อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๔๘.

อาห. เอตฺตาวตา ตถาคเตน สมาปตฺติยา ถาโม กถิโต. อิทานิ สาริปุตฺตตฺเถรํ อารพฺภ ตนฺติวเสน อนุสาสนึ กเถนฺโต ตสฺมาติห สาริปุตฺตาติ อาห. ตตฺถ ตสฺมาติ ยสฺมา ตา เทวตา อิเธว สนฺตํ สมาปตฺตึ นิพฺพตฺเตตฺวา สนฺเต ภเว นิพฺพตฺตา, ตสฺมา. สนฺตินฺทฺริยาติ ปญฺจนฺนํ อินฺทฺริยานํ สนฺตตาย นิพฺพุตตาย ปณีตตาย สนฺตินฺทฺริยา. สนฺตมานสาติ มานสสฺส สนฺตตาย นิพฺพุตตาย ปณีตตาย สนฺตมานสา. สนฺตํเยวุปหารํ อุปหริสฺสามาติ กายจิตฺตุปหารํ สนฺตํ นิพฺพุตํ ปณีตํเยว อุปหารํ ^๑- อุปหริสฺสาม. สพฺรหฺมจารีสูติ สมานํ เอกุทฺเทสตาทึ พฺรหฺมํ จรนฺเตสุ ^๒- สหธมฺมิเกสุ. เอวญฺหิ โว สาริปุตฺต สิกฺขิตพฺพนฺติ อิมินา เอตฺตเกน าเนน ^๓- ภควา เทสนํ สพฺพญฺุภาสิตํ อกาสิ. อนสฺสุนฺติ นฏฺา วินฏฺา. เย อิมํ ธมฺมปริยายํ นาสฺโสสุนฺติ เย อตฺตโน ปาปิกํ ตุจฺฉํ นิรตฺถกํ ทิฏฺึ นิสฺสาย อิมํ เอวรูปํ ธมฺมเทสนํ โสตุํ น ลภึสูติ ยถานุสนฺธินา เทสนํ นิฏฺาเปสิ. [๓๘] ฉฏฺเ วรณายํ วิหรตีติ วรณา นาม เอกํ นครํ, ตํ อุปนิสฺสาย วิหรติ. กามราคาภินิเวสวินิพนฺธปลิเคธปริยุฏฺานชฺโฌสานเหตูติ กามราคาภินิเวสเหตุ กามราควินิพนฺธเหตุ กามราคปลิเคธเหตุ กามราคปริยุฏฺานเหตุ กามราคชฺโฌสาน- เหตูติ อตฺโถ. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- ยฺวายํ ปญฺจกามคุเณ นิสฺสาย อุปฺปชฺชติ กามราโค, ตสฺสาภินิเวสาทิเหตุ. กามราเคน อภินิวิฏฺตฺตา วินิพนฺธตฺตา ตสฺมึเยว จ กามราเค มหาปงฺเก วิย ปลิเคธตฺตา อนุปวิฏฺตฺตา เตเนว จ กามราเคน ปริยุฏฺิตตฺตา คหิตตฺตา กามราเคเนว อชฺโฌสิตตฺตา คิลิตฺวา ปรินิฏฺเปตฺวา คหิตตฺตาติ. ทิฏฺิราคาทีสุปิ ^๔- เอเสว นโย. ทิฏฺิราโคติ ปเนตฺถ ทฺวาสฏฺิทิฏฺิโย นิสฺสาย อุปฺปชฺชนกราโค เวทิตพฺโพ. ปุรตฺถิเมสุ ชนปเทสูติ เถรสฺส @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ ^๒ ม. สมานเอกุทฺเทสตาทิพฺรหฺมจริยวนฺเตสุ @^๓ ฉ.ม. วาเรน ^๔ ฉ.ม. ทิฏฺิราคาทิปเทสุปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๔๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=48&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=1086&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=1086&pagebreak=1#p48