฏิเวธาณญฺเจว เสสาณญฺจ. ๑-
านญฺจ านโตติ การณญฺจ การณโต. ยมฺปีติ เยน าเณน. อิทมฺปิ ตถาคตสฺสาติ
อิทํปิ านาานาณํ ตถาคตสฺส ตถาคตพลํ นาม โหติ. เอวํ สพฺพปเทสุ
อตฺโถ เวทิตพฺโพ. กมฺมสมาทานานนฺติ สมาทิยิตฺวา กตานํ กุสลากุสลกมฺมานํ
กมฺมเมว วา กมฺมสมาทานํ. านโส เหตุโสติ ปจฺจยโต เจว เหตุโต จ. ตตฺถ
คติอุปธิกาลปฺปโยคา วิปากสฺส านํ, กมฺมํ เหตุ. ฌานวิโมกฺขสมาธิสมาปตฺตีนนฺติ
จตุนฺนํ ฌานานํ อฏฺนฺนํ วิโมกฺขานํ ติณฺณํ สมาธีนํ นวนฺนํ อนุปุพฺพสมาปตฺตีนญฺจ.
สงฺกิเลสนฺติ หานภาคิยํ ธมฺมํ. โวทานนฺติ วิเสสภาคิยํ ธมฺมํ. วุฏฺานนฺติ
"โวทานํปิ วุฏฺานํ, ตมฺหา ตมฺหา สมาธิมฺหา วุฏฺานํปิ วุฏฺานนฺ"ติ ๒- เอวํ
วุตฺตํ ปคุณชฺฌานญฺเจว ภวงฺคผลสมาปตฺติโย จ. เหฏฺิมํ เหฏฺิมญฺหิ ปคุณชฺฌานํ
อุปริมสฺส อุปริมสฺส ปทฏฺานํ โหติ, ตสฺมา "โวทานํปิ วุฏฺานนฺ"ติ วุตฺตํ.
ภวงฺเคน ปน สพฺพชฺฌาเนหิ วุฏฺานํ โหติ, ผลสมาปตฺติยา นิโรธสมาปตฺติโต วุฏฺานํ
โหติ. ตํ สนฺธาย "ตมฺหา ตมฺหา สมาธิมฺหา วุฏฺานํปิ วุฏฺานนฺ"ติ วุตฺตํ.
อเนกวิหิตนฺติอาทีนิ วิสุทฺธิมคฺเค ๓- วณฺณิตานิ. อาสวกฺขยาณํ เหฏฺา
วุตฺตตฺถเมว. ปุริมสฺสาปิ าณตฺตยสฺส วิตฺถารกถํ อิจฺฉนฺเตน มชฺฌิมฏฺกถาย
มหาสีหนาทวณฺณนา ๔- โอโลเกตพฺพา. สมาหิตสฺสาติ เอกคฺคจิตฺตสฺส. สมาธิ มคฺโคติ
สมาธิ เอเตสํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. เทสนาาณญฺจ  ๒ อภิ.วิ. ๓๕/๘๒๘/๔๑๙ ทสกนิทฺเทส
@๓ สุทฺธิ. ๒/๑๕๓ อภิญฺานิทฺเทส  ๔ ป.สู. ๑/๑๔๖/๓๓๙
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๕๑.
าณานํ อธิคมาย อุปาโย. อสมาธีติ อเนกคฺคภาโว. กุมฺมคฺโคติ มิจฺฉามคฺโค.
อิมสฺมึ สุตฺเต ตถาคตสฺส าณพลํ กถิตนฺติ.
                          มหาวคฺโค ฉฏฺโ.
                        ----------------
                           ๗. เทวตาวคฺค
                      ๑. อนาคามิผลสุตฺตาทิวณฺณนา
     [๖๕-๖๗] สตฺตมสฺส ปเม อสฺสทฺธิยนฺติ อสฺสทฺธภาวํ. ทุปฺปญฺตฺตนฺติ
นิปฺปญฺภาวํ. ทุติเย ปมาทนฺติ สติวิปฺปวาสํ. ตติเย อาภิสมาจาริกนฺติ อุตฺตม-
สมาจารภูตํ วตฺตวเสน ปณฺณตฺติสีลํ. เสขธมฺมนฺติ เสขปณฺณตฺติสีลํ. สีลานีติ
จตฺตาริ มหาสีลานิ.
                      ๔. สงฺคณิการามสุตฺตวณฺณนา
     [๖๘] จตุตฺเถ สงฺคณิการาโมติ คณสงฺคณิการาโม. สุตฺตนฺติกคณาทีสุ ปน
คเณสุ อตฺตโน วา ปริสสงฺขาเต คเณ รมตีติ คณาราโม. ปวิเวเกติ กาย-
วิเวเก. จิตฺตสฺส นิมิตฺตนฺติ สมาธิวิปสฺสนาจิตฺตสฺส นิมิตฺตํ สมาธิวิปสฺสนาการํ.
สมฺมาทิฏฺินฺติ วิปสฺสนาสมฺมาทิฏฺึ. สมาธินฺติ มคฺคสมาธิญฺเจว ผลสมาธิญฺจ.
สํโยชนานีติ ทสสํโยชนานิ. นิพฺพานนฺติ อปจฺจยปรินิพฺพานํ.
                        ๕. เทวตาสุตฺตวณฺณนา
     [๖๙] ปญฺจเม โสวจสฺสตาติ สุพฺพจภาโว. กลฺยาณมิตฺตตาติ สุจิมิตฺตตา.
สตฺถุคารโวติ สตฺถริ คารวยุตฺโต. เอส นโย สพฺพตฺถ.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๑๕๐-๑๕๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=150&pages=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=3384&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=3384&pagebreak=1#p150